MBTI LÀ GÌ? CÁCH ỨNG DỤNG MBTI TRONG QUẢN TRỊ NHÂN SỰ HIỆU QUẢ

MBTI là phương pháp khám phá tính cách con người thông qua một bài kiểm tra trắc nghiệm. Ngày nay, MBTI không chỉ giúp cá nhân nhận thức rõ về bản thân mà còn giúp nhà lãnh đạo thấu hiểu và quản lý nhân sự hiệu quả. Vậy MBTI là gì? Làm thế nào để ứng dụng MBTI hiệu quả trong quản trị nhân sự? Hãy tìm hiểu trong bài viết dưới đây cùng Trường Doanh Nhân HBR. 

1. Sơ lược về MBTI 

MBTI là một công cụ hữu ích giúp con người nhận thức sâu sắc về bản thân. Ngày nay, MBTI là một thuật ngữ quen thuộc với các nhà tuyển dụng hay nhà lãnh đạo. Vậy test MBTI là gì và kiểm tra MBTI dựa trên những tiêu chí nào?

1.1. Định nghĩa MBTI là gì?

MBTI (viết tắt của Myers - Briggs Type Indicator) là một phương pháp phân loại tính cách con người thành 16 nhóm khác nhau dựa trên bộ câu hỏi trắc nghiệm. Katherine Cook Briggs và con gái của bà, Isabel Briggs Myers đã phát triển MBTI vào những năm 1940, dựa trên thuyết tâm lý của Carl Jung - một bác sĩ tâm thần học Thuỵ Sỹ. 

Mục đích chính của phương pháp này là nhận diện và phân chia tính cách con người thành các nhóm khác nhau dựa trên các yếu tố cốt lõi.

MBTI giúp con người hiểu rõ hơn về bản thân thông qua việc xác định điểm mạnh, điểm yếu, sở thích và nghề nghiệp phù hợp với mình. Đồng thời, nó cũng giúp nhận biết sự đa dạng trong cách suy nghĩ và ra quyết định của mỗi người, từ đó nâng cao khả năng giao tiếp và cộng tác với người khác.

1.2. Các tiêu chí đánh giá tính cách trong MBTI

MBTI phân loại tính cách con người thành các nhóm khác nhau dựa trên 4 tiêu chí: xu hướng tự nhiên (Hướng nội - Hướng ngoại), nhận thức về thế giới (Giác quan - Trực giác), Quyết định và lựa chọn (Lý trí - Cảm xúc), Lối sống (Nguyên tắc - Linh hoạt).

Xu hướng tự nhiên: Hướng nội (Introversion) - Hướng ngoại (Extraversion) 

Tiêu chí này phản ánh cách con người lấy năng lượng từ đâu để tương tác với môi trường xung quanh. Một mặt, hướng nội là hướng vào thế giới nội tâm bên trong, bao gồm những suy nghĩ, tâm tư, tình cảm thầm kín. Do đó, người hướng nội thường tập trung vào bản thân và thích ở một mình. 

Mặt khác, hướng ngoại là hướng về thế giới bên ngoài, gồm các hoạt động, con người và đồ vật ở môi trường xung quanh. Do đó, người hướng ngoại thường thích tương tác xã hội và tiếp nhận năng lượng từ mọi người xung quanh. 

Tìm hiểu và nhận thức về thế giới: Giác quan (Sensing) - Trực giác (Intuition)

Tiêu chí này giúp xác định cách con người nhận thức về thế giới xung quanh. Những người thuộc nhóm Cảm nhận (Sensing) thường tập trung vào các chi tiết cụ thể và tính thực tế của thông tin, trong khi những người thuộc nhóm Trực giác thường tập trung vào các khái niệm và ý tưởng trừu tượng.

Quyết định và lựa chọn: Lý trí (Thinking) - Cảm xúc (Feeling)

Những tiêu chí này phản ánh cách con người đưa ra một quyết định. Những người quyết định dựa trên lý trí sẽ phân tích các yếu tố trái - phải, đúng - sai và suy luận logic để đưa đưa ra đáp án có tính xác thực cao. Ngược lại, những người đưa ra quyết định dựa trên cảm xúc sẽ suy luận sự việc trên các yếu tố tình cảm như yêu - ghét, hận - thù. Những yếu tố này không có sự phân chia rạch ròi mà tác động qua lại lẫn nhau. 

Lối sống hay cách thức hành động: Nguyên tắc (Judging) - Linh hoạt (Perceiving)

Cặp đôi tiêu chí cuối cùng giúp xác định lối sống hay cách thức hành động của con người trong cuộc sống. Những người thuộc nhóm nguyên tắc thường lập kế hoạch chi tiết và tuân theo một lịch trình cụ thể. Ngược lại, những người thuộc nhóm linh hoạt sẽ sẵn sàng ứng biến với các tình huống khác nhau mà không tuân theo một nguyên tắc cố định.

