6 BƯỚC NGHIÊN CỨU THỊ TRƯỜNG ĐƠN GIẢN, HIỆU QUẢ CHO DOANH NGHIỆP

Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp hiểu rõ đối tượng khách hàng mục tiêu, các đối thủ cạnh tranh và xu hướng thị trường, từ đó phát triển các chiến lược tiếp thị và kinh doanh phù hợp. Trong bài viết dưới đây, Trường Doanh Nhân HBR sẽ hướng dẫn 6 bước nghiên cứu thị trường hiệu quả, giúp doanh nghiệp nhanh chóng hội nhập và làm chủ thị trường mục tiêu. 

1. Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường (Market Research) là quá trình thu thập, phân tích và diễn giải thông tin về thị trường, bao gồm nhu cầu của khách hàng, đối thủ cạnh tranh, và các xu hướng kinh doanh. Nghiên cứu thị trường cung cấp dữ liệu cần thiết để doanh nghiệp đưa ra các quyết định chiến lược chính xác, từ phát triển sản phẩm đến chiến lược tiếp thị và bán hàng.

Thông qua đó, doanh nghiệp có thể xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm/dịch vụ phù hợp, cải thiện trải nghiệm của khách hàng, nâng cao vị thế cạnh tranh và đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai. 

2. Ý nghĩa của nghiên cứu thị trường đối với doanh nghiệp

Nghiên cứu thị trường (Market Research) là yếu tố sống còn giúp doanh nghiệp không chỉ hiểu rõ nhu cầu của khách hàng mà còn xây dựng các chiến lược kinh doanh hiệu quả. Dưới đây là những lý do chi tiết giải thích tại sao nghiên cứu thị trường lại quan trọng đến vậy:

2.1. Xác định hành vi người tiêu dùng

Hiểu được hành vi tiêu dùng là bước đầu tiên trong quá trình tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả. Thông qua nghiên cứu thị trường, doanh nghiệp có thể nắm bắt những thông tin quan trọng như:

• Nhu cầu khách hàng: Khách hàng cần gì? Ví dụ, một doanh nghiệp sản xuất thực phẩm cần biết liệu người tiêu dùng đang ưu tiên thực phẩm nhanh hay lành mạnh.
• Động lực mua sắm: Tại sao khách hàng lại chọn sản phẩm của bạn? Điều này có thể bao gồm giá cả, thương hiệu, chất lượng hoặc các giá trị cảm xúc liên quan đến sản phẩm.
• Hành vi mua sắm: Người tiêu dùng thường mua sắm khi nào và ở đâu? Họ mua sắm trực tuyến hay tại cửa hàng? Những thông tin này giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chiến lược bán hàng và tiếp thị.

Khi nắm bắt được những thông tin này, doanh nghiệp có thể thiết kế sản phẩm và dịch vụ sao cho phù hợp với mong muốn và nhu cầu thực tế của khách hàng. 

Ví dụ: Nghiên cứu hành vi mua sắm online của khách hàng trong đại dịch COVID-19 cho thấy sự gia tăng mạnh mẽ của mua sắm trực tuyến, từ đó các doanh nghiệp cần nhanh chóng chuyển đổi sang các nền tảng bán hàng online để đáp ứng nhu cầu.

2.2. Tối ưu hóa chi phí Marketing

Chi phí marketing có thể chiếm một phần lớn trong ngân sách hoạt động của doanh nghiệp. Việc nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực vào những khách hàng tiềm năng nhất, giảm thiểu sự lãng phí vào các chiến dịch không hiệu quả. Cụ thể:

• Nhắm đúng đối tượng khách hàng: Nghiên cứu thị trường giúp xác định chính xác phân khúc khách hàng phù hợp nhất với sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn, từ đó cải thiện tỷ lệ chuyển đổi.
• Chọn kênh quảng bá phù hợp: Thông qua dữ liệu nghiên cứu, doanh nghiệp có thể phân tích những kênh quảng cáo nào mang lại hiệu quả cao nhất, từ đó phân bổ ngân sách vào các kênh này thay vì dàn trải trên nhiều nền tảng không hiệu quả.

Kết quả là doanh nghiệp có thể tối ưu hóa chiến dịch tiếp thị, tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời tăng cường lợi nhuận.

Ví dụ: Nghiên cứu thị trường của một công ty thương mại điện tử cho thấy khách hàng mục tiêu chủ yếu sử dụng mạng xã hội để tìm kiếm sản phẩm. Điều này giúp doanh nghiệp tập trung chi phí vào quảng cáo Facebook và Instagram thay vì các kênh khác.

2.3. Định giá sản phẩm/dịch vụ phù hợp

Giá cả là một yếu tố quyết định trong hành vi mua sắm của khách hàng. Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp xác định mức giá hợp lý cho sản phẩm hoặc dịch vụ của mình dựa trên khả năng chi trả của khách hàng và mức độ cạnh tranh trên thị trường. Ngoài ra, nghiên cứu thị trường còn giúp doanh nghiệp hiểu được:

• Phân tích độ nhạy giá: Khách hàng có sẵn sàng trả thêm cho chất lượng cao hơn hoặc một tính năng đặc biệt không? Nghiên cứu thị trường giúp trả lời câu hỏi này và cung cấp dữ liệu thực tế để doanh nghiệp đưa ra quyết định định giá chính xác.
• So sánh với đối thủ cạnh tranh: Biết được mức giá trung bình của đối thủ giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược giá, từ đó đảm bảo sự cạnh tranh nhưng vẫn giữ được lợi nhuận.

