CHI PHÍ MARKETING CHIẾM BAO NHIÊU PHẦN TRĂM DOANH THU LÀ HỢP LÝ?

Hiện nay, không ít doanh nghiệp SME đối mặt với tình trạng bỏ ra khoản tiền Marketing khổng lồ nhưng số tiền thu về lại không tương xứng. Vậy chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu là hợp lý để không gây áp lực tài chính lên doanh nghiệp? Đồng thời, làm thế nào để tối ưu ngân sách Marketing để doanh nghiệp phát triển bền vững? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây!

1. Tại sao chi phí marketing bị ảnh hưởng bởi doanh thu?

Việc xác định chi phí Marketing nên chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu vô cùng quan trọng bởi ngân sách cho tiếp thị phụ thuộc rất nhiều vào tài chính của doanh nghiệp. 

Nếu doanh thu cao, đồng nghĩa với tài chính vững mạnh, doanh nghiệp sẽ có nhiều tiền để đầu tư vào các chiến dịch marketing phức tạp và tốn kém. Nhưng khi doanh thu hạn hẹp, doanh nghiệp buộc phải giảm chi phí marketing, chỉ tập trung vào các chiến dịch có hiệu quả chi phí cao. 

Đối mặt với thực trạng, tài chính eo hẹp, nhiều chủ doanh nghiệp phân vân nên đầu tư nguồn lực cho Marketing, xây dựng thương hiệu hay đầu tư vào việc bán hàng trước. Đầu tư vào bán hàng hay xây dựng thương hiệu không phải là lựa chọn "một mất một còn", mà là vấn đề cân đối giữa mục tiêu ngắn hạn và dài hạn. Nếu doanh nghiệp cần dòng tiền ngay lập tức, tập trung vào bán hàng trước là cần thiết. Tuy nhiên, về lâu dài, việc xây dựng thương hiệu sẽ giúp doanh nghiệp có một nền tảng bền vững, tạo ra sự phát triển vượt trội và cạnh tranh hiệu quả hơn.

2. Chi phí Marketing bao gồm những gì? 

Trước khi tìm hiểu chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu, chủ doanh nghiệp cần biết chi phí Marketing gồm những gì. Các chi phí Marketing thường được chia thành các danh mục chính sau:

• Chi phí bán hàng cá nhân: Chi phí Marketing quan trọng đặc biệt với các doanh nghiệp B2B, bao gồm chi phí cho đội ngũ nhân viên bán hàng, hoa hồng, và các khoản thưởng cho những người tham gia trực tiếp vào quá trình bán hàng…
• Chi phí cho hoạt động quan hệ công chúng (PR): Bao gồm việc thuê các agency quan hệ công chúng để xây dựng và duy trì hình ảnh doanh nghiệp trước công chúng, tổ chức sự kiện và quản lý khủng hoảng truyền thông
• Chi phí nghiên cứu thị trường: Bao gồm các khoản chi cho việc thu thập và phân tích dữ liệu thị trường để hiểu khách hàng và đối thủ cạnh tranh, từ đó điều chỉnh chiến lược marketing phù hợp​
• Chi phí Marketing online: Doanh nghiệp cần chi trả cho các khoản phí như SEO Marketing, Content Marketing, Email marketing, quảng cáo trên mạng xã hội… 

• Chi phí cho bên quảng cáo  thứ 3: Nhiều doanh nghiệp chưa đủ năng lực để tự hoàn thành chiến dịch Marketing nên cần thuê nguồn lực bên ngoài trong các hoạt động như quảng cáo ngoài trời, quảng cáo online, quảng cáo trên báo
• Chi phí cho chiến dịch trực tiếp in ấn và gửi thư: Các hình thức in ấn tờ rơi, brouchre, catalouge, thư cho khách hàng hay in các ấn phẩm nội dung quảng cáo cũng là chi phí Marketing cần lưu tâm
• Chi phí nhân sự Marketing: Tiền lương để tuyển dụng, đào tạo, trả lương cho nhân sự Marketing, hoặc doanh nghiệp cần chi trả để thuê ngoài
• Các chi phí khác: Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần chi trả cho những khoản phí khác như cho phí phát triển thương hiệu, các bên tư vấn marketing, mua ứng dụng, phần mềm cho marketing automation, tặng quà cho khách hàng mới - khách hàng trung thành…

3. Những yếu tố ảnh hưởng đến việc chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc chi phí marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu của một doanh nghiệp. Các yếu tố này bao gồm:

3.1. Ngành nghề kinh doanh

Chi phí Marketing chiếm bao nhiêu doanh thu sẽ khác nhau dựa trên ngành nghề kinh doanh của anh chị. Ví dụ, các doanh nghiệp B2C, đặc biệt là trong lĩnh vực bán lẻ, thời trang hoặc tiêu dùng nhanh (FMCG), thường chi nhiều hơn cho marketing (từ 6-12% doanh thu). Trong khi đó, các doanh nghiệp B2B có thể chi ít hơn (2-6% doanh thu) vì họ phụ thuộc nhiều vào các mối quan hệ dài hạn và khách hàng tiềm năng​.