>>> XEM THÊM: QUY TRÌNH ĐÁNH GIÁ NHÂN SỰ ĐỂ NHÂN SỰ NÂNG CAO HIỆU SUẤT LÀM VIỆC

2. 16 nhóm tính cách trong MBTI

Từ bốn tiêu chí trên, bài test MBTI phân chia tính cách con người thành 16 nhóm riêng biệt. 16 nhóm tính cách này là sự pha trộn của cả 4 tiêu chí. Vì vậy, mỗi nhóm tính cách được ký hiệu bằng một mã gồm bốn chữ cái, chẳng hạn như ISTJ, INTP, ENFP,…

Dưới đây là mô tả sơ lược về 16 nhóm tính cách trên, đồng thời đánh giá ưu điểm và nhược điểm của từng nhóm tính cách. 

2.1. Nhóm người cho đi - nhóm tính cách ENFJ 

Chỉ 2% dân số thế giới thuộc nhóm người cho đi - ENFJ. Những người thuộc nhóm ENFJ thường thích tương tác với người khác và thu nạp năng lượng từ các mối quan hệ xã hội. Họ cũng là những người có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với mọi người xung quanh, có kỹ năng hùng biện và khả năng giao tiếp khéo léo. 

Nhóm ENFJ thường mong muốn xây dựng một môi trường tích cực, sẵn sàng hỗ trợ và động viên mọi người xung quanh. Họ ấm áp, tình cảm và thường thể hiện sự chân thành trong việc quan tâm và chăm sóc người khác. Tuy nhiên, so với những người có tính cách hướng ngoại khác, nhóm ENFJ thường không thích sự chú ý của đám đông và có xu hướng sống khép kín hơn. 

Về ưu điểm: 

• Có khả năng gây ấn tượng mạnh mẽ và thu hút sự chú ý của mọi người xung quanh

• Khi thực hiện các công việc mà họ đam mê, ENFJ thường rất kiên trì và có trách nhiệm
• Có sự khoan dung và đồng cảm với người khác

Về nhược điểm:

• Dễ bị tổn thương hoặc lợi dụng bởi những người kém nhạy cảm hơn  
• Thiếu tự tin và quyết đoán khi đưa ra các quyết định quan trọng

2.2. Nhóm người truyền cảm hứng - nhóm tính cách ENFP

Các cá nhân thuộc nhóm ENFP thường có thể hiện sự nhiệt tình, thông minh và khôn khéo. Nhóm này chỉ chiếm khoảng 7% dân số trên thế giới. 

Họ có khả năng thích nghi nhanh chóng và tương tác linh hoạt trong mọi tình huống. Bên cạnh đó, họ luôn mang trong mình tinh thần phiêu lưu và trí tò mò vô hạn. Họ khát khao khám phá thế giới và tìm kiếm ý nghĩa thực sự đằng sau các hiện tượng trong cuộc sống. Tuy nhiên, họ cũng dễ bị phân tán bởi những điều mới lạ và nhanh chóng cảm thấy chán ghét với mọi thứ xung quanh.

Về ưu điểm:

• Luôn tận dụng cơ hội để thử thách bản thân và khám phá những trải nghiệm mới
• Tinh thần nhiệt huyết và tràn đầy năng lượng
• Dẫn dắt các cuộc trò chuyện một cách khéo léo, linh hoạt

Về nhược điểm:

• Dễ mất tập trung do bị sao nhãng bởi các yếu tố ngoại cảnh
• Dễ cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi, chán nản
• Dễ mất kiên nhẫn khi theo đuổi mục tiêu
• Khó kiểm soát cảm xúc cá nhân, vì vậy dễ phản ứng gay gắt trong các tình huống xung đột với người khác
• Thường không thực hiện tốt nhiệm vụ như đã hứa hẹn

>>> XEM THÊM: CÁCH LẬP KẾ HOẠCH TUYỂN DỤNG NHÂN SỰ BÀI BẢN GIÚP CHIÊU MỘ NHÂN TÀI

2.3. Nhóm người nhìn xa - nhóm tính cách ENTP

Khoảng 3% dân số mang tính cách của người nhìn xa (ENTP). Những người ENTP thường có niềm đam mê với việc khám phá và tìm hiểu về thế giới xung quanh. Nhờ vào trực giác nhạy bén, họ có thể thấu hiểu sâu sắc tâm lý con người. Bên cạnh đó, họ cũng có khả năng giao tiếp tốt và sẵn sàng thể hiện những ý tưởng mới lạ. Tuy nhiên, họ thích làm việc độc lập mà không theo nguyên tắc hay kế hoạch cố định. 