Ví dụ: Một công ty cung cấp dịch vụ phần mềm sử dụng nghiên cứu thị trường để xác định rằng mức giá trung bình của dịch vụ trong ngành là $50/tháng, nhưng khách hàng sẵn sàng trả $60/tháng nếu dịch vụ cung cấp thêm tính năng bảo mật.

2.4. Đánh giá mức độ hiệu quả của hoạt động tiếp thị

Nghiên cứu thị trường cung cấp thông tin quan trọng về việc các chiến dịch tiếp thị hiện tại có hiệu quả không, giúp doanh nghiệp đo lường ROI (Return on Investment) và tối ưu hóa chiến lược. Các doanh nghiệp có thể sử dụng các dữ liệu này để:

• Phân tích phản hồi của khách hàng: Nghiên cứu giúp đo lường phản ứng của khách hàng đối với các chiến dịch tiếp thị như quảng cáo, chương trình khuyến mãi, từ đó xác định chiến dịch nào đang thu hút sự quan tâm của khách hàng.
• Phân tích tỷ lệ chuyển đổi: Kiểm tra xem có bao nhiêu khách hàng tiềm năng đã trở thành khách hàng thực tế sau mỗi chiến lược quảng cáo.
• Điều chỉnh chiến lược: Từ các kết quả đo lường, doanh nghiệp có thể thay đổi hoặc tối ưu hóa chiến lược tiếp thị nhằm tăng hiệu quả.
• Đo lường kết quả thực tế: Thông qua việc theo dõi dữ liệu, doanh nghiệp có thể xem xét chiến lược tiếp thị nào đang mang lại kết quả tốt nhất, từ đó tái đầu tư vào các chiến dịch thành công.

Ví dụ: Một doanh nghiệp thời trang sử dụng khảo sát trực tuyến để biết rằng quảng cáo trên TikTok mang lại nhiều tương tác hơn so với quảng cáo trên Google Ads, từ đó tăng ngân sách quảng cáo trên TikTok.

2.5. Khám phá các thị trường tiềm năng mới

Việc mở rộng sang các thị trường mới là một phần quan trọng trong chiến lược tăng trưởng của bất kỳ doanh nghiệp nào. Tuy nhiên, để thành công trong các thị trường mới, doanh nghiệp cần hiểu rõ các yếu tố sau:

• Quy mô thị trường: Thị trường mới có đủ lớn để đầu tư không?
• Đặc điểm văn hóa và tiêu dùng: Sản phẩm có phù hợp với thị hiếu của thị trường mới hay không?
• Khả năng cạnh tranh: Mức độ cạnh tranh tại thị trường đó như thế nào?

Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp đánh giá tiềm năng và rủi ro trước khi đưa ra quyết định mở rộng. Ví dụ, Starbucks đã tiến hành nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng trước khi thâm nhập vào thị trường Trung Quốc và điều chỉnh sản phẩm phù hợp với thị hiếu địa phương.

🔴Bạn là chủ doanh nghiệp nhưng đang cảm thấy bất lực vì doanh thu chững lại? Mỗi ngày phải đưa ra quyết định bằng cảm tính, chỉ dựa vào quảng cáo mà không có chiến lược dài hạn? Thậm chí, sản phẩm của bạn đang mất dần lợi thế cạnh tranh vì không có sự khác biệt và liên tục giảm giá để tồn tại?

Càng mở rộng doanh nghiệp, bạn lại càng thua lỗ, không thể quản lý quy trình hiệu quả và cảm giác như mình đang đi vào ngõ cụt?

Hãy ngừng kinh doanh theo bản năng và bước vào nhóm 10% doanh nghiệp dẫn đầu thị trường với chiến lược kinh doanh bài bản. Khóa học XÂY DỰNG VÀ CẢI TIẾN MÔ HÌNH KINH DOANH của Trường Doanh Nhân HBR sẽ giúp các lãnh đạo/chủ doanh nghiệp:

• Xây dựng chiến lược thông minh, ra quyết định chuẩn xác: Biết cách chọn sản phẩm và thị trường mục tiêu một cách thông minh dựa trên dữ liệu rõ ràng
• Vượt qua đối thủ với sự khác biệt: Xây dựng USP (Unique Selling Proposition) cho sản phẩm, tạo ra sự khác biệt rõ nét, khó bị sao chép để không còn phải cạnh tranh về giá.
• Mở rộng kinh doanh, giảm rủi ro: Chuẩn hóa quy trình kinh doanh, giúp doanh nghiệp có thể mở rộng quy mô mà vẫn kiểm soát được chi phí và duy trì lợi nhuận ổn định.
• Tối ưu lợi nhuận từ khách hàng hiện tại: Nắm vững công thức kéo dài vòng đời khách hàng, giúp tăng giá trị trung bình trên mỗi đơn hàng mà không cần phải chi quá nhiều cho quảng cáo.
• Thấu hiểu và đáp ứng mọi nhu cầu khách hàng: Thành thạo các phương pháp nghiên cứu insights khách hàng, liên tục cập nhật để luôn đón đầu những xu hướng mới của thị trường, giữ vững lợi thế cạnh tranh.
• Tạo dựng tương lai dài hạn vững chắc: Với công cụ McKinsey Horizons, bạn sẽ không chỉ tối ưu hoạt động hiện tại mà còn xây dựng tầm nhìn chiến lược cho 3-5 năm tới, đảm bảo doanh nghiệp phát triển bền vững và đột phá trong tương lai.

Đăng ký tham gia ngay – Hành động sớm, và tận dụng mọi cơ hội để doanh nghiệp của bạn tăng trưởng mạnh mẽ hơn bao giờ hết!

