CÔNG TY TNHH TRƯỜNG DOANH NHÂN HBR - HBR BUSINESS SCHOOL ×

PROMPT ENGINEERING LÀ GÌ? CÁCH GIÚP AI “NGHE HIỂU” VÀ PHẢN HỒI CHUẨN XÁC

Mục lục [Ẩn]

  • 1. Prompt Engineering là gì?
  • 2. Prompt Engineering hoạt động như thế nào?
  • 3. Thành phần cốt lõi của một Prompt hiệu quả
    • 3.1. Nhập vai (Role)
    • 3.2. Thông tin đầu vào (Input)
    • 3.3. Mệnh lệnh cụ thể (Task/ Action)
    • 3.4. Mô tả kết quả mong muốn (Output)
  • 4. Các kỹ thuật trong Prompt Engineering
    • 4.1. Zero-shot prompting
    • 4.2. Few-shot prompting
    • 4.3. Chain-of-thought (CoT) prompting
    • 4.4. Tree of Thoughts (ToT)
    • 4.5. Role Prompting
  • 5. Lợi ích của việc áp dụng Prompt Engineering trong việc tương tác với LLM
  • 6. Các kỹ năng cần thiết cho Prompt Engineering

Trong bối cảnh AI ngày càng trở thành công cụ chiến lược cho doanh nghiệp, việc khai thác sức mạnh của mô hình ngôn ngữ lớn trở nên quan trọng. Sự xuất hiện của Prompt Engineering giúp doanh nghiệp thiết kế các câu lệnh thông minh, để AI hiểu đúng yêu cầu, phản hồi chính xác và tối ưu hóa hiệu quả công việc. Vậy Prompt Engineering là gì và làm sao để triển khai hiệu quả trong thực tế?

Nội dung chính: 

  • Prompt Engineering là gì? Nghệ thuật và khoa học tạo ra các câu lệnh (prompt) chính xác, tối ưu để khai thác sức mạnh của trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc tạo ra kết quả mong muốn.

  • Prompt Engineering hoạt động như thế nào? Bước 1: Định nghĩa nhiệm vụ; Bước 2: Tạo Dataset chất lượng; Bước 3: Thiết kế Prompt hiệu quả; Bước 4: Tinh chỉnh mô hình AI (Fine-tuning); Bước 5: Kiểm thử và cải thiện liên tục

  • Thành phần cốt lõi của một Prompt hiệu quả: Nhập vai (Role); Thông tin đầu vào (Input); Mệnh lệnh cụ thể (Task/ Action); Mô tả kết quả mong muốn (Output)

  • Các kỹ thuật trong Prompt Engineering: Zero-shot prompting; Few-shot prompting; Chain-of-thought (CoT) prompting; Tree of Thoughts (ToT); Role Prompting

  • Tìm hiểu lợi ích của việc áp dụng Prompt Engineering trong việc tương tác với LLM

  • Những kỹ năng then chốt mà một Prompt Engineer cần trang bị: Kiến thức cơ bản về AI; Kiến thức về xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP); Kỹ năng lập trình và xử lý dữ liệu; Khả năng sử dụng tiếng Anh; Kỹ năng diễn đạt và tư duy logic

1. Prompt Engineering là gì?

Prompt Engineering là nghệ thuật và khoa học tạo ra các câu lệnh (prompt) chính xác, tối ưu để khai thác sức mạnh của trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc tạo ra kết quả mong muốn. Trong bối cảnh doanh nghiệp, kỹ thuật này giúp tối ưu hóa quá trình ra quyết định, phân tích dữ liệu và tự động hóa các tác vụ nghiệp vụ.

Prompt Engineering là gì?
Prompt Engineering là gì?

Việc áp dụng Prompt Engineering đòi hỏi hiểu rõ cách AI xử lý ngôn ngữ, nhận diện mục tiêu cụ thể và thiết kế câu hỏi sao cho hệ thống AI phản hồi chính xác, có giá trị thực tiễn. Đây là cầu nối giữa năng lực AI và nhu cầu chiến lược của doanh nghiệp.