Về ưu điểm: 

• Hoạt bát, linh hoạt
• Có nhiều ý tưởng sáng tạo, đột phá
• Khi đam mê một công việc, họ sẽ tỏ ra rất nhiệt tình và tràn đầy năng lượng.
• Đam mê khám phá và học hỏi những điều mới mẻ

Về nhược điểm:

• Không thiếu những ý tưởng thú vị nhưng không giỏi trong việc hiện thực hóa ý tưởng
• Gặp khó khăn trong việc tập trung vào một vấn đề do thường suy nghĩ trên phạm vi rộng
• Dễ cảm thấy nhụt chí, chán nản

2.4. Nhóm người điều hành - nhóm tính cách ENTJ

Những người thuộc nhóm này thường có khả năng lãnh đạo xuất sắc, tư duy sắc bén và có sức ảnh hưởng lớn đối với mọi người xung quanh. Các cá nhân thuộc nhóm ENTJ thường đặt mục tiêu cao, coi trọng sự nghiệp và theo đuổi sự hoàn hảo. Ngoài ra, họ thường không dễ bị chi phối bởi cảm xúc. Do đó, họ ít có khả năng đồng cảm và chia sẻ với người khác.

Về ưu điểm:

• Có niềm tin vững chắc ở bản thân, không dễ bị lung lay tinh thần
• Sẵn sàng bày tỏ ý kiến và quan điểm cá nhân
• Có khả năng bao quát vấn đề và có tầm nhìn xa trông rộng
• Có ý chí, nghị lực và quyết tâm cao để theo đuổi mục tiêu 

Về nhược điểm:

• Dễ tỏ ra kiêu ngạo, hống hách
• Dễ trở nên cứng nhắc, bảo thủ
• Dễ khiến người khác tổn thương do chỉ chú trọng vào kết quả mà xem nhẹ các yếu tố tình cảm
• Không đủ kiên nhẫn và đồng cảm với những người có năng lực làm việc kém

>>> XEM THÊM: QUẢN TRỊ NGUỒN NHÂN LỰC HIỆU QUẢ ĐỂ DOANH NGHIỆP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

2.5. Nhóm người che chở - nhóm tính cách INFJ

Chỉ khoảng 1% dân số trên thế giới thuộc nhóm tính cách INFJ. Những người thuộc nhóm INFJ có trực giác rất nhạy bén và thích mọi thứ được tổ chức một cách khoa học. Họ thường kiên nhẫn trong việc thấu hiểu và giúp đỡ người khác. 

Bên cạnh đó, INFJ có niềm tin mạnh mẽ ở bản thân, ưa thích làm việc độc lập và luôn cố gắng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. 

Về ưu điểm:

• Luôn kiên trì và cống hiến hết mình vì những giá trị mà họ tin tưởng
• Có trí tưởng tượng phong phú và khả năng sáng tạo cao
• Có tinh thần trách nhiệm cao
• Có khả năng giao tiếp tốt
• Tự tin và quyết đoán khi phải đưa ra những quyết định quan trọng

Về nhược điểm:

• Dễ bị tổn thương khi bị phê bình, chỉ trích hoặc khi đối mặt với những xung đột
• Khó đặt niềm tin ở người khác
• Chỉ tin tưởng ở bản thân nên dễ trở nên bảo thủ, cực đoan

2.6. Nhóm người lý tưởng hóa - INFP

INFP là những người nhiệt huyết và chu đáo, vì vậy họ không ngần ngại lắng nghe và đồng cảm với người khác. Bên cạnh đó, INFP thường đặt ra những tiêu chuẩn cao trong công việc. Ngoài ra, họ không thích xung đột và có xu hướng né tránh những cuộc tranh cãi với mọi người xung quanh.

Về ưu điểm:

• Nhiệt huyết, tràn đầy năng lượng
• Luôn hướng đến những tiêu chuẩn cao trong cuộc sống
• Dễ thấu hiểu, đồng cảm và sẻ chia với người khác
• Luôn khát khao về một cuộc sống yên bình, tươi đẹp

Về nhược điểm:

• Thiếu kỹ năng phân tích và xử lý dữ liệu 
• Có xu hướng mơ mộng và lý tưởng hóa vấn đề, vì vậy đôi khi thiếu tính thực tế
• Không dám bày tỏ quan điểm cá nhân do sợ mâu thuẫn, xung đột
• Dễ bị cô lập do có tư tưởng cá nhân cao

2.7. Nhóm người trách nhiệm - nhóm tính cách ISTJ

Những người có tính cách ISTJ khá phổ biến, chiếm tới 13% dân số thế giới. Họ là những người yêu thích sự ổn định, yên bình và trầm lặng. Họ nổi tiếng với đức tính trung thành và đáng tin cậy bởi luôn tuân thủ lời hứa. Ngoài ra, ISTJ có kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức, sắp xếp công việc tốt. Tuy nhiên, những người thuộc nhóm tính cách này thường tỏ ra khá khó hiểu và cảm thấy không thoải mái khi phải chia sẻ suy nghĩ với người khác.