XÂY DỰNG & CẢI TIẾN MÔ HÌNH KINH DOANH

Thành phốHà NộiHồ Chí MinhBắc NinhHưng YênVĩnh PhúcĐà NẵngHải DươngAn GiangBà Rịa - Vũng TàuBạc LiêuBắc KạnBắc GiangBến TreBình DươngBình ĐịnhBình PhướcBình ThuậnCà MauCao BằngCần ThơĐắk LắkĐắk NôngĐồng NaiĐồng ThápĐiện BiênGia LaiHà GiangHà NamHà TĩnhHải PhòngHoà BìnhHậu GiangKhánh HòaKiên GiangKon TumLai ChâuLào CaiLạng SơnLâm ĐồngLong AnNam ĐịnhNghệ AnNinh BìnhNinh ThuậnPhú ThọPhú YênQuảng BìnhQuảng NamQuảng NgãiQuảng NinhQuảng TrịSóc TrăngSơn LaTây NinhThái BìnhThái NguyênThanh HóaThừa Thiên - HuếTiền GiangTrà VinhTuyên QuangVĩnh LongYên BáiTỉnh khácMỹAnhCampuchiaHàn QuốcLàoMalaysiaNgaNhật BảnPhilippinesSingaporeTrung QuốcĐài LoanĐứcRumaniÚcCanadaẤn ĐộSécMyanmarNước khácThái LanNam PhiBruneiDubaiChưa xác định

Anh/Chị đang kinh doanh trong lĩnh vực gì?

Giáo dục, đào tạo

Thẩm mỹ, Spa

Dược/ Mỹ phẩm

F&B

Salon tóc

Khác

Nhân sự Văn hóa doanh nghiệp Tài chính Ứng dụng công nghệ Quản trị vận hành Sale - Marketing Sản xuất Quản trị bản thân Chiến lược Lãnh đạo Năng lực lãnh đạo khác

Bạn vui lòng điền đầy đủ thông tin!

Loading...

ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ

2.6. Hiểu rõ hơn về đối thủ

"Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng" – Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp nắm bắt được chiến lược, sản phẩm và điểm mạnh, điểm yếu của đối thủ. Từ đó, doanh nghiệp có thể:

• Tìm kiếm lợi thế cạnh tranh: Phát hiện những điểm mà đối thủ đang thiếu sót để xây dựng chiến lược nổi bật hơn.
• Phân tích chiến lược: Xác định cách đối thủ quảng bá và định giá sản phẩm, từ đó điều chỉnh chiến lược kinh doanh của mình.

Phân tích đối thủ cạnh tranh giúp doanh nghiệp không chỉ phản ứng nhanh với các động thái trên thị trường mà còn có thể chủ động tạo ra các chiến lược cạnh tranh hiệu quả.

Ví dụ: Một thương hiệu đồ uống phát hiện rằng đối thủ cạnh tranh đang thu hút người tiêu dùng thông qua các chiến dịch giảm giá liên tục. Điều này giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược giá của họ sao cho cạnh tranh và bền vững hơn.

2.7. Cải thiện trải nghiệm khách hàng

Trải nghiệm của khách hàng là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tạo dựng sự trung thành và duy trì sự phát triển lâu dài. Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp hiểu rõ:

• Khách hàng kỳ vọng gì: Họ mong muốn những tính năng gì, trải nghiệm nào khi sử dụng sản phẩm?
• Điểm đau của khách hàng: Những khó khăn, vấn đề mà khách hàng gặp phải trong quá trình sử dụng sản phẩm.

Thông qua việc cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, doanh nghiệp có thể tùy chỉnh sản phẩm hoặc dịch vụ để phù hợp hơn với mong muốn của khách hàng. Từ đó, doanh nghiệp không chỉ giữ chân khách hàng hiện tại mà còn thu hút thêm nhiều khách hàng mới. Apple là một ví dụ điển hình khi luôn thực hiện nghiên cứu khách hàng để cải tiến sản phẩm và mang lại trải nghiệm người dùng vượt trội.

>>> XEM THÊM: NHỮNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH HIỆU QUẢ CỦA CÁC THƯƠNG HIỆU NỔI TIẾNG

3. Các loại hình nghiên cứu thị trường

Nghiên cứu thị trường là một quá trình quan trọng giúp doanh nghiệp thu thập và phân tích dữ liệu liên quan đến khách hàng, đối thủ và thị trường mục tiêu. Dưới đây là phân tích chi tiết về hai loại hình nghiên cứu thị trường chính: Nghiên cứu sơ cấp (Primary Research) và Nghiên cứu thứ cấp (Secondary Research).

3.1. Nghiên cứu sơ cấp (Primary Research)

Nghiên cứu sơ cấp là quá trình thu thập dữ liệu trực tiếp từ khách hàng hoặc các đối tượng liên quan, thông qua việc khảo sát, phỏng vấn hoặc quan sát thực tế. Đây là loại hình nghiên cứu mà doanh nghiệp tự thực hiện để thu thập thông tin mới, chưa được biết đến trước đó. Nghiên cứu sơ cấp có thể được tiến hành với một số phương pháp phổ biến như:

• Khảo sát (Survey): Một phương pháp thu thập thông tin từ một nhóm khách hàng mục tiêu bằng cách sử dụng bảng câu hỏi.
• Phỏng vấn (Interview): Thu thập thông tin chi tiết hơn từ khách hàng thông qua các câu hỏi trực tiếp hoặc qua điện thoại.
• Thảo luận nhóm (Focus Group): Một nhóm khách hàng (thường từ 6-12 người) thảo luận về một chủ đề cụ thể dưới sự dẫn dắt của người điều phối.
• Quan sát (Observation): Theo dõi hành vi khách hàng trong môi trường thực tế mà không can thiệp.

