TẤT TẦN TẬT THÔNG TIN VỀ MULTI LEVEL MARKETING

Trong giai đoạn 2016 - 2020, doanh thu Multi Level Marketing tại Việt Nam ghi nhận xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ, với tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 19,2%/năm. Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 tại Việt Nam, số lượng doanh nghiệp và người tham gia Multi Level Marketing giảm, nhưng doanh thu Multi Level Marketing năm 2020 vẫn đạt con số kỷ lục từ trước tới nay với 15.438 tỷ đồng. Vậy Multi Level Marketing là gì, đặc điểm của loại hình này như thế nào? Tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

1. Multi Level Marketing là gì?

Multi Level Marketing (MLM) được gọi là Tiếp thị đa tầng. Hay còn được biết đến là Network Marketing (Kinh doanh theo mạng lưới).

Multi Level Marketing thực chất là thuật ngữ để chỉ việc tiếp thị sản phẩm. Bằng phương thức kinh doanh này, người mua có thể trực tiếp đến mua sản phẩm ngay tại công ty hoặc chỉ qua một nhà phân phối duy nhất mà không phải thông qua các đại lý hay cửa hàng bán lẻ.

Theo Điều 3, Khoản 1 của Nghị định 40/2018/NĐ-CP, kinh doanh theo phương thức đa cấp được định nghĩa là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia có nhiều cấp, nhiều nhánh. Các thành viên tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và các lợi ích kinh tế khác từ thành quả kinh doanh của họ và của những người khác trong mạng lưới.

Multi Level Marketing (MLM) được gọi là Tiếp thị đa tầng

2. Cách thức hoạt động của Multi Level Marketing 

Trong sơ đồ này, công ty Multi Level Marketing đứng ở đỉnh và có các cộng tác viên bán hàng (bao gồm bạn) tại tầng thứ nhất. Bạn và các thành viên tuyến dưới của bạn có nhiệm vụ bán sản phẩm hoặc dịch vụ của công ty. Khi bạn tuyển dụng những thành viên mới, họ sẽ thành viên của tuyến dưới 1 của bạn. Tuyến dưới 1 có thể tiếp tục tuyển dụng thành viên mới, họ sẽ trở thành tuyến dưới 2 của bạn và tiếp tục phát triển theo cùng mô hình.

Hoa hồng và lợi nhuận được chia sẻ từ doanh số bán hàng của bạn và tuyến dưới của bạn, tạo ra một cơ hội kiếm tiền không chỉ từ việc bán hàng cá nhân mà còn từ việc phát triển và quản lý một mạng lưới bán hàng.

Lưu ý rằng sơ đồ này chỉ mang tính chất minh họa và có thể thay đổi tùy thuộc vào cấu trúc và chính sách của từng công ty Multi Level Marketing cụ thể.

▶️XEM THÊM: TỔNG HỢP NHỮNG MÔ HÌNH KINH DOANH MỚI TIỀM NĂNG NHẤT HIỆN NAY

3. Ưu và nhược điểm của mô hình Multi Level Marketing 

Dưới đây là một bảng so sánh ưu điểm và nhược điểm của mô hình Multi Level Marketing (MLM):

Bảng so sánh ưu điểm và nhược điểm của mô hình Multi Level Marketing

4. Multi level marketing có phải là bán hàng đa cấp?

Thuật ngữ "Multi level Marketing" (MLM) trong tiếng Việt được dịch là "bán hàng đa cấp". Mô hình kinh doanh này hoạt động dựa trên việc trả doanh thu và phân quyền cho các thành viên thuộc các cấp dưới. Mô hình MLM thường được so sánh với một mô hình kim tự tháp ngược.

Đối với những người tham gia vào mạng lưới này, họ không chỉ bán hàng trực tiếp mà còn mời gọi khách hàng tham gia vào mạng lưới để biến khách hàng trở thành những người bán hàng và chia sẻ doanh số với khách hàng mời gọi đó. Trong thuật ngữ của MLM, việc mời gọi khách hàng mới như vậy được gọi là "tuyển thêm tuyến dưới".

Bạn đang tìm hiểu về Multi-Level Marketing và muốn xây dựng một mô hình kinh doanh chuyên nghiệp cho doanh nghiệp của mình? Khóa học "XÂY DỰNG & CẢI TIẾN MÔ HÌNH KINH DOANH" của Trường doanh nhân HBR giúp các chủ doanh nghiệp tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trước thị trường đầy biến động như hiện nay. Đừng bỏ lỡ cơ hội! 

5. Các mô hình phổ biến khi thực hiện Multi Level Marketing

Các mô hình kinh doanh Multi Level Marketing đều yêu cầu sự linh hoạt và phối hợp hiệu quả trong chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp. Dưới đây là một số mô hình kinh doanh đa cấp nổi bật

5.1. Mô hình nhị phân

Mô hình nhị phân là dạng đơn giản nhất của một hệ thống MLM. Trong mô hình này, mỗi nhà phân phối chỉ được tuyển thêm 2 nhà phân phối tuyến dưới và các tuyến buộc phải phát triển đồng đều nếu muốn nhận được hoa hồng.