Về ưu điểm:

• Có kiến thức sâu rộng
• Có thể làm việc hiệu quả trong nhiều lĩnh vực khác nhau
• Có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc và cuộc sống
• Kiên nhẫn, thực tế, có khả năng sắp xếp công việc khoa học

Về nhược điểm:

• Khó chấp nhận ý kiến khác, vì vậy dễ trở nên bảo thủ, cực đoan
• Gặp những khó khăn nhất định trong việc thích nghi với môi trường mới
• Thiếu sự nhạy cảm và dễ gây tổn thương cho người khác 
• Khó đồng cảm với người khác

>>> XEM THÊM: 7 BƯỚC ĐÀO TẠO NỘI BỘ GIÚP KHAI THÔNG MẠCH MÁU NHÂN TÀI CHO DOANH NGHIỆP

2.8. Nhóm người nuôi dưỡng - nhóm tính cách ISFJ

Đặc điểm nôi bật của những người thuộc nhóm ISFJ là có một thế giới nội tâm sâu sắc, phong phú. ISFJ sống tình cảm, trực giác nhạy bén và có khiếu thẩm mỹ cao. Họ thường thích thực hành trực tiếp hơn là tiếp thu lý thuyết đơn thuần. Họ luôn có trách nhiệm với hành động của mình và luôn cần được động viên, khen ngợi bởi người khác. 

Tuy nhiên, họ thường che giấu cảm xúc cá nhân thay vì bộc lộ ra bên ngoài. Vì vậy, những người nuôi dưỡng thường khá khó hiểu. 

Về ưu điểm:

• Rất hăng hái, sẵn lòng hỗ trợ người khác
• Luôn trung thành và làm việc tận tụy
• Tinh ý, có khả năng nhận biết những chi tiết nhỏ nhất
• Có khả năng thực hành hiệu quả

Về nhược điểm:

• Có xu hướng cầu toàn quá mức
• Rất dễ cảm thấy áp lực vì công việc quá tải
• Không thể tách biệt rạch ròi giữa công việc và cuộc sống cá nhân
• Gặp khó khăn khi phải thích nghi và bắt kịp với những thay đổi mới
• Nhút nhát, rụt rè, khó mở lòng

2.9. Nhóm người giám hộ - Nhóm tính cách ESTJ

Chiếm 11.5% dân số thế giới, những người thuộc nhóm tính cách ESTJ sống thực tế và luôn sẵn sàng gánh vác trách nhiệm lớn. Họ luôn nỗ lực hết mình để hoàn thành mọi nhiệm vụ và đề cao sự tận tâm trong công việc. Tuy nhiên, khi quá căng thẳng và áp lực, ESTJ sẽ có xu hướng tự cô lập bản thân. 

Về ưu điểm:

• Luôn làm việc một cách nghiêm túc và cố gắng hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ
• Sống thực tế và tuân thủ những nguyên tắc riêng
• Chân thành và đáng tin cậy

Về nhược điểm:

• Thường cứng nhắc trong việc giải quyết các vấn đề
• Có phần khô khan trong giao tiếp
• Thường phản ứng gay gắt với những sai lầm hoặc thiếu sót của người khác

2.10. Nhóm người quan tâm - nhóm tính cách ESFJ

ESFJ là nhóm tính cách khá phổ biến, chiếm 12% dân số trên thế giới. ESFJ là những người giàu lòng nhân ái, ấm áp và tràn đầy năng lượng nhưng lại thích làm việc độc lập. Họ thích lắng nghe và dễ đồng cảm với người khác. Tuy nhiên, người thuộc nhóm tính cách này dễ bị chi phối bởi cảm xúc, từ đó đưa ra những quyết định không chính xác. Bên cạnh đó, ESFJ cũng ít quan tâm đến những ý tưởng phức tạp và thích giải quyết vấn đề một cách đơn giản, cụ thể. 

Về ưu điểm:

• Có tinh thần trách nhiệm cao
• Có khả năng xử lý tốt những vấn đề thực tế
• Có khả năng kết nối sâu sắc với mọi người 
• Biết cách che chở và bao dung cho người khác

Về nhược điểm:

• Khó đưa ra quyết định chính xác khi bị cảm xúc chi phối
• Không thực sự quyết đoán
• Khá cứng nhắc, bảo thủ
• Nhạy cảm với những vấn đề liên quan đến địa vị xã hội
• Dễ phản ứng tiêu cực nếu không được đáp ứng được nhu cầu hoặc mong muốn cá nhân
• Có xu hướng bao bọc, kiểm soát người khác quá mức

2.11. Nhóm người kỹ thuật - nhóm tính cách ISTP

Những người thuộc nhóm ISTP luôn tập trung quan sát và phân tích cách mọi thứ hoạt động. Họ dũng cảm, tin tưởng vào bản thân và luôn sẵn sàng đối mặt với thử thách. Họ cũng có khả năng giải quyết tình huống một cách linh hoạt và là người đáng tin cậy. Đặc biệt, họ không thích bị đánh giá phiến diện bởi người khác. 