3.2. Giai đoạn phát triển của doanh nghiệp

Doanh nghiệp mới hoặc startup có thể cần chi nhiều hơn cho marketing để xây dựng thương hiệu và tăng nhận diện thị trường. Trong giai đoạn đầu, chi phí marketing có thể chiếm từ 10-20% doanh thu để nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần. Ngược lại, các doanh nghiệp đã ổn định có thể giảm tỷ lệ này xuống vì đã có cơ sở khách hàng ổn định​.

3.3. Chiến lược kinh doanh và mục tiêu tăng trưởng

Chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu cũng phụ thuộc vào mục tiêu của doanh nghiệp tại thời điểm đó. Những doanh nghiệp có mục tiêu tăng trưởng nhanh, mở rộng quy mô hoặc chiếm lĩnh thị trường thường phải chi nhiều hơn cho marketing. Điều này đòi hỏi ngân sách lớn để thực hiện các chiến dịch quảng cáo, PR, và tiếp thị nội dung.​

Không chỉ vậy việc thu hút khách hàng mới cũng đòi hỏi nhiều chi phí Marketing hơn việc chăm sóc khách hàng cũ để xây dựng cộng đồng khách hàng trung thành. Vì thế, phần trăm nó chiếm trong doanh thu cũng lớn hơn. 

3.4. Mô hình kinh doanh

Chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu cũng phụ thuộc vào mô hình kinh doanh. Các doanh nghiệp có mô hình kinh doanh trực tuyến (e-commerce, SaaS) thường phải đầu tư mạnh mẽ hơn vào các kênh digital marketing như SEO, PPC, và mạng xã hội. Trong khi đó, các doanh nghiệp bán lẻ truyền thống có thể tập trung nhiều hơn vào khuyến mãi tại cửa hàng​

3.5. Tình hình kinh tế ở khu vực kinh doanh

Vị trí và hiện trạng kinh tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chi phí marketing. Khu vực kinh doanh của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng bởi cả nền kinh tế toàn cầu và địa phương. Nếu thị trường bạn đang tiếp cận gặp khó khăn về tài chính, thì doanh nghiệp có thể cần chi ít hơn cho marketing, tập trung vào các chiến dịch có mục tiêu rõ ràng và hiệu quả hơn thay vì đầu tư vào quảng cáo đại trà.

3.6. Khối lượng khách hàng

Chi phí Marketing chiếm bao nhiêu doanh thu có thể do sự khác biệt trong khối lượng khách hàng. Doanh nghiệp có số lượng khách hàng lớn, đặc biệt là các doanh nghiệp có mô hình kinh doanh theo kiểu mass-market (thị trường đại chúng), có thể cần chi tiêu nhiều hơn cho marketing để duy trì lượng khách hàng hiện có và mở rộng thị phần. Ngược lại, các doanh nghiệp với mô hình niche market (thị trường ngách) hoặc có cơ sở khách hàng nhỏ hơn có thể không cần chi quá nhiều, vì họ có thể sử dụng các kênh tiếp cận hiệu quả hơn và hướng đến đúng đối tượng khách hàng.

4. 3 cách tính chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu 

Rất khó để trả lời chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu là phù hợp vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là 3 cách tính chi phí Marketing phổ biến để chủ doanh nghiệp có thể tự điều chỉnh sao cho phù hợp với mục tiêu, thực trạng doanh nghiệp mình.

4.1. Tính chi phí Marketing dựa vào kỳ vọng của doanh nghiệp

Để biết chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu, doanh nghiệp cần dựa vào mục tiêu và kỳ vọng cụ thể trong từng giai đoạn kinh doanh (theo tháng, theo quý hoặc theo năm). Khi kỳ vọng và mục tiêu của công ty càng cao, chi phí marketing sẽ theo đó mà tăng lên. 

Ở giai đoạn xây dựng thương hiệu, doanh nghiệp cần chi trả rất nhiều tiền cho marketing. Chi phí Marketing có thể chiếm tới 50%, 70% thậm chí là 100% doanh thu khiến doanh nghiệp phải “gồng lỗ”. Tuy nhiên, chủ doanh nghiệp cần hiểu đây là giai đoạn tất yếu khi chịu lỗ có kế hoạch để chạm đến kỳ vọng của doanh nghiệp. Khi bước vào giai đoạn tăng trưởng, con số này có thể giảm còn 30-50%, khi doanh nghiệp dần tiến tới điểm hòa vốn và tiến tới kỳ vọng phát triển bền vững. 