Trong quản trị doanh nghiệp, Prompt Engineering không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao hiệu quả triển khai các công cụ AI vào marketing, bán hàng, phân tích thị trường và quản lý vận hành. Khi được triển khai bài bản, kỹ thuật này trở thành lợi thế cạnh tranh, giúp doanh nghiệp ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn.

2. Prompt Engineering hoạt động như thế nào?

Prompt Engineering là quá trình thiết kế, tinh chỉnh và triển khai các câu lệnh để AI thực hiện chính xác nhiệm vụ được yêu cầu. Dưới đây là cách thức hoạt động của Prompt Engineering trong doanh nghiệp, giúp tối ưu hóa hiệu quả AI và hỗ trợ ra quyết định chiến lược:

  • Bước 1: Định nghĩa nhiệm vụ
  • Bước 2: Tạo Dataset chất lượng
  • Bước 3: Thiết kế Prompt hiệu quả
  • Bước 4: Tinh chỉnh mô hình AI (Fine-tuning)
  • Bước 5: Kiểm thử và cải thiện liên tục
Prompt Engineering hoạt động như thế nào?
Prompt Engineering hoạt động như thế nào?

Bước 1: Định nghĩa nhiệm vụ

Trước khi bắt đầu bất kỳ quy trình nào, doanh nghiệp cần xác định rõ nhiệm vụ mà mô hình AI sẽ thực hiện. Việc này không chỉ bao gồm việc mô tả chi tiết yêu cầu mà còn xác định phạm vi, kết quả mong muốn và các chỉ số đánh giá hiệu quả. Một nhiệm vụ được định nghĩa rõ ràng giúp Prompt được thiết kế chính xác, hạn chế sai sót và tăng khả năng AI đưa ra phản hồi có giá trị.

Bước 2: Tạo Dataset chất lượng

Sau khi nhiệm vụ được xác định, bước tiếp theo là chuẩn bị Dataset chứa các dữ liệu mẫu liên quan. Dataset cần được lựa chọn kỹ càng, đảm bảo dữ liệu đầy đủ, đa dạng và chính xác. Đây là nền tảng quan trọng giúp mô hình AI học hỏi từ các ví dụ thực tế, hiểu được các ngữ cảnh khác nhau và nâng cao độ tin cậy khi áp dụng vào các nhiệm vụ thực tế trong doanh nghiệp.

Bước 3: Thiết kế Prompt hiệu quả 

Dựa trên Dataset và nhiệm vụ đã xác định, Prompt được xây dựng để truyền đạt yêu cầu một cách logic, rõ ràng và dễ hiểu cho AI. Việc thiết kế Prompt bao gồm việc lựa chọn từ ngữ phù hợp, cấu trúc câu rõ ràng và định hướng kết quả cụ thể. Một Prompt được tối ưu giúp AI hiểu đúng mục tiêu, giảm thiểu khả năng trả lời sai hoặc ngoài ý muốn, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp đưa ra quyết định chính xác.

Bước 4: Tinh chỉnh mô hình AI (Fine-tuning)

Sau khi Prompt được thiết kế, mô hình AI sẽ được tinh chỉnh bằng cách đào tạo với Dataset đã chuẩn bị. Quá trình fine-tuning giúp mô hình cải thiện khả năng nhận diện mẫu, dự đoán chính xác hơn và thực hiện nhiệm vụ đúng theo yêu cầu. Đây là bước quan trọng để đảm bảo AI không chỉ hoạt động dựa trên lý thuyết mà còn thực sự phù hợp với dữ liệu và nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp.

Bước 5: Kiểm thử và cải thiện liên tục

Khi mô hình đã được tinh chỉnh, doanh nghiệp tiến hành kiểm thử với các tình huống thực tế để đánh giá hiệu quả. Quá trình này bao gồm việc phân tích kết quả, nhận diện các lỗi hoặc điểm chưa tối ưu và điều chỉnh Prompt hoặc Dataset nếu cần. 

Việc liên tục kiểm thử và cải thiện giúp AI hoạt động ổn định, chính xác và trở thành công cụ hỗ trợ mạnh mẽ cho các quyết định chiến lược trong quản trị doanh nghiệp.