Về ưu điểm:

• Dồi dào năng lượng, luôn mang đến sự vui vẻ cho người khác
• Có khả năng ứng biến tốt trong những tình huống khó khăn
• Linh động, nhanh nhẹn 
• Sở hữu trí tưởng tượng phong phú, đặc biệt với các vấn đề liên quan đến máy móc - kỹ thuật

Về nhược điểm:

• Rất dễ tức giận nếu bị chỉ trích hoặc nhận xét sai bởi người khác
• Khó tập trung vào một vấn đề cụ thể trong thời gian dài
• Ít chú ý đến cảm xúc nên dễ gây tổn thương cho người khác
• Không thích cam kết hay hứa hẹn

2.12. Nhóm người nghệ sĩ - nhóm tính cách ISFP

Những người thuộc nhóm ISFP thường dễ bị thu hút bởi cái đẹp, sâu sắc và có năng khiếu sáng tạo trong lĩnh vực nghệ thuật. Họ cũng rất khiêm tốn, thích giúp đỡ người khác và thích hành động. Tuy nhiên, họ có thể khó hiểu và không có khả năng lãnh đạo bẩm sinh. 

Về ưu điểm:

• Có khả năng nhận biết và thấu hiểu cảm xúc của người khác một cách dễ dàng
• Có nhiều ý tưởng sáng tạo, độc đáo
• Có khả năng tạo ra những xu hướng nổi bật
• Nhiệt tình và say mê với công việc mà họ yêu thích

Về nhược điểm:

• Gặp khó khăn khi nghiên cứu các vấn đề liên quan đến khoa học
• Dễ cảm thấy tiêu cực và căng thẳng khi đối mặt với các tình huống xung đột
• Khiến người khác cảm thấy khó hiểu, khó gần

2.13. Nhóm người thực thi - nhóm tính cách ESTP

Những người thuộc nhóm này thường có tính cách thẳng thắn và rất nhạy bén trong việc thấu hiểu động cơ của người khác. Hơn nữa, họ có khả năng tạo ra năng lượng tích cực cho mọi người xung quanh. Tuy nhiên, họ không có trực giác tốt và không thích bị ràng buộc, kìm kẹp trong khuôn khổ.  

Về ưu điểm:

• Đề cao tính thực tế
• Thẳng thắn, trung thực
• Có khả năng giao tiếp tốt và kết nối dễ dàng với mọi người
• Tích cực học hỏi và luôn có những ý tưởng sáng tạo

Về nhược điểm:

• Gặp khó khăn khi thực hiện những công việc đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mẩn
• Không nghiêm túc trong việc tuân thủ quy tắc, quy định
• Không cái nhìn tổng quan về một vấn đề

2.14. Nhóm người trình diễn - nhóm tính cách ESFP 

Những người thuộc nhóm trình diễn luôn muốn trở thành trung tâm của sự chú ý. Họ thích khám phá những điều mới mẻ, có khả năng giao tiếp tốt, tinh thần lạc quan và có năng khiếu thẩm mỹ. Tuy nhiên, ESFP thường thiếu kiên nhẫn khi tìm hiểu một vấn đề phức tạp và thường dựa vào may mắn hoặc sự giúp đỡ của người khác để thành công. 

Về ưu điểm:

• Dũng cảm bước ra khỏi vùng an toàn để khám phá và trải nghiệm những chân trời mới
• Dễ nhận biết sự thật do có nhận thức tốt
• Có khả năng giao tiếp khéo léo
• Có năng khiếu thẩm mỹ tốt

Về nhược điểm:

• Khó kiểm soát cảm xúc 
• Dễ đánh mất sự kiên nhẫn khi gặp khó khăn
• Thiếu kỹ năng lập kế hoạch không hiệu quả
• Dễ bị cuốn vào suy nghĩ tiêu cực nếu không đạt được kết quả như mong đợi

2.15. Nhóm nhà khoa học - nhóm tính cách INTJ

INTJ là những người có suy nghĩ logic và thích lập kế hoạch chiến lược. Đây là một trong những nhóm tính cách hiếm trên thế giới. Những người thuộc nhóm này thường đặt ra các tiêu chuẩn cao về việc tổ chức, sắp xếp công việc và có tư duy logic. Vì vậy, họ thích hợp làm nhà quản lý hoặc người điều hành dự án. Tuy nhiên, họ ít quan tâm đến người khác, có khao khát thành công lớn và thường khó để thấu hiểu.

Về ưu điểm:

• Nhanh nhạy, linh hoạt, có khả năng phân tích khá chính xác
• Có trí tưởng tượng sâu sắc
• Có thế mạnh trong việc lập kế hoạch chiến lược
• Quyết đoán và tự tin trong công việc

Về nhược điểm:

• Dễ xung đột, mâu thuẫn với người khác do có xu hướng cầu toàn quá mức
• Dễ làm tổn thương người khác do không để ý đến các yếu tố cảm xúc

2.16. Nhóm nhà tư duy - nhóm tính cách INTP

Các cá nhân thuộc nhóm tính cách INTP thường có khả năng giải quyết vấn đề tốt, tự tin và thích làm việc độc lập. Đối với họ, kiến thức luôn đóng vai trò quan trọng. Đặc biệt, họ không thích trở thành nhà quản lý hay lãnh đạo. 