Một ví dụ về nghiên cứu sơ cấp là khi Starbucks muốn cải tiến trải nghiệm khách hàng tại các cửa hàng của mình. Họ đã thực hiện các cuộc khảo sát và phỏng vấn với khách hàng trực tiếp tại quán để hiểu rõ hơn về thói quen và mong muốn của họ. Kết quả nghiên cứu đã giúp Starbucks cải thiện không gian cửa hàng và dịch vụ, giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng và giữ chân họ lâu hơn.

3.2. Nghiên cứu thứ cấp (Secondary Research)

Nghiên cứu thứ cấp là quá trình thu thập và phân tích dữ liệu đã có sẵn, được công bố bởi các tổ chức khác như chính phủ, các cơ quan nghiên cứu, hoặc các công ty tư nhân. Loại dữ liệu này thường được công khai và có thể dễ dàng truy cập thông qua các nguồn như:

• Báo cáo ngành: Các báo cáo của các tổ chức nghiên cứu thị trường lớn như Nielsen, Gartner hoặc Pew Research.
• Tạp chí khoa học: Các bài báo, nghiên cứu học thuật được công bố trên các tạp chí uy tín.
• Báo cáo chính phủ: Số liệu thống kê từ các cơ quan chính phủ về dân số, kinh tế và xã hội.
• Thông tin từ đối thủ cạnh tranh: Doanh thu, phân tích mô hình SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) và các chiến lược kinh doanh của các đối thủ trên thị trường.

LEGO là một ví dụ tiêu biểu trong việc sử dụng nghiên cứu thứ cấp để xác định xu hướng thị trường và khách hàng tiềm năng. LEGO đã sử dụng các báo cáo nghiên cứu ngành và xu hướng đồ chơi trẻ em để đánh giá tiềm năng mở rộng sản phẩm dành cho bé gái. Nhờ đó, họ đã phát triển thành công dòng sản phẩm LEGO Friends, phù hợp với mong muốn và sở thích của bé gái.

>>> XEM THÊM: 8 BƯỚC NGHIÊN CỨU VÀ PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM ĐỂ CHINH PHỤC THỊ TRƯỜNG

4. Hướng dẫn 6 bước nghiên cứu thị trường hiệu quả cho doanh nghiệp

Vậy cách nghiên cứu thị trường được triển khai như thế nào? Dưới đây là 6 bước cơ bản mà doanh nghiệp có thể tham khảo khi bắt tay vào công tác nghiên cứu thị trường. 

4.1. Xác định vấn đề và mục tiêu nghiên cứu thị trường

Để thực hiện bất kỳ nghiên cứu nào, trước hết doanh nghiệp phải biết mình đang cố gắng học hỏi điều gì từ nghiên cứu ấy. Trong nghiên cứu thị trường, việc xác định vấn đề mà doanh nghiệp phải giải quyết sẽ quyết định thông tin mà doanh nghiệp cần thu thập cũng như cách thức để thu thập thông tin đó.  

Khi xác định vấn đề, doanh nghiệp cần lựa chọn phạm vi thị trường phù hợp - không quá hẹp cũng như không quá rộng. Nếu đóng khung vấn đề trong phạm vi quá rộng, doanh nghiệp có thể nhận được những câu trả lời mơ hồ. Nếu lựa chọn phạm vi quá hẹp, doanh nghiệp có thể không nhận được những câu trả lời đầy đủ. 

Để xác định vấn đề nghiên cứu một cách dễ dàng, đội ngũ tiếp thị có thể đặt ra những câu hỏi cụ thể để xác định những nhu cầu cấp thiết nhất và những cơ hội tiềm năng nhất để đạt được mục tiêu nghiên cứu. Chẳng hạn như sau:

>>> XEM THÊM: BÍ QUYẾT LỰA CHỌN THỊ TRƯỜNG MỤC TIÊU ĐÚNG ĐỂ KINH DOANH HIỆU QUẢ

4.2. Phát triển kế hoạch nghiên cứu thị trường 

Sau khi đã xác định vấn đề và mục tiêu nghiên cứu, bước tiếp theo mà doanh nghiệp cần làm là phát triển một kế hoạch nghiên cứu thị trường hoàn chỉnh. Bước này bao gồm xác định nguồn dữ liệu, xác định phương pháp nghiên cứu, xác định mẫu dữ liệu, xác định quy mô và ngân sách nghiên cứu. 

Xác định nguồn dữ liệu:

Giai đoạn đầu của kế hoạch nghiên cứu thị trường tập trung vào việc lựa chọn nguồn dữ liệu uy tín. Đây chính là nơi mà doanh nghiệp sẽ khai thác những thông tin cần thiết để phục vụ cho mục đích nghiên cứu. Đội ngũ tiếp thị phải chắc chắn rằng những phản hồi và dữ liệu thu thập được đều đến từ những khách hàng có liên quan mật thiết đến những gì mà doanh nghiệp đang nghiên cứu.

Theo đó, doanh nghiệp có thể khai thác nguồn dữ liệu thứ cấp, sơ cấp hoặc kết hợp cả hai nguồn dữ liệu này:

• Nghiên cứu sơ cấp: Thu thập dữ liệu gốc thông qua các phương pháp như khảo sát hoặc phỏng vấn trực tiếp, sau đó tổng hợp dữ liệu thành báo cáo. Mặc dù có thể tốn thời gian và chi phí nhưng nguồn dữ liệu này sẽ cung cấp cho doanh nghiệp những câu câu trả lời chính xác nhất
• Nghiên cứu thứ cấp: Thu thập và tổng hợp dữ liệu từ các nguồn có sẵn. Phương pháp này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí tìm kiếm thông tin. Tuy nhiên, nếu các dữ liệu cần thiết không có sẵn, lỗi thời hoặc không đáng tin cậy, doanh nghiệp sẽ cần thu thập dữ liệu sơ cấp

Xác định các phương pháp thu thập dữ liệu phù hợp:

Nếu tiến hành nghiên cứu sơ cấp, doanh nghiệp sẽ phải thu thập dữ liệu định lượng và định tính về đối tượng mục tiêu. Dữ liệu định tính mang lại những hiểu biết sâu sắc về nhận thức, tư duy và hành vi của người tiêu dùng. Trong khi đó, dữ liệu định lượng cho phép lượng hoá thông tin bằng những con số cụ thể, từ đó xác định các xu hướng, thị phần và quan điểm của công chúng.