3. Thành phần cốt lõi của một Prompt hiệu quả

Một Prompt hiệu quả không chỉ là câu lệnh đơn thuần mà còn bao gồm các yếu tố giúp AI hiểu rõ nhiệm vụ và tạo ra kết quả chính xác. Dưới đây là các thành phần cốt lõi cần có để xây dựng một Prompt đạt hiệu suất cao trong môi trường doanh nghiệp:

  • Nhập vai (Role)
  • Thông tin đầu vào (Input)
  • Mệnh lệnh cụ thể (Task/ Action)
  • Mô tả kết quả mong muốn (Output)
Thành phần cốt lõi của một Prompt hiệu quả
Thành phần cốt lõi của một Prompt hiệu quả

3.1. Nhập vai (Role)

Việc gán cho AI một vai trò cụ thể giúp định hướng cách mà AI tư duy và đưa ra phản hồi. Khi AI “nhập vai” vào một chuyên gia trong lĩnh vực, nó sẽ áp dụng kiến thức và logic chuyên môn để xử lý thông tin và trả lời yêu cầu một cách chính xác. Đây là yếu tố quan trọng để tránh phản hồi chung chung, thiếu chiều sâu hoặc không sát với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp.

Nhập vai (Role)
Nhập vai (Role)

Vai trò được định nghĩa càng rõ ràng, AI càng dễ hiểu được bối cảnh và nhiệm vụ, từ đó tạo ra câu trả lời mang tính chuyên nghiệp và hữu ích. Trong môi trường doanh nghiệp, việc này đặc biệt quan trọng khi áp dụng AI vào các lĩnh vực như marketing, quản lý nhân sự, chăm sóc khách hàng hay phân tích chiến lược kinh doanh.

  • Ví dụ: Bạn là chuyên gia Marketing tại một công ty cung cấp dịch vụ B2B. Nhiệm vụ của bạn là đưa ra chiến lược nội dung nhằm tăng nhận diện thương hiệu và tối ưu hóa tương tác với khách hàng doanh nghiệp trên nền tảng mạng xã hội. AI sẽ tư duy và trả lời theo hướng chuyên môn, cung cấp các gợi ý chiến lược thực tế.

3.2. Thông tin đầu vào (Input)

Một Prompt không đầy đủ bối cảnh sẽ khiến AI phải suy đoán hoặc trả lời theo hướng chung chung, không đáp ứng được nhu cầu thực tế. Thông tin đầu vào cung cấp dữ liệu, bối cảnh và các yếu tố liên quan, giúp AI hiểu đúng phạm vi và mục tiêu của nhiệm vụ. Đây là nền tảng để AI tạo ra kết quả chính xác, phù hợp với chiến lược doanh nghiệp.

Việc cung cấp thông tin đầu vào chi tiết còn giúp giảm rủi ro AI đưa ra các giả định sai hoặc không phù hợp. Thông tin này có thể bao gồm mô tả doanh nghiệp, sản phẩm, đối tượng khách hàng, bối cảnh dự án, hoặc các điều kiện cụ thể cần tuân theo trong kết quả trả về.

  • Ví dụ: Công ty tôi chuyên về dịch vụ tư vấn quản trị doanh nghiệp, sản phẩm chính là các khóa đào tạo và hội thảo trực tuyến. Tôi sắp tổ chức một sự kiện dành cho các nhà quản lý doanh nghiệp vừa và nhỏ, với mục tiêu giới thiệu các giải pháp tăng hiệu quả vận hành. Thông tin chi tiết này sẽ giúp AI đề xuất nội dung, kịch bản và chiến lược phù hợp cho sự kiện.

3.3. Mệnh lệnh cụ thể (Task/ Action)

Chỉ rõ hành động mà bạn muốn AI thực hiện là yếu tố quan trọng để Prompt không bị mơ hồ. Khi nhiệm vụ được xác định rõ ràng, AI biết chính xác phải viết bài, liệt kê, phân tích, tóm tắt, phản biện hoặc đặt câu hỏi, thay vì tự động suy đoán hoặc trả lời chung chung. Đây là bước quyết định để đảm bảo kết quả đầu ra sát với mục tiêu công việc.