4.2. Tính chi phí Marketing theo phần trăm doanh thu 

Nhiều doanh nghiệp hiện đang tính chi phí Marketing dựa trên doanh thu hàng tháng/quý/năm. Công thức để tính là: 

Chi phí Marketing = Doanh thu x % Chi cho hoạt động Marketing

Chủ doanh nghiệp lưu ý rằng, không có một con số cụ thể nói rằng chi phí Marketing bao nhiêu là phù hợp nhất. Các doanh nghiệp nhỏ thường đầu tư một phần nhỏ hơn của doanh thu vào marketing, thường là từ 5% đến 10%. Ngược lại, các doanh nghiệp lớn hơn hoặc những công ty muốn đẩy mạnh tăng trưởng có thể dành 10% đến 15% hoặc thậm chí nhiều hơn cho marketing. Việc này không chỉ phụ thuộc vào quy mô mà còn dựa vào ngành nghề kinh doanh, tính cạnh tranh và mục tiêu tăng trưởng. 

Doanh nghiệp không nên cứng nhắc vào một con số nhất định, thay vào đó các nhà lãnh đạo hãy cân đối thu chi dựa trên hai yếu tố:

• Tính toán linh hoạt theo từng giai đoạn phát triển: Ở giai đoạn mới thành lập, nhiều doanh nghiệp có thể phải đầu tư nhiều hơn vào marketing để thu hút khách hàng mới, xây dựng thương hiệu và cạnh tranh với các đối thủ. Ngược lại, ở giai đoạn phát triển ổn định, phần trăm doanh thu dành cho marketing có thể giảm dần khi doanh nghiệp đã giữ chân khách hàng trung thành và không cần chi tiêu quá nhiều để duy trì hoạt động
• Kết hợp phần trăm doanh thu và các yếu tố khác: Doanh nghiệp cũng cần xem xét chi phí cần thiết để đạt được mục tiêu kinh doanh, thay vì chỉ dựa vào doanh thu hiện tại. Ví dụ, trong những thời điểm thị trường khó khăn, chi phí marketing có thể cần được tăng lên để đảm bảo doanh nghiệp không mất đi khách hàng tiềm năng

4.3. Chi phí Marketing phụ thuộc vào agency mà doanh nghiệp đang hợp tác

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp lựa chọn thuê các agency để thực hiện chiến dịch Marketing cho mình. Các doanh nghiệp vừa nhỏ thường lựa chọn phương pháp này khi chưa xây dựng phòng Marketing bài bản hay chưa tuyển dụng được đội ngũ nhân sự có năng lực. Lúc này, chi phí Marketing khó kiểm soát hơn khi doanh nghiệp sẽ bị phụ thuộc vào agency mình lựa chọn.  

Một số yếu tố sẽ ảnh hưởng đến chi phí Marketing khi thuê agency mà chủ doanh nghiệp cần lưu ý: 

• Chi phí tùy thuộc vào mức độ chuyên nghiệp và phạm vi công việc của agency: Khi hợp tác với agency, doanh nghiệp cần xem xét nhiều yếu tố như quy mô của agency, kinh nghiệm và chuyên môn, cũng như phạm vi dịch vụ mà họ cung cấp. Các agency lớn thường có chi phí cao hơn nhưng đi kèm với kinh nghiệm và khả năng cung cấp dịch vụ toàn diện. Trong khi đó, các agency nhỏ hơn có thể phù hợp với các doanh nghiệp mới hoặc có ngân sách marketing giới hạn
• Tính toán dựa trên hiệu quả công việc của agency: Mức chi phí phải trả cho agency không chỉ dựa vào số tiền ban đầu mà còn phụ thuộc vào hiệu quả mà họ mang lại. Nếu agency thực hiện tốt và mang về kết quả cao hơn dự kiến, chi phí marketing có thể được xem là một khoản đầu tư xứng đáng. Ngược lại, nếu hiệu quả thấp, doanh nghiệp cần phải cân nhắc lại việc hợp tác hoặc thay đổi chiến lược marketing
• Phụ thuộc vào mô hình hợp đồng với agency: Chi phí cũng bị ảnh hưởng bởi hình thức hợp đồng mà doanh nghiệp ký kết với agency. Ví dụ, các hợp đồng theo dự án ngắn hạn có thể yêu cầu chi phí cao hơn cho mỗi chiến dịch riêng lẻ, trong khi các hợp đồng dài hạn có thể giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí và nhận được sự hỗ trợ liên tục từ agency. Một số doanh nghiệp chọn cách thanh toán theo hiệu suất (Performance-based), tức là chi phí trả cho agency sẽ tỷ lệ thuận với kết quả đạt được, tạo ra động lực cho agency làm việc hiệu quả hơn