Về ưu điểm:

• Dễ đón nhận những ý tưởng, quan điểm khác nhau
• Nhiệt huyết, say mê công việc
• Giàu trí tưởng tượng
• Có khả năng đưa ra những giả thuyết hợp lý

Về nhược điểm:

• Dễ đánh mất sự tập trung
• Dễ bỏ qua những chi tiết quan trọng xung quanh
• Trong các tình huống cần sự can thiệp của cảm xúc, họ dễ cảm thấy bối rối, lúng túng
• Gặp khó khăn khi phải hòa nhập với tập thể

3. Làm thế nào để ứng dụng MBTI trong quản trị nhân sự hiệu quả?

Bài kiểm tra MBTI không đơn thuần là một phương tiện để phân loại tính cách con người mà còn là công cụ đắc lực trong quản trị nhân sự. Bằng cách áp dụng MBTI, các nhà lãnh đạo có thể tối ưu hóa quá trình tuyển dụng, đào tạo và phát triển đội ngũ nhân sự chất lượng cao, đồng thời xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực. 

3.1. Tuyển dụng nhân sự

Trong quá trình phỏng vấn, nhà tuyển dụng có thể yêu cầu ứng viên làm bài kiểm tra tính cách MBTI bằng các nguồn có sẵn trên Google. Bằng cách gõ từ khóa “kiểm tra MBTI” hay “ MBTI Test” trên Google, những trang Web có sẵn bộ câu hỏi kiểm tra tính cách sẽ xuất hiện. 

Ngoài ra, nhà tuyển dụng có thể tự soạn thảo một bộ câu hỏi xác định tính cách riêng và yêu cầu ứng viên trả lời. Trong đó, nhà tuyển dụng cần lưu ý tối ưu hóa câu hỏi cho từng vị trí công việc cụ thể để xác định những ứng viên phù hợp. 

Dựa trên kết quả MBTi thu được, nhà tuyển dụng có thể tiến hành những công việc sau:

Sàng lọc hồ sơ ứng viên phù hợp

Thông qua bài test MBTI, nhà tuyển dụng có thể nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và phong cách làm việc của các ứng viên, từ đó đánh giá mức độ phù hợp của ứng viên với vị trí cần tuyển dụng. Bên cạnh đó, nhà tuyển dụng có thể dự đoán được khả năng học tập, thích nghi và phát triển của ứng viên trong môi trường mới dựa trên đặc điểm tính cách của họ. Điều này cho phép nhà tuyển dụng sàng lọc hồ sơ của những ứng viên tiềm năng một cách dễ dàng.

Chẳng hạn, vị trí lễ tân đòi hỏi khả năng giao tiếp tốt và khả năng ứng biến linh hoạt với các tình huống, vì vậy phù hợp với những người thuộc nhóm tính cách hướng ngoại, năng động, ví dụ như nhóm ESFP. Do đó, nhà tuyển dụng có thể loại bỏ những hồ sơ có đặc điểm tính cách hướng nội, khép kín.  

Tuy nhiên, phương pháp lọc CV dựa theo MBTI chỉ nên được áp dụng với những ứng viên có tính cách thực sự khác biệt so với yêu cầu công việc. Còn lại, nhà tuyển dụng cần sử dụng kỹ năng nghiệp vụ để đánh giá năng lực ứng viên một cách cẩn thận trong quá trình phỏng vấn.

Việc sàng lọc ứng viên ban đầu là điều vô cùng quan trọng bởi hiện nay số lượng ứng viên make up CV vô cùng lớn khiến tỷ lệ tuyển nhầm tăng cao gây lãng phí nguồn nhân lực. Thấu hiểu vô vàn những khó khăn của các nhà tuyển dụng trong cuộc chiến tranh giành nhân tài, Trường Doanh Nhân HBR gửi đến quý chủ doanh nghiệp chương trình TUYỂN DỤNG NHÂN SỰ HIỆU QUẢ mời quý độc giả click để tìm hiểu chi tiết.

Nâng cao hiệu quả phỏng vấn

Sử dụng bộ câu hỏi trắc nghiệm MBTI giúp nhà tuyển dụng hiểu rõ hơn về cách ứng viên suy nghĩ và hành động, từ đó đặt câu hỏi phù hợp nhằm đánh giá chính xác năng lực của họ. Sau khi sàng lọc những ứng viên có tích cách phù hợp, nhà tuyển dụng nên chú ý đặt những câu hỏi chi tiết nhằm khai thác sâu hơn phẩm chất, năng lực của họ trong quá trình phỏng vấn.

