Mục lục [Ẩn]
- 1. Digital mindset là gì?
- 2. Chuẩn bị tư duy số trước khi bắt đầu chuyển đổi số
- 2.1. Phần mềm có thực sự là yếu tố quyết định?
- 2.2. Lập chiến lược chuyển đổi số từ đầu: có phải lựa chọn khôn ngoan?
- 2.3 Doanh nghiệp có nên triển khai chuyển đổi số?
- 3. Tư duy số khi thực hiện quy trình chuyển đổi số
- 3.1. Năng lực số và năng lực lãnh đạo
- 3.2. Roadmap - Lộ trình chuyển đổi số và tư duy số sơ bộ
- 3.3. Rót ngân sách cho chuyển đổi số
- 4. Những sai lầm phổ biến trong quá trình chuyển đổi số
- 4.1. Chuyển đổi số theo phong trào, thiếu chiến lược
- 4.2. Sử dụng nhiều công cụ AI cùng lúc nhưng thiếu kết nối
- 4.3 Chuyển đổi số không được lãnh đạo dẫn dắt
- 5. Tư duy số: Quy trình chuyển đổi số liên tục
Trong thời đại chuyển đổi số, nhà lãnh đạo không chỉ cần kỹ năng quản trị mà còn cần Digital mindset: tư duy số hóa cần có của lãnh đạo thế hệ mới. Đây là nền tảng giúp doanh nghiệp linh hoạt, sáng tạo và thích ứng nhanh với biến động thị trường. Một tổ chức chỉ thật sự chuyển đổi thành công khi tư duy số trở thành “DNA” trong mọi cấp lãnh đạo và nhân sự.
Nội dung chính:
Tư duy số là nền tảng của chuyển đổi số: Lãnh đạo cần hiểu rằng công nghệ chỉ là công cụ, còn tư duy số mới là yếu tố quyết định giúp doanh nghiệp thích ứng và phát triển bền vững.
Quản trị sự thay đổi là trọng tâm: Chuyển đổi số không thể làm ồ ạt; cần tiến hành theo từng giai đoạn, tập trung vào một hướng ưu tiên để tránh quá tải cho con người và tổ chức.
Lãnh đạo cần nuôi dưỡng năng lực số và tinh thần đổi mới: Biết đánh giá đúng năng lực đội ngũ, khơi dậy sáng tạo và duy trì sự chủ động của nhân viên trong môi trường số.
Công nghệ là đòn bẩy tăng trưởng, không phải đích đến: Doanh nghiệp cần coi công nghệ như công cụ hỗ trợ chiến lược kinh doanh, thay vì chạy theo xu hướng hay đầu tư dàn trải thiếu định hướng.
1. Digital mindset là gì?
Digital mindset (tư duy số hóa) là cách nhìn nhận, tiếp cận và ra quyết định dựa trên dữ liệu, công nghệ và sự đổi mới liên tục. Đây không chỉ là việc ứng dụng các công cụ số, mà là một tư duy cởi mở, linh hoạt và sẵn sàng học hỏi để thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng của kỷ nguyên kỹ thuật số.
Một nhà lãnh đạo có digital mindset không nhất thiết phải là chuyên gia công nghệ, nhưng họ hiểu vai trò chiến lược của công nghệ trong việc nâng cao hiệu quả, tối ưu quy trình và tạo ra giá trị mới cho doanh nghiệp. Họ coi công nghệ là đòn bẩy chứ không phải gánh nặng, và luôn tìm cách chuyển đổi mô hình kinh doanh dựa trên dữ liệu và trải nghiệm khách hàng.
Digital mindset cũng gắn liền với việc chấp nhận rủi ro, thử nghiệm và học từ sai lầm. Trong môi trường số, thay đổi là hằng số; do đó, lãnh đạo cần có khả năng ra quyết định nhanh, dựa trên dữ liệu thực tế thay vì trực giác thuần túy.
2. Chuẩn bị tư duy số trước khi bắt đầu chuyển đổi số
Trước khi bắt tay vào chuyển đổi số, điều quan trọng không phải là chọn phần mềm hay công nghệ nào, mà là chuẩn bị tư duy đúng đắn để sẵn sàng thay đổi. Chuyển đổi số là hành trình thay đổi mô hình vận hành, cách tư duy và cả văn hóa doanh nghiệp. Nếu tư duy cũ vẫn giữ nguyên, công nghệ chỉ như một lớp sơn mới phủ lên hệ thống cũ, không tạo ra giá trị bền vững.