Mô hình MLM nhị phân là mỗi nhà phân phối chỉ được tuyển thêm 2 nhà phân phối tuyến dưới

5.2. Mô hình ma trận

Mô hình ma trận là một phiên bản nâng cấp của mô hình nhị phân trong kinh doanh đa cấp. Trong mô hình ma trận, nhà phân phối có thể tuyển dụng nhiều hơn hai người ở cấp dưới. Số lượng người được tuyển dụng và mức chi trả hoa hồng phụ thuộc vào chính sách của doanh nghiệp. Ví dụ, sơ đồ 3×6 cho phép tuyển dụng 3 người ở mức độ thấp nhất và giới hạn mức chi trả hoa hồng cuối cùng là 6.

Mô hình ma trận là một phiên bản nâng cấp từ mô hình nhị phân

5.3. Mô hình đều tầng (Sơ đồ một cấp)

Mô hình đều tầng (sơ đồ một cấp) cho phép nhà phân phối tuyển không giới hạn số lượng tuyến dưới và nhận hoa hồng từ các tuyến dưới đó. Các nhà phân phối có thể tuyển bao nhiêu người tùy thích và sẽ không có một con số cố định quy định về số lượng tuyến dưới. Các nhà phân phối trong cùng một thế hệ sẽ được hưởng hoa hồng như nhau, các thế hệ sau có thể có mức hoa hồng khác. 

Tuy nhiên, để đảm bảo tính công bằng, nhà phân phối chỉ được hưởng hoa hồng từ một số lượng thế hệ nhất định. Thông thường, số lượng thế hệ này là ba, bốn hoặc năm tuỳ thuộc vào chính sách của công ty.

Mô hình này có một hạn chế là nếu các nhà phân phối được hưởng tối đa số lượng thế hệ tuyến dưới, sẽ xảy ra tình trạng chi trả hoa hồng cao hơn giá trị của sản phẩm. Ví dụ, nếu công ty chi trả 5% hoa hồng cho mỗi thế hệ, đến thế hệ thứ 10 đã chi trả tổng cộng 50%. Đến thế hệ thứ 20, con số này đã lên tới 100%. Do đó, các nhà phân phối chỉ được hưởng hoa hồng đến một mức nhất định.

Mô hình này không mang tính nhân bản và bền vững, vì có các hạn chế về hiệu quả và giá trị của việc đỡ đầu. Do giới hạn về mức chi trả, có thể những người ở mức trên không cần chăm sóc và giúp đỡ những tầng dưới không được hưởng hoa hồng.

Mô hình này có một hạn chế là nếu các nhà phân phối được hưởng tối đa số lượng thế hệ tuyến dưới

5.4. Mô hình bậc thang ly khai

Mô hình bậc thang ly khai được xem là một mô hình tiên tiến nhất hiện nay. Tương tự như mô hình đều tầng, mô hình bậc thang ly khai cho phép mỗi nhà phân phối tuyển không giới hạn tuyến dưới. Tuy nhiên, mô hình này có hệ thống cấp bậc và mức hoa hồng mà mỗi nhà phân phối nhận được phụ thuộc vào cấp bậc của họ và các nhà phân phối tuyến dưới của họ. Điều này đảm bảo tính công bằng giữa các thế hệ.

Trong mô hình bậc thang ly khai, có thể xảy ra việc một số nhà phân phối đạt đến trạng thái vượt cấp. Khi đó, họ sẽ "bứt ra" khỏi nhóm ban đầu và có một mạng lưới riêng của mình. Nhà phân phối cấp trên ban đầu sẽ không còn nhận được hoa hồng trực tiếp từ các sản phẩm của họ nữa. Thay vào đó, họ vẫn có thể nhận một khoản nhỏ từ mạng lưới của mình và từ nhóm các nhà phân phối đã tách ra. Đáng lưu ý là mặc dù phần trăm hoa hồng nhỏ, nhưng do có một mạng lưới lớn, khoản thu nhập này vẫn đáng kể.

Mô hình bậc thang ly khai được xem là một mô hình tiên tiến nhất hiện nay

6.  Khác biệt giữa mô hình Multi Level Marketing và bán hàng truyền thống

Dưới đây là bảng so sánh giữa mô hình MLM (Multi-Level Marketing) và mô hình bán hàng truyền thống:

Bảng so sánh sự khác biệt giữa MLM và bán hàng truyền thống

7. Dấu hiệu nhận biết doanh nghiệp Multi Level Marketing đáng tin cậy 

• Sản phẩm chất lượng: Điều quan trọng nhất là doanh nghiệp MLM phải có sản phẩm chất lượng. Điều này giúp họ có căn cứ để giới thiệu sản phẩm đến người tiêu dùng và tạo niềm tin để khách hàng mua sản phẩm.