5. Cách tối ưu chi phí Marketing để tối đa doanh thu cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

Làm thế nào để tối ưu chi phí Marketing mà vẫn có thể đem lại doanh thu tốt là bài toán khó của nhiều doanh nghiệp. Dưới đây là một số chiến lược mà Trường Doanh Nhân HBR gợi ý đến các nhà tiếp thị:

5.1. Ưu tiên digital marketing

Digital marketing, đặc biệt qua SEO và quảng cáo PPC, cho phép doanh nghiệp vừa và nhỏ đạt được hiệu quả tối ưu với ngân sách hạn chế. Thay vì phải lo lắng về chi phí marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu, các chiến dịch như Google Ads và Facebook Ads giúp kiểm soát và tối ưu chi phí marketing theo từng click, giảm rủi ro lãng phí ngân sách​.

Digital marketing cung cấp dữ liệu rõ ràng, giúp doanh nghiệp theo dõi hiệu quả chiến dịch, từ đó dễ dàng điều chỉnh mức chi tiêu để phù hợp với mục tiêu tăng trưởng mà không làm gia tăng chi phí quá mức so với doanh thu​.

5.2. Tận dụng các công cụ tự động hóa marketing (Marketing Automation)

Việc sử dụng các công cụ marketing automation giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, đồng thời giảm thiểu sự cần thiết của nhân lực trong việc thực hiện các nhiệm vụ như gửi email, theo dõi khách hàng tiềm năng. Các hệ thống tự động hóa còn cho phép cá nhân hóa nội dung dựa trên hành vi của khách hàng, từ đó tăng cơ hội chuyển đổi mà không cần bỏ ra quá nhiều tiền​.

5.3. Tập trung vào chiến dịch nhắm đúng mục tiêu (Targeted Campaigns)

Doanh nghiệp cần tập trung phân tích tệp khách hàng mục tiêu của mình. Bằng cách sử dụng dữ liệu để nhắm mục tiêu chính xác, doanh nghiệp có thể giảm lãng phí ngân sách vào những khách hàng không phù hợp​.

5.4. Đo lường và tối ưu hóa ROI (Return on Investment)

Doanh nghiệp cần theo dõi sát ROI của từng chiến dịch để biết rõ chi phí marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu là hợp lý và hiệu quả. Điều này cho phép doanh nghiệp điều chỉnh chi tiêu cho các kênh có tỷ lệ chuyển đổi cao, từ đó tối đa hóa lợi nhuận trên từng đồng vốn bỏ ra​

5.5. Tận dụng tiếp thị liền mạch (Omnichannel Marketing)

Doanh nghiệp cần tránh hiện tượng chỉ phụ thuộc vào một kênh bán hàng quảng cáo. Thay vào đó, doanh nghiệp nên tạo trải nghiệm khách hàng đồng nhất thông qua việc tối ưu Marketing đa nền tảng (Ominchannel Marketing). Sử dụng các kênh khác nhau để tiếp cận khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp tăng cơ hội tiếp cận mà không cần gia tăng đáng kể chi phí marketing. Điều này giúp tạo ra trải nghiệm khách hàng liền mạch và tăng tỷ lệ chuyển đổi với ngân sách tối ưu​.

5.6. Tận dụng AI Marketing

Trong thời đại bùng nổ của AI, doanh nghiệp cần tận dụng triệt để AI không chỉ để tối ưu chi phí mà còn để không bị tụt lại phía sau so với đối thủ.

• Phân tích dữ liệu và tối ưu hóa chiến dịch: AI giúp tự động hóa việc phân tích hành vi khách hàng và dự đoán xu hướng. Điều này giúp doanh nghiệp nhỏ tiếp cận đúng đối tượng và tăng hiệu quả mà vẫn kiểm soát tốt ngân sách​.
• Cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng: AI có khả năng phân tích hành vi mua sắm và đưa ra các gợi ý sản phẩm cá nhân hóa, từ đó tăng doanh thu mà không cần chi thêm nhiều cho quảng cáo.
• Nâng cao hiệu suất: Nhờ sự hỗ trợ AI, doanh nghiệp có thể tăng hiệu suất gấp 5, 10 lần thông qua việc tạo AI content SEO, hình ảnh, video bằng AI nhanh chóng

Việc xác định chi phí Marketing chiếm bao nhiêu phần trăm doanh thu giúp doanh nghiệp quản lý nguồn lực hiệu quả, tối ưu hóa các chiến dịch marketing và đảm bảo tăng trưởng bền vững. Hy vọng bài viết trên đã mang đến thông tin hữu ích cho anh chị về cách tính chi phí Marketing và giải pháp tối ưu sao cho mang đến lợi nhuận cao nhất!