2.1. Phần mềm có thực sự là yếu tố quyết định?
Nhiều lãnh đạo cho rằng “chỉ cần mua phần mềm tốt là xong”. Thực tế, công nghệ chỉ là một phần ba của bài toán chuyển đổi số. Để một dự án thành công, doanh nghiệp cần đảm bảo sự đồng bộ của ba yếu tố: con người – quy trình – công cụ.
- Con người là trung tâm của mọi thay đổi. Nếu nhân sự không hiểu, không sẵn sàng hoặc không thấy giá trị của công nghệ, thì phần mềm dù hiện đại đến đâu cũng bị bỏ phí.
- Quy trình cần được thiết kế lại để tương thích với hệ thống số hóa, tránh việc “ép” công nghệ vào mô hình vận hành cũ.
- Công cụ chỉ phát huy sức mạnh khi được vận hành bởi con người có tư duy số, hiểu dữ liệu và biết cách khai thác nó để tối ưu hiệu quả.
Vì vậy, phần mềm không phải “chiếc đũa thần” giúp doanh nghiệp số hóa, mà chỉ là công cụ hỗ trợ cho một hệ tư duy số chín muồi.
2.2. Lập chiến lược chuyển đổi số từ đầu: có phải lựa chọn khôn ngoan?
Một trong những nguyên nhân lớn khiến nhiều doanh nghiệp thất bại trong chuyển đổi số là bắt đầu mà không có chiến lược tổng thể. Nhiều nơi triển khai theo phong trào, “thấy người ta làm thì mình cũng làm”, mà không xác định rõ mục tiêu, phạm vi hay nguồn lực cần thiết. Hệ quả là khi triển khai, các bộ phận lúng túng, không biết bắt đầu từ đâu, và kết quả cuối cùng không như kỳ vọng.
Chuyển đổi số không chỉ là việc mua phần mềm hay cài đặt công cụ mới, mà là tái cấu trúc toàn bộ cách doanh nghiệp vận hành. Nếu không có chiến lược rõ ràng, doanh nghiệp rất dễ rơi vào tình trạng “chỗ này số hóa, chỗ kia vẫn thủ công”, dẫn đến rối loạn dữ liệu, lãng phí nguồn lực và khó đo lường hiệu quả. Một chiến lược chuyển đổi số cần xác định rõ ba điểm mấu chốt:
- Mục tiêu: Doanh nghiệp chuyển đổi để làm gì? tăng năng suất, tối ưu chi phí, hay mở rộng kênh kinh doanh?
- Phạm vi: Bộ phận nào thực sự cần áp dụng công nghệ trước? Không phải phòng ban nào cũng cần số hóa cùng lúc.
- Nguồn lực: Con người, ngân sách và thời gian có đủ để đảm bảo dự án vận hành bền vững hay không?
Ngoài ra, không phải ngành nghề nào cũng cần chuyển đổi số theo cùng một cách. Mỗi lĩnh vực có đặc thù riêng, nên chiến lược số hóa cũng phải được thiết kế riêng biệt. Ví dụ, doanh nghiệp xuất nhập khẩu sẽ ưu tiên số hóa chuỗi cung ứng và quản lý dữ liệu logistics; trong khi doanh nghiệp dịch vụ có thể tập trung vào trải nghiệm khách hàng và vận hành nội bộ.
Quan trọng hơn hết, chiến lược chuyển đổi số phải gắn liền với tầm nhìn dài hạn của lãnh đạo. Công nghệ chỉ là phương tiện, không phải đích đến. Nếu doanh nghiệp không xác định được “muốn trở thành ai trong kỷ nguyên số”, thì dù đầu tư bao nhiêu công nghệ tiên tiến cũng khó tạo ra thay đổi thực sự.
2.3 Doanh nghiệp có nên triển khai chuyển đổi số?
Trước làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ, nhiều lãnh đạo vẫn băn khoăn: “Liệu doanh nghiệp mình có thực sự cần chuyển đổi số không?” Câu hỏi tưởng chừng đơn giản, nhưng lại là điểm khởi đầu quan trọng quyết định sự sống còn trong tương lai.
Nếu xét ở góc độ ngắn hạn, câu trả lời có thể khá rõ ràng: nếu việc đầu tư cho chuyển đổi số không mang lại doanh thu hoặc lợi nhuận tương xứng, doanh nghiệp hoàn toàn có thể tạm hoãn. Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn ở hiện tại mà bỏ qua lợi ích dài hạn, doanh nghiệp rất dễ đánh mất cơ hội cạnh tranh khi đối thủ đã tiến xa hơn trong quá trình số hóa.