Mệnh lệnh cụ thể (Task/ Action)
Mệnh lệnh cụ thể (Task/ Action)

Mệnh lệnh cụ thể còn giúp định hướng phong cách, giọng văn, cấu trúc và mức độ chi tiết của phản hồi. Trong môi trường quản trị doanh nghiệp, việc này đặc biệt hữu ích khi AI được sử dụng để viết báo cáo, phân tích dữ liệu thị trường, tạo nội dung marketing hay xây dựng kịch bản cho đội ngũ bán hàng.

  • Ví dụ: Hãy giúp tôi viết 3 câu chào hàng cho sản phẩm phần mềm quản lý nhân sự mang phong cách chuyên nghiệp, nhấn mạnh vào tính năng tự động hóa quy trình và tăng hiệu suất công việc. Hoặc: Hãy tóm tắt nội dung báo cáo thành 5 ý chính, dễ hiểu cho hội đồng quản trị.

3.4. Mô tả kết quả mong muốn (Output)

Mô tả kết quả cuối cùng mà bạn mong đợi từ AI giúp định hình chất lượng đầu ra. Khi AI biết được định dạng, độ dài, phong cách hoặc mục tiêu sử dụng, nó sẽ điều chỉnh phản hồi để phù hợp với yêu cầu, thay vì trả về dữ liệu thô hoặc không hữu ích. Đây là yếu tố quyết định để Prompt thực sự trở thành công cụ hỗ trợ chiến lược doanh nghiệp.

Ngoài ra, việc mô tả chi tiết kết quả còn giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian chỉnh sửa và tinh chỉnh sau khi nhận phản hồi từ AI. Kết quả rõ ràng và chi tiết giúp quá trình ứng dụng AI trở nên hiệu quả, nhất quán và có thể áp dụng ngay vào các quyết định hoặc dự án thực tế.

  • Ví dụ: Nội dung cần tối đa 150 từ, giọng văn chuyên nghiệp, dễ hiểu, tập trung vào lợi ích sản phẩm cho khách hàng doanh nghiệp. Hoặc: Báo cáo phân tích thị trường cần trình bày dưới dạng bảng số liệu và các gợi ý chiến lược, phù hợp để trình bày tại cuộc họp quản lý cấp cao.

4. Các kỹ thuật trong Prompt Engineering

Trong Prompt Engineering, tùy theo mục tiêu và bối cảnh sử dụng, người thiết kế prompt có thể chọn kỹ thuật phù hợp để tối ưu hóa chất lượng phản hồi từ AI. Mỗi kỹ thuật mang một ưu điểm riêng, phù hợp với các loại nhiệm vụ, từ đơn giản đến phức tạp, từ thông tin phổ biến đến phân tích chiến lược chuyên sâu. 

Dưới đây là các kỹ thuật phổ biến nhất và cách áp dụng chúng trong doanh nghiệp:

  • Zero-shot prompting
  • Few-shot prompting
  • Chain-of-thought (CoT) prompting
  • Tree of Thoughts (ToT)
  • Role Prompting
Các kỹ thuật trong Prompt Engineering
Các kỹ thuật trong Prompt Engineering

4.1. Zero-shot prompting

Zero-shot prompting là kỹ thuật trong đó AI được yêu cầu thực hiện nhiệm vụ mà không có bất kỳ ví dụ minh họa nào trước đó. Mô hình phải dựa hoàn toàn vào kiến thức đã được huấn luyện và khả năng lý luận nội tại để tạo ra kết quả. Kỹ thuật này thường áp dụng khi nhiệm vụ mang tính khái quát, không yêu cầu hướng dẫn chi tiết, hoặc khi thông tin đã phổ biến và dễ dự đoán.

Zero-shot prompting
Zero-shot prompting

Việc sử dụng zero-shot giúp tiết kiệm thời gian chuẩn bị dữ liệu, nhưng cũng đòi hỏi Prompt phải được diễn đạt rõ ràng và cụ thể để AI hiểu đúng mục tiêu. Nó thích hợp cho các yêu cầu nhanh, đánh giá tổng quan hoặc khi doanh nghiệp cần một phản hồi tức thời mà không có nhiều dữ liệu tham khảo.