Ví dụ, nhà tuyển dụng có thể hỏi ứng viên về cách thức triển khai một dự án. Với ứng viên ISTJ, nhà tuyển dụng có thể đặt câu hỏi về cách họ lập kế hoạch và đảm bảo thực hiện dự án theo từng bước chính xác như trong kế hoạch. Ngược lại, với ứng viên ENFP, nhà tuyển dụng có thể hỏi họ cách điều chỉnh kế hoạch nếu có các thay đổi bất ngờ xảy ra.

Đảm bảo sự đa dạng trong đội ngũ nhân sự

Sử dụng công cụ MBTI giúp doanh nghiệp tuyển dụng được một đội ngũ nhân sự với đa dạng các tính cách khác nhau. Căn cứ đặc điểm tính cách, điểm mạnh và điểm yếu của từng cá nhân, nhà tuyển dụng sẽ xác định được những ứng viên có khả năng bổ trợ và giúp đỡ nhau cùng phát triển. Đồng thời, đảm bảo sự cân đối và phong phú trong đội ngũ nhân sự. Một đội ngũ đa dạng về tính cách và lối sống sẽ thể hiện những quan điểm và ý tưởng phong phú, từ đó thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới cho doanh nghiệp. 

Ví dụ, một nhóm dự án hoạt động hiệu quả sẽ cần có sự kết hợp giữa các cá nhân hướng ngoại và hướng nội, cũng như những người có tư duy logic và tư duy sáng tạo. Do đó, khi tuyển dụng nhân sự cho một dự án, nhà tuyển dụng cần lưu ý điều này.

>>> XEM THÊM: QUY TRÌNH TUYỂN DỤNG NHÂN SỰ CHUẨN ĐỂ NHẬN DIỆN ĐÚNG NGƯỜI TÀI

3.2. Phát triển nhân sự

Tương tự như quá trình tuyển dụng, lãnh đạo có thể yêu cầu nhân viên trong công ty làm bài test MBTI có sẵn trên Google hoặc các bài kiểm tra do công ty biên soạn riêng. Thay vì các bài kiểm tra trên giấy, doanh nghiệp có thể tạo bài kiểm tra MBTI trên website nội bộ và yêu cầu nhân viên hoàn thành. Kiểm tra trên website giúp quá trình làm bài của nhân viên trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. 

Kết quả bài kiểm tra sẽ là căn cứ quan trọng để lãnh đạo thực hiện những công việc sau:

Giúp nhân viên nhận thức rõ về bản thân

Căn cứ vào kết quả test MBTI, lãnh đạo có thể giúp nhân viên hiểu rõ hơn về bản thân bằng cách chỉ ra những điểm mạnh và điểm yếu của họ, những thuận lợi và khó khăn mà nhân viên sẽ gặp phải khi sở hữu nhóm tính cách ấy. Từ đó, khuyến khích nhân viên phát huy tối đa điểm mạnh và tìm cách khắc phục những hạn chế hiện tại. 

Xây dựng kế hoạch đào tạo và huấn luyện phù hợp

Nhằm giúp nhân viên phát huy tối đa tiềm năng phát triển của bản thân, lãnh đạo có thể thiết kế những chương trình đào tạo và huấn luyện phù hợp với từng nhóm tính cách riêng biệt. Chẳng hạn, một nhân viên thuộc nhóm tính cách INTP có thể thích học tập chính thống thông qua các bài giảng và nghiên cứu tài liệu, trong khi một nhân viên thuộc nhóm ESTP sẽ thích học tập thông qua trải nghiệm thực tế. 

Căn cứ vào đặc điểm này, lãnh đạo có thể khuyến khích nhân viên INTP tham gia các lớp học bồi dưỡng lý thuyết và cung cấp thêm tài liệu, sách báo để họ tự nghiên cứu. Trong khi đó, nhân viên ESTP nên được tạo điều kiện tham gia các dự án quan trọng của công ty với vai trò quản lý hay người điều hành để họ học cách điều phối và đưa ra quyết định.

>>> XEM THÊM: ĐÀO TẠO NHÂN SỰ TRONG DOANH NGHIỆP ĐỂ GIỮ CHÂN NGƯỜI TÀI

Xây dựng và quản lý nhóm hiệu quả

Hiểu rõ sở thích và tính cách của từng nhân viên có thể giúp nhà quản lý xây dựng đội, nhóm hiệu quả. Theo đó, nhà quản lý sẽ biết cách sắp xếp những nhân sự có khả năng hỗ trợ, bù trừ cho nhau vào một nhóm và phân công nhiệm vụ phù hợp với tính cách của từng cá nhân. Qua đó, giúp nhân viên phát huy tối đa thế mạnh của bản thân và phối hợp ăn ý với nhau trong quá trình làm việc nhóm.