Bởi chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện về lợi nhuận, mà là sự chuẩn bị cho tương lai. Doanh nghiệp cần đánh giá tổng thể từ mô hình kinh doanh, năng lực nhân sự cho tới hành vi khách hàng để xem quá trình số hóa có giúp tối ưu vận hành, cải thiện trải nghiệm khách hàng hoặc mở rộng thị trường hay không.
Nhìn sâu hơn, chuyển đổi số là chiến lược đầu tư dài hạn, không thể chỉ đo bằng lợi ích tức thời. Các doanh nghiệp tiên phong thường không thu về ngay kết quả tài chính, nhưng họ xây dựng được nền tảng dữ liệu, hệ thống và năng lực vận hành giúp tạo lợi thế bền vững trong 3–5 năm tới.
Do đó, thay vì hỏi “có nên chuyển đổi số hay không”, lãnh đạo cần đặt câu hỏi “chuyển đổi số vào thời điểm nào, với phạm vi và mục tiêu gì?”. Khi có tầm nhìn rõ ràng và xác định được chỉ số ROI (Return on Investment) phù hợp, việc triển khai chuyển đổi số sẽ không còn là rủi ro, mà trở thành bước đi chiến lược để doanh nghiệp bứt phá trong dài hạn.
3. Tư duy số khi thực hiện quy trình chuyển đổi số
Khi doanh nghiệp đã quyết định “dấn thân” vào quá trình chuyển đổi số, việc quan trọng nhất không phải là chọn phần mềm nào hay đầu tư bao nhiêu tiền, mà là xây dựng tư duy và năng lực số đúng đắn cho cả lãnh đạo và đội ngũ.
3.1. Năng lực số và năng lực lãnh đạo
Để dẫn dắt thành công hành trình chuyển đổi số, người lãnh đạo phải là trung tâm của sự thay đổi.
Không chỉ hiểu công nghệ, họ cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng kết nối con người và tư duy đổi mới.
Một số điểm then chốt:
- Lãnh đạo phải hiểu rõ giá trị và lợi ích của chuyển đổi số đối với doanh nghiệp, chứ không xem đó là “xu hướng phải theo”.
- Cần liên kết mọi bộ phận trong tổ chức từ vận hành, marketing đến nhân sự để đảm bảo quá trình số hóa diễn ra đồng bộ, không rời rạc.
- Trong doanh nghiệp toàn cầu, các vị trí như CDO (Chief Data Officer) hoặc CDAO (Chief Data & Analytics Officer) được giao nhiệm vụ chuyên trách về dữ liệu và chiến lược số.
- Tuy nhiên, ở Việt Nam, vai trò này thường chưa rõ ràng, dẫn đến việc “giao nhầm” chuyển đổi số cho CIO (Chief Information Officer) – người phụ trách kỹ thuật, thay vì người có tầm nhìn kinh doanh chiến lược.
Điểm mấu chốt: Chuyển đổi số phải được dẫn dắt bởi CEO hoặc lãnh đạo cấp chiến lược, chứ không chỉ bởi phòng IT.
- Công nghệ là công cụ, tư duy lãnh đạo mới là yếu tố quyết định.
3.2. Roadmap - Lộ trình chuyển đổi số và tư duy số sơ bộ
Trước khi bắt đầu triển khai kế hoạch chuyển đổi số chi tiết, doanh nghiệp cần hình dung một lộ trình sơ bộ để đảm bảo mọi người có cùng định hướng. Đây là bước chuẩn bị quan trọng, giúp lãnh đạo và đội ngũ hiểu rõ “mình sẽ đi đâu, bằng cách nào và cần chuẩn bị gì”.
Nếu có thể, hãy tổ chức một Executive Seminar (hội thảo lãnh đạo cấp cao), nơi CEO và CIO cùng phối hợp để xác lập tư duy chung, khung lý thuyết và kế hoạch tổng thể trước khi huy động toàn bộ tổ chức.
1 - Framework – Khung lý thuyết nền tảng
Trước tiên, doanh nghiệp cần xác định khung lý thuyết và hệ khái niệm cơ bản để định hình bức tranh tổng thể của chuyển đổi số.
Điều này giúp đảm bảo toàn bộ tổ chức hiểu thống nhất về khái niệm “chuyển đổi số”, tránh tình trạng mỗi bộ phận hiểu và làm theo một hướng khác nhau.