  • Ví dụ: “Hãy phân tích những lợi ích và rủi ro khi triển khai chính sách làm việc từ xa trong doanh nghiệp vừa và nhỏ.” AI sẽ trả lời dựa trên kiến thức tổng quan về quản trị nhân sự, mà không cần bất kỳ ví dụ nào trước đó.

4.2. Few-shot prompting

Few-shot prompting là kỹ thuật cung cấp một vài ví dụ minh họa trong cùng Prompt để AI hiểu cách thức trình bày, phong cách và mức độ chi tiết mong muốn. Việc này giúp mô hình hình thành “khuôn mẫu” để dự đoán và tạo ra phản hồi sát với yêu cầu. Few-shot rất hữu ích khi nhiệm vụ có độ phức tạp cao hoặc khi kết quả cần tuân thủ định dạng, tiêu chuẩn cụ thể.

Kỹ thuật này giảm thiểu rủi ro AI trả lời chung chung hoặc không chính xác, đồng thời giúp doanh nghiệp kiểm soát chất lượng nội dung tốt hơn. Với bối cảnh quản trị doanh nghiệp, few-shot có thể áp dụng cho việc tạo báo cáo, phân tích SWOT, lập kế hoạch marketing hoặc chuẩn hóa các văn bản nội bộ.

  • Ví dụ: Trước khi yêu cầu AI phân tích “quy trình tuyển dụng nhân sự”, Prompt có thể cung cấp ví dụ về phân tích “quy trình đánh giá hiệu suất” và “quy trình đào tạo nhân viên mới”, giúp AI nắm được cách trình bày chi tiết, logic và phù hợp với chuẩn mực doanh nghiệp.

4.3. Chain-of-thought (CoT) prompting

Chain-of-thought là kỹ thuật hướng AI thực hiện suy luận theo từng bước thay vì đưa ra câu trả lời trực tiếp. Điều này giúp xử lý các vấn đề phức tạp theo logic, gần với cách con người tư duy và ra quyết định. Kỹ thuật này đặc biệt quan trọng khi AI phải phân tích dữ liệu, đánh giá các lựa chọn hoặc giải quyết vấn đề nhiều tầng lớp.

Chain-of-thought (CoT) prompting
Chain-of-thought (CoT) prompting

CoT giúp doanh nghiệp kiểm soát quy trình tư duy của AI, từ việc xác định vấn đề, phân tích các yếu tố liên quan đến đưa ra giải pháp tối ưu. Nó không chỉ nâng cao chất lượng phản hồi mà còn tạo ra kết quả dễ theo dõi, minh bạch, phục vụ cho việc ra quyết định chiến lược.

  • Ví dụ: Khi yêu cầu “Đề xuất phương án tối ưu hóa quy trình bán hàng”, Prompt có thể hướng AI phân tích theo các bước: (1) Xác định các điểm nghẽn hiện tại; (2) Đề xuất giải pháp cải thiện; (3) Ước lượng tác động của từng giải pháp lên doanh thu và chi phí.

4.4. Tree of Thoughts (ToT)

ToT là kỹ thuật mở rộng từ CoT, trong đó AI không chỉ suy nghĩ theo một hướng duy nhất mà tạo ra nhiều nhánh phân tích song song, so sánh và chọn ra phương án tối ưu. Kỹ thuật này hữu ích với những vấn đề phức tạp, nhiều lựa chọn, hoặc có nhiều yếu tố phụ thuộc lẫn nhau.

Việc áp dụng ToT giúp AI cung cấp các kịch bản khác nhau, từ đó doanh nghiệp có thể đánh giá toàn diện các khả năng và lựa chọn chiến lược phù hợp. Nó đặc biệt hữu ích trong lập kế hoạch chiến lược, ra quyết định đầu tư hoặc tối ưu hóa hoạt động kinh doanh.