Dưới đây là một số phương pháp nghiên cứu sơ cấp để thu thập thông tin định tính và định lượng mà doanh nghiệp có thể tham khảo:

• Quan sát: Phương pháp này liên quan đến việc quan sát và ghi lại một cách có hệ thống hành vi của người tiêu dùng trong bối cảnh thực tế đời sống. Nó cung cấp cho doanh nghiệp cái nhìn trực quan và thực tế nhất, cho phép tạo ra các tình huống giả định và thu thập thông tin phản hồi từ khách hàng
• Phỏng vấn sâu: Phỏng vấn sâu là hình thức trò chuyện trực tiếp với các cá nhân hoặc các nhóm nhỏ để thu thập ý kiến, phản hồi của họ. Phỏng vấn sâu có thể được triển khai theo một cấu trúc nhất định với các câu hỏi được soạn thảo trước hoặc không có cấu trúc (cho phép thảo luận mở)
• Nhóm tập trung: Nhóm tập trung là một hình thức nghiên cứu thị trường có sự tham gia của một nhóm gồm 6 - 10 người. Những người này sẽ cùng nhau thảo luận và đưa ra ý kiến về sản phẩm, dịch vụ, ý tưởng hoặc chiến dịch marketing
• Thử nghiệm: Thử nghiệm giúp doanh nghiệp thu thập dữ liệu từ lời nói và ngôn ngữ cơ thể của khách hàng. Phương pháp này được thực hiện bằng cách đưa sản phẩm/dịch vụ mới vào một số cửa hàng để thử nghiệm phản hồi của khách hàng trong điều kiện mua bán thực tế
• Khảo sát: Khảo sát liên quan đến việc thu thập dữ liệu thông qua bảng câu hỏi có cấu trúc. Khảo sát có thể được thực hiện qua email, điện thoại hoặc trực tuyến
• A/B test: Đây là phương pháp thử nghiệm hai phiên bản A và B của cùng một biến thể trong điều kiện giống nhau để xác định xem phiên bản nào hiệu quả hơn. Chẳng hạn, doanh nghiệp có thể giới thiệu hai phiên bản bao bì của cùng một sản phẩm, sau đó thu thập ý kiến của người dùng xem họ hứng thú với phiên bản nào hơn

• Thăm dò ý kiến ​​trên mạng xã hội: Thiết lập cuộc thăm dò ý kiến của người tiêu dùng trên mạng xã hội có thể là một cách tiết kiệm chi phí, thời gian và công sức nghiên cứu 

Nếu tiến hành nghiên cứu thứ cấp, doanh nghiệp có thể tham khảo một số nguồn sau để thu thập thông tin:

• Báo cáo thị trường: Các báo cáo được công bố của các công ty nghiên cứu thị trường, hiệp hội ngành và cơ quan chính phủ cung cấp dữ liệu và hiểu biết toàn diện về các thị trường, ngành và xu hướng tiêu dùng khác nhau
• Nghiên cứu học thuật: Các tạp chí học thuật, nghiên cứu khoa học, luận văn có thể là nguồn thông tin giá trị và đáng tin cậy
• Dữ liệu công khai có sẵn: Cơ sở dữ liệu của chính phủ, các ấn phẩm thống kê có thể là nguồn dữ liệu dồi dào, cung cấp các thông tin quan trọng như dữ liệu điều tra dân số, chỉ số kinh tế và nhân khẩu học của khách hàng mục tiêu
• Dữ liệu nội bộ công ty: Các công ty có thể tận dụng dữ liệu nội bộ của mình, chẳng hạn như số liệu bán hàng, phản hồi của khách hàng và phân tích trang web để hiểu rõ hơn về cơ sở khách hàng hiện tại và hiệu suất thị trường

>>> XEM THÊM: 6 CÁCH LẤY DATA KHÁCH HÀNG TIỀM NĂNG TRÊN NỀN TẢNG ONLINE HIỆU QUẢ

Xác định mẫu dữ liệu nghiên cứu:

Sau khi xác định phương pháp nghiên cứu, doanh nghiệp cần lập kế hoạch lấy mẫu dữ liệu, gồm ba yếu tố sau:

• Đơn vị lấy mẫu: đơn vị lấy mẫu chính là đối tượng cần khảo sát
• Cỡ mẫu: cỡ mẫu là số lượng đối tượng cần khảo sát
• Quy trình lấy mẫu: phương pháp lựa chọn người trả lời khảo sát 

Xác định ngân sách và lịch trình nghiên cứu:

Quy mô nghiên cứu sẽ phụ thuộc phần lớn vào ngân sách của doanh nghiệp. Do đó, doanh nghiệp cần lập bảng ngân sách chi tiết để đảm bảo các hoạt động nghiên cứu không vượt quá phạm vi kinh phí cho phép. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần xây dựng lịch trình nghiên cứu chi tiết và quyết định xem nghiên cứu sẽ được thực hiện tại một thời điểm nhất định hay trong một thời gian dài.  

4.3. Thu thập dữ liệu nghiên cứu

Sau khi đã xây dựng một bản kế hoạch hoàn chỉnh, bước quan trọng tiếp theo là bắt đầu thu thập dữ liệu thực tế. 