Các điểm chính:
- Làm rõ các khái niệm cốt lõi: chuyển đổi số là gì, số hóa là gì, khác nhau ở đâu, và cách chúng tác động đến doanh nghiệp.
- Xác lập ngôn ngữ chung để tất cả phòng ban cùng hiểu và triển khai đồng nhất.
- Tránh tình trạng “nhiều góc nhìn đúng nhưng không thống nhất”, gây lãng phí nguồn lực.
- Bổ sung kiến thức thực tế thay vì chỉ dừng ở lý thuyết, ví dụ qua các buổi chia sẻ, tham quan doanh nghiệp đã chuyển đổi thành công.
- Các CEO hoặc lãnh đạo cấp cao nên học hỏi kinh nghiệm từ các tổ chức đã thành công trong chuyển đổi số:
- Lắng nghe những thách thức và giải pháp thực tế.
- Hiểu chi phí, thời gian, và bài học thất bại để tránh lặp lại.
- Tận dụng mối quan hệ và mạng lưới doanh nghiệp nhằm hỗ trợ lẫn nhau trong hành trình chuyển đổi.
2 - Assessment – Đánh giá thực trạng doanh nghiệp
Sau khi xác định được khung lý thuyết, doanh nghiệp cần tiến hành đánh giá thực tế nội bộ để biết rõ mình đang ở đâu và cần thay đổi điều gì.
Đây là bước giúp xác định điểm xuất phát và mức độ sẵn sàng trước khi xây dựng kế hoạch chi tiết.
Các nội dung cần đánh giá:
- Vị thế chuyển đổi số hiện tại: doanh nghiệp đang ở giai đoạn nào mới bắt đầu, đang thử nghiệm, hay đã có ứng dụng bước đầu.
- Hạ tầng và năng lực IT: hệ thống công nghệ, dữ liệu, quy trình có đủ đáp ứng mục tiêu chuyển đổi hay chưa.
- Trải nghiệm khách hàng: khách hàng đang nhận được giá trị gì, doanh nghiệp có đang tận dụng dữ liệu để cá nhân hóa và tối ưu dịch vụ không.
- Mục tiêu mong muốn: doanh nghiệp hướng đến điều gì trong 2-3 năm tới tăng năng suất, tối ưu vận hành, hay tạo mô hình kinh doanh mới.
3 - Gap Analysis – Phân tích hạn chế
Khi đã biết điểm xuất phát và đích đến, doanh nghiệp cần phân tích khoảng cách (gap analysis) để nhận diện rõ những hạn chế, điểm yếu và rào cản hiện tại.
Đây là bước giúp doanh nghiệp không chỉ “thấy mình đang ở đâu” mà còn “biết vì sao chưa tiến xa hơn”.
Các ý chính:
- Xác định những điểm thiếu và yếu trong công nghệ, nhân lực, quy trình hoặc văn hóa tổ chức.
- Đánh giá những rủi ro, điểm nghẽn có thể cản trở việc đạt mục tiêu số hóa.
- Ưu tiên thực hiện các mục tiêu nhỏ, khả thi trước để tạo đà thành công, thay vì nhắm ngay mục tiêu quá lớn.
- Giống như “hái trái thấp trước”, doanh nghiệp nên tập trung vào các dự án ngắn hạn dễ thấy kết quả để xây dựng niềm tin và động lực nội bộ.
4 - Làm POC (Proof of Concept) – Đánh giá tính khả thi
Sau khi phân tích khoảng cách, bước tiếp theo là làm thử, kiểm chứng tính khả thi của ý tưởng hoặc dự án số hóa.
POC giúp doanh nghiệp kiểm nghiệm giải pháp trong phạm vi nhỏ, tiết kiệm chi phí và thời gian trước khi nhân rộng toàn bộ hệ thống.
Các điểm chính:
- Thực hiện chạy thử dự án quy mô nhỏ (6–8 tuần) để kiểm tra hiệu quả thật.
- Đánh giá mức độ tương thích của công nghệ mới với quy trình hiện tại.
- Xem xét tác động đến nhân sự, chi phí, và hiệu quả vận hành.
- Nếu kết quả POC tích cực → mở rộng phạm vi và lên kế hoạch triển khai chính thức
3.3. Rót ngân sách cho chuyển đổi số
Việc rót ngân sách cho chuyển đổi số không đơn thuần là chi tiền mua phần mềm hay thiết bị, mà là đầu tư chiến lược dài hạn vào năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Một sai lầm phổ biến hiện nay là nhiều doanh nghiệp tính ngân sách dựa trên công nghệ, thay vì dựa trên mục tiêu kinh doanh và giá trị đem lại.