  • Ví dụ: Khi yêu cầu “Xây dựng chiến lược marketing cho sản phẩm mới”, AI có thể phân nhánh các hướng: (1) marketing kỹ thuật số; (2) marketing tại điểm bán; (3) hợp tác truyền thông đối tác. Sau đó AI sẽ phân tích chi tiết ưu nhược điểm từng nhánh và đề xuất phương án tổng thể tối ưu.

4.5. Role Prompting

Role Prompting gán cho AI một vai trò cụ thể trước khi thực hiện nhiệm vụ, giúp phản hồi mang tính chuyên môn và phù hợp với bối cảnh công việc. Đây là kỹ thuật quan trọng để đảm bảo AI tạo ra kết quả vừa chính xác về nội dung, vừa phù hợp với phong cách hoặc tiêu chuẩn doanh nghiệp.

Role Prompting
Role Prompting

Khi áp dụng Role Prompting, AI sẽ tư duy theo vai trò được gán, áp dụng kinh nghiệm, thuật ngữ và cách thức ra quyết định tương ứng với chuyên môn. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian hiệu chỉnh, nâng cao độ tin cậy và khả năng áp dụng thực tế của kết quả.

  • Ví dụ: “Bạn là trưởng phòng kinh doanh, hãy lập kế hoạch tăng doanh thu trong 3 tháng tới cho sản phẩm A, tập trung vào nhóm khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ, đồng thời đề xuất các chỉ số đo lường hiệu quả.” AI sẽ trả lời với phong cách và phương pháp quản lý của trưởng phòng kinh doanh, đưa ra các đề xuất khả thi và có tính thực thi cao.

5. Lợi ích của việc áp dụng Prompt Engineering trong việc tương tác với LLM

Prompt Engineering là kỹ thuật thiết kế và tối ưu hóa các câu lệnh gửi đến các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như GPT-3, GPT-4 hay các mô hình tương tự. Việc áp dụng kỹ thuật này mang lại nhiều lợi ích thiết thực, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu suất, kiểm soát kết quả và nâng cao trải nghiệm người dùng khi làm việc với AI.

  • Cải thiện hiệu suất và chất lượng đầu ra
  • Kiểm soát hành vi và giảm rủi ro
  • Tăng khả năng tương tác ngôn ngữ tự nhiên
  • Tiết kiệm thời gian và tài nguyên
  • Hỗ trợ quản lý ngữ cảnh và tối ưu quyết định
Lợi ích của việc áp dụng Prompt Engineering trong việc tương tác với LLM
Lợi ích của việc áp dụng Prompt Engineering trong việc tương tác với LLM

Lợi ích cụ thể:

  • Cải thiện hiệu suất và chất lượng đầu ra: Prompt Engineering giúp AI hiểu đúng yêu cầu, từ đó tạo ra phản hồi chính xác và nhanh chóng. Việc này giảm thời gian thử nghiệm, đồng thời nâng cao chất lượng kết quả, đặc biệt với các nhiệm vụ phức tạp như phân tích dữ liệu hay lập báo cáo doanh nghiệp.

Ví dụ: Khi yêu cầu AI phân tích “xu hướng tiêu dùng năm 2025”, Prompt tối ưu giúp AI tạo báo cáo chi tiết, có cấu trúc và dễ chỉnh sửa.

  • Kiểm soát hành vi và giảm rủi ro: Prompt Engineering giúp doanh nghiệp kiểm soát cách LLM phản hồi, giảm thiểu nguy cơ hiểu sai ý định hoặc tạo ra kết quả không mong muốn. Bằng cách định nghĩa rõ ràng nhiệm vụ, bối cảnh và kết quả mong đợi, AI sẽ vận hành theo hướng dự đoán được và có tính nhất quán cao hơn.

Ví dụ: Trong các ứng dụng chăm sóc khách hàng tự động, Prompt Engineering giúp AI trả lời đúng yêu cầu của khách hàng, tránh phản hồi mơ hồ hoặc gây hiểu nhầm, từ đó nâng cao uy tín thương hiệu và sự hài lòng của khách hàng

  • Tăng khả năng tương tác ngôn ngữ tự nhiên: Prompt Engineering giúp AI hiểu bối cảnh và ngôn ngữ tự nhiên, nâng cao trải nghiệm người dùng. AI phản hồi linh hoạt, phù hợp với mục tiêu giao tiếp, hỗ trợ ra quyết định hoặc tư vấn.