Tiến hành thu thập dữ liệu theo phương pháp đã chọn: 

Quá trình thu thập dữ liệu có thể bao gồm nhiều phương pháp khác nhau như khảo sát, phỏng vấn, quan sát hoặc lấy dữ liệu thống kê từ các nguồn đáng tin cậy. Điều này phụ thuộc vào phương pháp mà doanh nghiệp đã lựa chọn trong kế hoạch trước đó. 

Đảm bảo chất lượng dữ liệu thu thập được: 

Doanh nghiệp cần kiểm soát chất lượng dữ liệu trong quá trình thu thập để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy. Việc này bao gồm kiểm tra lại thông tin đã thu thập được, xác minh tính đầy đủ và chính xác của thông tin. Nếu phát hiện sai sót hoặc thiếu sót, cần tiến hành khảo sát lại để đảm bảo chất lượng dữ liệu thu thập

Dưới đây là một số lưu ý khi tiến hành thu thập dữ liệu: 

• Doanh nghiệp cần lập kế hoạch cụ thể cho việc thu thập dữ liệu theo ngày, giờ và thông báo cho các nhóm đối tượng khảo sát về thời gian và địa điểm khảo sát để họ chuẩn bị trước
• Trước khi thu thập dữ liệu, doanh nghiệp cần đào tạo nhân viên về quy trình và nguyên tắc khảo sát để đảm bảo họ thực hiện đúng kế hoạch đã đề ra 
• Tỷ lệ kiểm tra lại dữ liệu nên chiếm khoảng 15 - 25% tổng số dữ liệu thu thập
• Khi thu thập dữ liệu khảo sát, đội ngũ nghiên cứu cần tập trung vào những  thông tin quan trọng nhất liên quan đến vấn đề và mục tiêu nghiên cứu

4.4. Phân tích dữ liệu nghiên cứu thị trường

Trên cơ sở dữ liệu thu thập được, doanh nghiệp có thể tiến hành xử lý và phân tích dữ liệu. Phân tích dữ liệu nhằm biến các số liệu thô thành thông tin dễ hiểu để cung cấp câu trả lời chính xác nhất cho các câu hỏi nghiên cứu ban đầu.

Dưới đây là 4 loại hình phân tích dữ liệu phổ biến mà doanh nghiệp có thể sử dụng: 

Phương pháp phân tích mô tả (Descriptive analysis): 

Phương pháp này tập trung vào việc mô tả và tóm lược dữ liệu hiện có thông qua các đặc điểm, xu hướng và sự biến đổi của nó mà không đưa ra dự đoán hoặc kết luận. Các thông số được trả dưới dạng bảng, biểu đồ và các số liệu thống kê mô tả dựa trên các giá trị trung bình, phương sai, tần suất và mức độ phân phối.

Phương pháp phân tích chẩn đoán (Diagnostic analytics)

Đây là phương pháp phân tích nhằm làm rõ nguyên nhân hoặc mối quan hệ giữa các sự kiện và biến số trong một mẫu dữ liệu, từ đó giúp giải thích lý do xảy ra một sự kiện hoặc tình huống trước đó. Phương pháp này bao gồm các hoạt động như phân tích sự tương quan, phân tích biến thể, phân tích hồi quy và phân tích nhân quả.

Phương pháp phân tích dự đoán (Predictive analytics)

Dựa trên dữ liệu hiện có, phân tích dự đoán giúp các công ty thiết lập các mô hình dự đoán để dự báo kết quả trong tương lai một cách chính xác. Phương pháp này còn cho phép tính toán xác suất xảy ra của các sự kiện, từ đó giúp doanh nghiệp dễ dàng đưa ra các quyết định phù hợp.

Phương pháp phân tích đề xuất (Prescriptive analytics)

Phân tích đề xuất là sự kết hợp của các phương pháp phân tích mô tả, chẩn đoán và dự đoán để giúp doanh nghiệp tối ưu hoá hành động, quyết định. Nhìn chung, phân tích đề xuất sẽ sử dụng dữ liệu lịch sử đã được nghiên cứu trước đó và thông tin bổ sung từ bên ngoài để giúp doanh nghiệp trả lời câu hỏi "Nên làm gì?" và "Làm như thế nào để làm được điều này?”.

Chẳng hạn, nếu phương pháp phân tích dự đoán chỉ ra rằng nhu cầu mua hàng sẽ tăng cao trong các dịp lễ, Tết thì phương pháp phân tích đề xuất sẽ đưa ra các giải pháp nhằm giúp doanh nghiệp chuẩn bị tốt nhất cho thời điểm này. Ví dụ như đẩy mạnh các chương trình khuyến mãi, tăng cường dịch vụ chăm sóc khách hàng 24/24 để đáp ứng kịp thời nhu cầu của họ. Điều này đảm bảo doanh nghiệp doanh nghiệp sẽ không bỏ lỡ cơ hội vàng để bùng nổ doanh số. 

>>> XEM THÊM: PHÂN TÍCH THỊ TRƯỜNG ĐÚNG ĐỂ KINH DOANH ĐÚNG HƯỚNG, HIỆU QUẢ

4.5. Rút ra kết luận và trình bày kết quả nghiên cứu

Sau quá trình phân tích dữ liệu, đội ngũ nghiên cứu cần rút ra những kết luận quan trọng về một số điểm sau đây:

• Chân dung khách hàng mục tiêu
• Insight khách hàng
• Điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ cạnh tranh
• Dự báo các xu hướng của thị trường tương lai

Những nhận định này sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về thị trường, nhu cầu của khách hàng, đánh giá chính xác về đối thủ cạnh tranh và các yếu tố quan trọng khác.