Ví dụ, một nhân viên thuộc nhóm ISTJ có thể thích hợp với các nhiệm vụ đòi hỏi sự tỉ mỉ cao, chú ý đến từng chi tiết, chẳng hạn như lập kế hoạch tổ chức cho một sự kiện quan trọng. Trong khi đó, một nhân viên có tính cách ENFP có thể thích hợp hơn với các nhiệm vụ đòi hỏi tính sáng tạo cao, chẳng hạn như thiết kế thông điệp và hình ảnh cho sự kiện đó. 

3.3. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực

Bên cạnh tuyển dụng và phát triển nhân sự, lãnh đạo có thể sử dụng MBTI như một công cụ đắc lực để xây dựng và phát triển văn hoá doanh nghiệp. Văn hoá doanh nghiệp tích cực sẽ tạo điều kiện thuận lợi để nhân viên học tập và phát triển hiệu quả. Theo đó, lãnh đạo có thể ứng dụng MBTI trong các công việc sau:

Giao tiếp hiệu quả 

Trước hết, nhà quản lý có thể sử dụng MBTI để hiểu rõ cách nhân viên tiếp nhận và xử lý thông tin, từ đó lựa chọn cách thức giao tiếp phù hợp nhằm đảm bảo nhân viên hiểu rõ những thông điệp cần truyền đạt. Đồng thời, lựa chọn cách thức giao tiếp phù hợp cũng giúp nhân viên cảm thấy được thấu hiểu và tôn trọng. 

Ví dụ, những người hướng ngoại thường thích đối thoại trực tiếp và cởi mở với nhà quản lý, trong khi những người hướng nội thường thích trao đổi qua email hoặc văn bản do tính cách rụt rè, khép kín. 

Giảm thiểu mâu thuẫn, ngăn ngừa xung đột 

Bên cạnh đó, trên cơ sở thấu hiểu tính cách của nhân viên, nhà quản lý có thể giảm thiểu những mâu thuẫn, xung đột trong tổ chức và tìm ra phương án giải quyết xung đột hiệu quả. Sự khác biệt giữa các nhóm tính cách trong MBTI giúp nhà quản lý tìm ra nguyên nhân dẫn xung đột quan điểm. Từ đó, đề xuất giải pháp phù hợp trên cơ sở xác định điểm chung giữa các bên liên quan.

Ví dụ, một nhân viên thuộc nhóm tính cách ISTJ có thể xung đột với nhân viên thuộc nhóm tính cách ENFP trong cách xây dựng và triển khai kế hoạch. Người thuộc nhóm ISTJ thích sự ổn định và trật tự, vì vậy họ luôn muốn mọi bước đi diễn ra đúng như kế hoạch ban đầu. Ngược lại, người thuộc nhóm ENFP thích sự linh hoạt, thay đổi và tự do. Vì vậy, họ không thích triển khai kế hoạch một cách cứng nhắc mà sẽ thay đổi linh hoạt khi cần thiết. 

Để giải quyết xung đột giữa hai kiểu người này, trước tiên lãnh đạo cần khuyến khích nhân viên ISTJ lập kế hoạch hành động chi tiết để đảm bảo mọi hoạt động trong nhóm không đi lệch đường ray. Đồng thời, trong quá trình triển khai kế hoạch, lãnh đạo nên cho phép nhân viên ENFP thử nghiệm những ý tưởng đột phá mới nhưng phải đảm bảo không phá vỡ kế hoạch ban đầu. 

Xây dựng môi trường học tập và làm việc lành mạnh

Trên cơ sở thấu hiểu những nhóm tính cách MBTI đặc thù, lãnh đạo có thể xây dựng một môi trường học tập và phát triển tích cực cho nhân viên bằng những cách sau:

• Tôn trọng và đánh giá cao sự khác biệt về tính cách trong đội ngũ nhân viên
• Khuyến khích mọi người tự tin thể hiện sự khác biệt và giúp đỡ, hỗ trợ những người khác phát huy thế mạnh và cải thiện điểm yếu của bản thân. 
• Tạo cơ hội để nhân viên tương tác và học hỏi lẫn nhau, tăng cường sự thấu hiểu và gắn kết trong tổ chức.
• Phân công nhiệm vụ phù hợp với sở thích, tính cách của từng nhân viên
• Đánh giá nhân viên một cách công bằng, khách quan, tránh thiên vị những tính cách nhất định
• Giúp nhân viên tháo gỡ những khó khăn, trở ngại xuất phát từ tính cách của họ

4. Kết luận 

Tóm lại, bài viết đã giải thích chi tiết về công cụ kiểm tra tính cách MBTI và những ứng dụng của nó trong hoạt động quản trị nhân sự. Theo đó, nhà tuyển dụng hay nhà quản lý có thể sử dụng test MBTI để nhận diện tính cách nhân viên và áp dụng những phương pháp quản lý phù hợp với từng nhóm tính cách khác nhau. Vì vậy, Trường Doanh Nhân HBR hy vọng rằng, những kiến thức bổ ích trong bài viết sẽ giúp chủ doanh nghiệp thấu hiểu và quản lý nhân viên hiệu quả hơn.