Ví dụ: Trong các cuộc hội thảo trực tuyến hay chatbot hỗ trợ doanh nghiệp, Prompt Engineering giúp AI trả lời các câu hỏi mở, đưa ra gợi ý chiến lược hoặc phản hồi phức tạp theo cách logic và dễ hiểu cho người dùng.

  • Tiết kiệm thời gian và tài nguyên: Prompt Engineering giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể thời gian và tài nguyên. Thay vì phải thử nghiệm nhiều lần với câu lệnh không tối ưu, việc thiết kế Prompt chuẩn từ đầu giúp AI tạo ra phản hồi chất lượng ngay từ lần thử đầu tiên.  

Ví dụ: Khi một doanh nghiệp muốn AI tạo kịch bản bán hàng cho từng nhóm khách hàng, Prompt Engineering giúp mô hình sản xuất các kịch bản chi tiết, hợp lý, từ đó đội ngũ bán hàng chỉ cần rà soát và áp dụng, thay vì phải soạn thảo thủ công từng nội dung.

  • Hỗ trợ quản lý ngữ cảnh và tối ưu quyết định: Prompt Engineering giúp người dùng quản lý ngữ cảnh hiệu quả, đảm bảo AI hiểu đúng môi trường, dữ liệu và các yếu tố liên quan trước khi phản hồi. Việc này giúp giảm thiểu rủi ro do hiểu sai bối cảnh hoặc thông tin chưa đầy đủ, đồng thời tăng chất lượng và độ tin cậy của các kết quả.

Ví dụ: Trong việc triển khai AI hỗ trợ phân tích chiến lược marketing, Prompt Engineering cho phép định hình rõ các mục tiêu, KPI và thông tin về thị trường, từ đó AI đề xuất các phương án tối ưu, cân nhắc tác động của từng kịch bản trước khi doanh nghiệp đưa ra quyết định cuối cùng.

6. Các kỹ năng cần thiết cho Prompt Engineering

Prompt Engineering là một lĩnh vực mới nổi trong thời đại AI, đặc biệt với sự phát triển mạnh mẽ của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM). Nghề này khác biệt so với các kỹ sư truyền thống vì yêu cầu kết hợp giữa kiến thức công nghệ, khả năng phân tích ngôn ngữ và kỹ năng thiết kế tương tác với AI. 

Dưới đây là những kỹ năng then chốt mà một Prompt Engineer cần trang bị:

  • Kiến thức cơ bản về AI
  • Kiến thức về xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP)
  • Kỹ năng lập trình và xử lý dữ liệu
  • Khả năng sử dụng tiếng Anh
  • Kỹ năng diễn đạt và tư duy logic
Các kỹ năng cần thiết cho Prompt Engineering
Các kỹ năng cần thiết cho Prompt Engineering

1- Kiến thức cơ bản về AI

Hiểu rõ về AI là nền tảng để thiết kế Prompt hiệu quả. Kỹ sư Prompt cần nắm được cách thức các mô hình AI học hỏi, dự đoán và xử lý dữ liệu, cũng như những giới hạn của chúng.

Các nội dung quan trọng bao gồm:

  • Nguyên lý cơ bản của học máy (Machine Learning) và học sâu (Deep Learning)
  • Khác biệt giữa mô hình sinh tạo (Generative) và mô hình phân loại (Discriminative)
  • Các phương pháp học có giám sát, không giám sát và học tăng cường
  • Những nguyên tắc về đạo đức AI và bảo mật dữ liệu

Sự hiểu biết này giúp kỹ sư thiết kế Prompt sát thực tế, phù hợp với khả năng của AI và giảm thiểu lỗi đầu ra.

2- Kiến thức về xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP)

NLP là trọng tâm của Prompt Engineering vì các Prompt cần được AI hiểu đúng ngữ nghĩa. Kỹ sư cần biết cách phân tích, xử lý và khai thác dữ liệu văn bản để tối ưu hóa kết quả.