Sau đó, đội ngũ nghiên cứu cần xây dựng một báo cáo hoàn chỉnh để trình bày với ban lãnh đạo doanh nghiệp. Khi trình bày, đội ngũ nghiên cứu có thể sử dụng đồ họa, biểu đồ và các ví dụ cụ thể để minh họa những kết quả thu thập được. Ngoài ra, hãy sử dụng ngôn ngữ dễ hiểu và tránh các thuật ngữ chuyên ngành phức tạp.

Trong đó, báo cáo phải chứa đựng các thông tin quan trọng như hồ sơ khách hàng, thói quen mua hàng, thông tin về đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Đồng thời, báo cáo phải giải quyết được các câu hỏi được đặt ra ban đầu bằng cách đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm điều chỉnh chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Các giải pháp này có thể bao gồm các biện pháp marketing, chiến lược cải tiến sản phẩm/dịch vụ, chiến lược phát triển sản phẩm dịch vụ mới.

4.6. Biến kết quả nghiên cứu thành hành động

Đây là bước cuối cùng trong quy trình nghiên cứu thị trường. Kết quả nghiên cứu sẽ đóng vai trò là kim chỉ nam cho những hành động cụ thể mà doanh nghiệp có thể thực hiện để cải thiện hiệu quả kinh doanh. Thị trường luôn thay đổi, điều này có nghĩa là dữ liệu thu thập được sẽ không phù hợp cho mọi thời điểm. Vì vậy, doanh nghiệp cần biến dữ liệu thành hành động ngay lập tức để đạt hiệu quả kinh doanh cao nhất.

Ví dụ, nếu kết quả nghiên cứu tiếp thị chỉ ra rằng doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc giữ chân khách hàng trẻ thì việc đẩy mạnh chiến dịch truyền thông trên mạng xã hội là điều cần thiết. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể đưa ra các chương trình khuyến mãi bổ sung thông qua các tài khoản mạng xã hội để lôi kéo tệp khách hàng này tiếp tục ủng hộ doanh nghiệp.

Nghiên cứu thị trường là bước không thể thiếu trong quá trình kinh doanh, đặc biệt khi thiết lập hệ thống Marketing cần nghiên cứu thị trường thật kỹ lưỡng để có những chiến lược Marketing hiệu quả, đem lại tỷ lệ chuyển đổi cao.

Với mong muốn mang đến cho ban lãnh đạo, các quản lý cấp cao công ty một hệ thống kiến thức khoa học, kèm với các công cụ quan trọng & các kỹ năng cần thiết trong việc xây dựng năng lực quản trị hiệu quả cho doanh nghiệp, Trường Doanh Nhân HBR kết hợp cùng Mr. Tony Dzung thiết kế & triển khai khóa học chuyên sâu XÂY DỰNG VÀ VẬN HÀNH HỆ THỐNG MARKETING CHUYÊN NGHIỆP. 

>>> XEM THÊM: Cách lập kế hoạch marketing

5. Ví dụ thực tế nổi bật trong nghiên cứu thị trường của McDonald's

McDonald's là một ví dụ điển hình về cách một công ty trong ngành thực phẩm và đồ uống (F&B) đã sử dụng nghiên cứu thị trường để thay đổi và phát triển thực đơn, đáp ứng nhu cầu và xu hướng tiêu dùng mới.

Vào đầu những năm 2000, McDonald's đối mặt với sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, khi khách hàng ngày càng quan tâm đến chế độ ăn uống lành mạnh. Thực đơn của McDonald's, nổi tiếng với các món ăn nhanh giàu chất béo và calo, bị đánh giá là không phù hợp với xu hướng mới này. Điều này dẫn đến sự suy giảm trong doanh số bán hàng và hình ảnh thương hiệu.

McDonald's đã tiến hành một loạt nghiên cứu thị trường, tập trung vào việc hiểu rõ hơn về thói quen ăn uống và yêu cầu của khách hàng đối với các lựa chọn thực phẩm lành mạnh hơn. Họ đã sử dụng cả nghiên cứu sơ cấp và thứ cấp để thu thập dữ liệu từ khách hàng, bao gồm khảo sát trực tiếp, nhóm thảo luận, và phân tích các báo cáo xu hướng dinh dưỡng.

• Nghiên cứu sơ cấp: Khảo sát khách hàng tại các cửa hàng để tìm hiểu sự quan tâm của họ đối với thực phẩm lành mạnh. Thảo luận nhóm tập trung để khám phá cách McDonald's có thể kết hợp các lựa chọn dinh dưỡng tốt hơn mà vẫn giữ nguyên trải nghiệm ăn uống nhanh chóng.
• Nghiên cứu thứ cấp: McDonald's cũng xem xét các báo cáo ngành và xu hướng thị trường về sức khỏe và dinh dưỡng, nhận thấy sự gia tăng mạnh mẽ trong nhu cầu về thực phẩm ít chất béo, ít calo, và không chứa gluten.

Sau khi phân tích kết quả từ các nghiên cứu, McDonald's đã điều chỉnh thực đơn, giới thiệu thêm các sản phẩm lành mạnh như salad, nước ép trái cây và các loại bánh mì sandwich có ít calo hơn. Ngoài ra, họ cung cấp thông tin dinh dưỡng chi tiết trên bao bì sản phẩm và trên các kênh truyền thông.

Sự thay đổi này không chỉ giúp McDonald's đáp ứng nhu cầu của khách hàng về các lựa chọn ăn uống lành mạnh hơn, mà còn cải thiện doanh số bán hàng và củng cố hình ảnh thương hiệu trong mắt người tiêu dùng có lối sống lành mạnh. Kết quả là McDonald's đã ghi nhận sự tăng trưởng doanh thu và phục hồi vị thế trên thị trường.