• Đào tạo nhà phân phối: Một doanh nghiệp MLM đáng tin cậy cần đầu tư vào việc đào tạo nhà phân phối một cách tốt nhất. Việc này giúp nhà phân phối hiểu rõ về sản phẩm và có kỹ năng bán hàng tốt, từ đó đảm bảo sự thành công trong hoạt động bán hàng.

• Tập trung vào bán hàng: Doanh nghiệp MLM đáng tin cậy tập trung chủ yếu vào hoạt động bán hàng, thay vì tập trung quá nhiều vào việc tuyển dụng. Tuy tuyển dụng và xây dựng hệ thống nhà phân phối là quan trọng, nhưng bán hàng nên được đặt lên hàng đầu.

Doanh nghiệp kinh doanh đa cấp chân chính tồn tại dựa trên doanh thu từ hoạt động bán hàng. Khi hàng hóa được tiêu thụ, doanh nghiệp thu được doanh thu để duy trì hoạt động và đồng thời có khả năng chi trả hoa hồng cho các nhà phân phối.

8. Dấu hiệu nhận biết một doanh nghiệp bán hàng đa cấp không đáng tin cậy

• Chủ yếu tập trung vào tuyển dụng: Nếu doanh nghiệp chỉ tập trung vào việc tuyển dụng mà không đầu tư vào đào tạo bán hàng cho nhà phân phối, đây có thể là một dấu hiệu không đáng tin cậy.

• Yêu cầu bạn phải mua hàng hoặc đóng tiền khi tham gia: Nếu bạn phải chi trả một khoản tiền để mua hàng hoặc đặt cọc khi tham gia, cần cẩn trọng. Doanh nghiệp bán hàng đa cấp không nên ép buộc bạn phải mua hàng để tham gia.

• Hứa hẹn lợi nhuận hấp dẫn: Bạn cần cân nhắc khi nghe những lời hứa hẹn lợi nhuận quá cao. Bán hàng đa cấp chỉ tạo thu nhập khi bạn thực sự bán được hàng và những người dưới quyền bạn cũng thành công trong việc bán hàng.

• Sản phẩm không đáng tin cậy: Nếu sản phẩm không đạt chất lượng hoặc không mang lại giá trị thực cho người tiêu dùng, việc bán hàng sẽ trở nên khó khăn và bạn sẽ gặp khó khăn trong việc kiếm tiền hoa hồng.

• Thiếu sự tập trung vào bán hàng và tiêu thụ sản phẩm: Một doanh nghiệp bán hàng đa cấp đáng tin cậy sẽ tập trung vào bán hàng và tiêu thụ sản phẩm. Nếu doanh nghiệp không chú trọng vào hoạt động này, bạn nên suy nghĩ về sự tồn tại và nguồn thu nhập của doanh nghiệp đó

9. Ví dụ về mô hình Multi level Marketing của Herbalife

Herbalife là một công ty chuyên về dinh dưỡng, cung cấp các dòng sản phẩm hỗ trợ trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Các sản phẩm của Herbalife bao gồm hỗ trợ kiểm soát cân nặng, sức khỏe tiêu hóa, sức khỏe tim mạch, xương khớp và tăng cường sự tỉnh táo. Giá của các sản phẩm này dao động từ gần 300 nghìn đồng đến gần 2 triệu đồng.Tại Việt Nam, doanh thu của Herbalife tăng trưởng 30% mỗi năm trong giai đoạn (2015 - 2022), đến năm 2022 đạt 7.451 tỷ. Điều này đã chứng minh sự tăng trưởng vượt bậc của mô hình MLM của Herbalife

Mô hình MLM của Herbalife dựa theo mô hình bậc thang ly khai (Breakaway Compensation Plan). Đây là một trong những mô hình phổ biến nhất trong các doanh nghiệp MLM. Mô hình bậc thang ly khai của Herbalife phân biệt rõ ràng giữa doanh số bán hàng cá nhân và doanh số bán hàng của nhóm, đồng thời tạo điều kiện cho sự phát triển cá nhân của nhà phân phối. Mô hình này cũng được biết đến với khả năng tạo ra thu nhập định kỳ và bền vững cho những người tham gia thành công.

Tại Việt Nam mô hình MLM của Herbalife phát triển mạnh mẽ

Tóm lại, Multi Level Marketing là một hình thức kinh doanh trong đó người bán hàng kiếm tiền từ việc bán sản phẩm và xây dựng mạng lưới phân phối. Tuy nhiên, cần cẩn trọng và nghiên cứu kỹ trước khi tham gia vào bất kỳ doanh nghiệp MLM nào để đảm bảo bạn đang làm việc với một doanh nghiệp đáng tin cậy và có cơ hội thành công.