Các kỹ năng NLP quan trọng:

  • Phân tách từ, gán nhãn từ loại, phân tích cú pháp
  • Trích xuất thông tin và phân tích ngữ nghĩa từ văn bản
  • Khai thác dữ liệu văn bản và xử lý ngôn ngữ bằng deep learning
  • Ứng dụng dịch máy, nhận dạng giọng nói cơ bản

Nắm vững NLP giúp kỹ sư tạo Prompt chính xác và dự đoán kết quả AI một cách hiệu quả.

3- Kỹ năng lập trình và xử lý dữ liệu

Mặc dù Generative AI cho phép tạo ra kết quả mà không cần lập trình, nhưng kỹ năng này là cần thiết khi làm việc với các dự án phức tạp.

Các kỹ năng cơ bản:

  • Thành thạo Python và hiểu cơ chế gọi API
  • Kiến thức về cấu trúc dữ liệu, thuật toán và gỡ lỗi
  • Sử dụng hệ thống kiểm soát version (Git)
  • Xử lý, chuẩn hóa và quản lý dữ liệu đầu vào/đầu ra

Lập trình giúp kỹ sư kiểm thử Prompt, tinh chỉnh mô hình và tối ưu hóa đầu ra, đảm bảo kết quả chính xác và đáng tin cậy.

4- Khả năng sử dụng tiếng Anh

Phần lớn tài liệu, hướng dẫn và các mô hình LLM đều được phát triển bằng tiếng Anh. Việc thành thạo tiếng Anh giúp kỹ sư Prompt tiếp cận kiến thức quốc tế, đọc hiểu tài liệu chuyên môn và áp dụng công nghệ mới.

5- Kỹ năng diễn đạt và tư duy logic

Prompt Engineer phải truyền tải ý định một cách rõ ràng và mạch lạc để AI hiểu đúng nhiệm vụ.

Các kỹ năng quan trọng:

  • Diễn đạt rõ ràng, logic và chính xác
  • Hiểu và sử dụng ngữ pháp, cấu trúc câu phù hợp
  • Điều chỉnh câu lệnh dựa trên phản hồi từ AI
  • Giao tiếp hiệu quả với đồng nghiệp và khách hàng

Kỹ năng này không chỉ giúp AI phản hồi đúng mà còn nâng cao hiệu quả làm việc nhóm và chất lượng ứng dụng AI trong doanh nghiệp.

Tóm lại, Prompt Engineering là cầu nối quan trọng giúp con người khai thác tối đa tiềm năng của AI, từ việc cải thiện hiệu suất, kiểm soát kết quả đến nâng cao trải nghiệm người dùng. Việc nắm vững các kỹ thuật, thành phần cốt lõi và kỹ năng cần thiết không chỉ giúp tối ưu hóa tương tác với LLM mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên số. Đây là lĩnh vực đầy tiềm năng, mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp cho những ai chuẩn bị kỹ lưỡng và tư duy chủ động.

Thông tin tác giả

Tony Dzung tên thật là Nguyễn Tiến Dũng, là một doanh nhân, chuyên gia về marketing và nhân sự, diễn giả truyền cảm hứng có tiếng tại Việt Nam. Hiện Mr. Tony Dzung là Chủ tịch Hội đồng quản trị HBR Holdings - hệ sinh thái HBR Holdings bao gồm 4 thương hiệu giáo dục: Tiếng Anh giao tiếp Langmaster, Trường Doanh Nhân HBR, Hệ thống luyện thi IELTS LangGo Tiếng Anh Trẻ Em BingGo Leaders. 

Đặc biệt, Mr. Tony Dzung còn là một trong những người Việt Nam đầu tiên đạt được bằng cấp NLP Master từ Đại học NLP và được chứng nhận bởi Hiệp hội NLP Hoa Kỳ. Anh được đào tạo trực tiếp về quản trị từ các chuyên gia nổi tiếng đến từ các trường đại học hàng đầu trên thế giới như Harvard, Wharton (Upenn), Học viện Quân sự Hoa Kỳ West Point, SMU và MIT...

ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN KHÓA HỌC CỦA HBR
ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN KHÓA HỌC CỦA HBR
Đăng ký ngay
Hotline