6. Thời điểm nào doanh nghiệp cần tiến hành nghiên cứu thị trường?

Nghiên cứu thị trường là bước đầu tiên nhưng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với việc hoạch định chiến lược kinh doanh. Vậy doanh nghiệp cần tiến hành nghiên cứu thị trường vào những thời điểm nào? 

• Trước khi triển khai một dự án mới: Trước khi triển khai một dự án đầu tư mới hoặc quyết định tham gia liên doanh, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng về tình hình thị trường, nhu cầu của người tiêu dùng và các quy định, chính sách pháp luật liên quan. Đặc biệt, cần chú trọng tìm hiểu về đối tác hoặc đối thủ cạnh tranh, bao gồm điểm mạnh, điểm yếu, chiến lược tiếp thị, hệ thống phân phối của họ
• Trước khi gia nhập một thị trường mới: Trước khi bước vào một thị trường kinh doanh mới, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ thị trường đó để nhận diện những cơ hội và thách thức, đồng thời giảm thiểu những rủi ro không đáng có
• Trước khi phát triển hoặc cho ra mắt một sản phẩm/dịch vụ mới: Nghiên cứu thị trường ở giai đoạn này sẽ cho phép doanh nghiệp xác định đúng đối tượng khách hàng mục tiêu, đồng thời nhận biết nhu cầu và mong muốn của người tiêu dùng, từ đó phát triển các sản phẩm/dịch vụ có khả năng đáp ứng đúng nhu cầu của họ

7. Cơ hội nghề nghiệp của ngành Nghiên cứu thị trường

Nghiên cứu thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin để doanh nghiệp đưa ra các quyết định chiến lược hiệu quả, từ đó giúp gia tăng khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững. Với nhu cầu ngày càng tăng về việc thu thập và phân tích dữ liệu thị trường, ngành nghiên cứu thị trường đang mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn, cả về mức lương lẫn triển vọng nghề nghiệp.

• Mức lương trung bình: Người làm nghiên cứu thị trường với 1-4 năm kinh nghiệm thường có mức lương trung bình khoảng 15.000.000 VNĐ/tháng.
• Phúc lợi: Ngoài mức lương hấp dẫn, các nhân viên trong ngành còn nhận được các chế độ đãi ngộ tốt như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, thưởng tháng và thưởng lễ Tết.
• Vị trí nghề nghiệp đa dạng: Ngành Marketing Research mang đến nhiều vị trí công việc khác nhau, tùy thuộc vào kinh nghiệm và trình độ chuyên môn của từng cá nhân. Một số vị trí nổi bật bao gồm: Chuyên gia tư vấn nghiên cứu thị trường, Trợ lý nghiên cứu thị trường, Giám đốc nghiên cứu,...
• Tiềm năng phát triển: Với sự phát triển nhanh chóng của các công cụ công nghệ và nhu cầu về dữ liệu, các chuyên gia Marketing Research sẽ ngày càng có nhiều cơ hội phát triển, cả về mặt thăng tiến và mở rộng kỹ năng chuyên môn. 

Theo dự đoán của The Business Research Company, thị trường dịch vụ nghiên cứu thị trường toàn cầu sẽ tăng lên 102,88 tỷ USD vào năm 2028, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) là 4,1%. Điều này chứng tỏ rằng nhu cầu về các chuyên gia trong ngành nghiên cứu thị trường sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh, mở ra nhiều cơ hội việc làm và thăng tiến trong tương lai.

8. Những sai lầm phổ biến trong nghiên cứu thị trường

Nghiên cứu thị trường là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự tỉ mỉ, nhưng không ít doanh nghiệp mắc phải những sai lầm làm giảm hiệu quả của nghiên cứu. Dưới đây là một số lỗi phổ biến mà doanh nghiệp thường gặp phải và cách tránh chúng.

9. Xu hướng tương lai của nghiên cứu thị trường

Công nghệ AI đang trở thành yếu tố then chốt trong các chiến lược nghiên cứu thị trường hiện đại. Nhờ các thuật toán thông minh, AI giúp doanh nghiệp tự động hóa quá trình thu thập và phân tích dữ liệu, cho phép rút ra những thông tin quan trọng từ khối lượng dữ liệu khổng lồ một cách nhanh chóng và chính xác, cải thiện hiệu suất và độ chính xác trong việc hiểu rõ khách hàng.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI trong công việc nghiên cứu thị trường không phải không có thách thức. Vấn đề quản lý quyền riêng tư và đạo đức dữ liệu trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật về bảo mật thông tin cá nhân và đảm bảo minh bạch trong việc thu thập và sử dụng dữ liệu khách hàng.

Nhìn chung, AI đang mở ra cơ hội phát triển vượt bậc cho nghiên cứu thị trường, giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược kịp thời và dựa trên dữ liệu chính xác hơn, đồng thời đẩy mạnh sự phát triển bền vững trên thị trường đầy cạnh tranh.

10. Kết luận

Như vậy, bài viết đã cung cấp kiến thức sơ lược về hoạt động nghiên cứu thị trường, trong đó bao gồm khái niệm, các loại hình nghiên cứu và tầm quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, hướng dẫn quy trình nghiên cứu thị trường hiệu quả với 6 bước cơ bản. Đồng thời, chỉ ra những thời điểm quan trọng mà doanh nghiệp cần tiến hành nghiên cứu thị trường. Hy vọng rằng, doanh nghiệp có thể căn cứ vào những kiến thức mà Trường Doanh Nhân HBR đã cung cấp trong bài viết để chinh phục thành công thị trường mục tiêu.