Do đó, lãnh đạo cần có tư duy đầu tư thông minh: không đổ vốn theo trào lưu, mà phân bổ nguồn lực hợp lý, có trọng tâm trọng điểm, nhằm tối ưu hiệu quả chuyển đổi số trong từng giai đoạn.
Các điểm chính cần lưu ý khi rót ngân sách cho chuyển đổi số:
- Xác định ưu tiên đầu tư: tập trung vào các dự án có tác động trực tiếp đến doanh thu, hiệu quả vận hành hoặc trải nghiệm khách hàng.
- Phân bổ ngân sách theo giai đoạn: tránh đầu tư dàn trải, nên chia nhỏ thành từng giai đoạn (thí điểm – mở rộng – tối ưu).
- Tính toán ROI (Return on Investment): đo lường rõ hiệu quả đầu tư qua các chỉ số như năng suất, chi phí vận hành, tỷ lệ chuyển đổi khách hàng, v.v.
- Dự phòng rủi ro: luôn để lại một phần ngân sách dự phòng cho các tình huống phát sinh hoặc công nghệ thay đổi nhanh.
- Gắn kết giữa tài chính và chiến lược: đảm bảo mỗi khoản chi tiêu đều phục vụ mục tiêu kinh doanh và chiến lược tổng thể của doanh nghiệp.
- Đồng bộ giữa các phòng ban: việc rót ngân sách nên có sự phối hợp giữa tài chính, công nghệ và vận hành để tránh xung đột và trùng lặp.
4. Những sai lầm phổ biến trong quá trình chuyển đổi số
Dù chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, nhưng không ít doanh nghiệp gặp thất bại vì những sai lầm ngay từ khâu nhận thức và triển khai. Nguyên nhân không nằm ở công nghệ, mà chủ yếu đến từ cách tiếp cận và tư duy chiến lược.
Hiểu đúng, làm đúng và đi đúng lộ trình là yếu tố quyết định thành công. Ngược lại, nếu doanh nghiệp chỉ “làm cho có”, chạy theo phong trào hay thiếu sự đồng bộ giữa con người – quy trình – công nghệ, thì mọi nỗ lực chuyển đổi số đều dễ rơi vào hình thức.
4.1. Chuyển đổi số theo phong trào, thiếu chiến lược
Một trong những sai lầm phổ biến nhất là doanh nghiệp khởi động chuyển đổi số chỉ vì “ai cũng làm”, mà không xác định rõ mục tiêu cụ thể. Khi thiếu tư duy chiến lược, mọi hoạt động dễ trở nên rời rạc, tốn kém nhưng không mang lại giá trị thực tế.
- Doanh nghiệp triển khai công nghệ mà không gắn với mục tiêu kinh doanh cụ thể, dẫn đến “chuyển đổi số hình thức”.
- Quyết định đầu tư thường bị cảm tính, chạy theo xu hướng thị trường thay vì dựa trên dữ liệu và nhu cầu nội tại.
- Không có chiến lược tổng thể khiến các phòng ban triển khai rời rạc, không tạo ra tác động tổng hợp.
Giải pháp: Xây dựng chiến lược chuyển đổi số gắn chặt với chiến lược tăng trưởng doanh nghiệp; xác định mục tiêu ngắn hạn – dài hạn rõ ràng; bắt đầu từ các dự án nhỏ nhưng mang lại kết quả đo lường được.
4.2. Sử dụng nhiều công cụ AI cùng lúc nhưng thiếu kết nối
Một sai lầm khác là doanh nghiệp quá háo hức ứng dụng nhiều công cụ công nghệ cùng lúc: CRM, ERP, chatbot, automation, BI… Tuy nhiên, việc triển khai thiếu đồng bộ và không có chiến lược dữ liệu tổng thể khiến hệ thống bị “chia cắt”.
- Dữ liệu bị phân mảnh, không được chia sẻ giữa các phòng ban, dẫn đến việc ra quyết định thiếu chính xác.
- Nhân sự phải nhập dữ liệu nhiều lần, lãng phí thời gian và tăng rủi ro sai sót.
- Các công cụ AI rời rạc không tạo ra giá trị cộng hưởng, khiến chi phí đầu tư tăng mà hiệu quả thấp.
Giải pháp: Xây dựng nền tảng dữ liệu thống nhất; ưu tiên chọn hệ sinh thái công nghệ có khả năng tích hợp; áp dụng lộ trình từng bước, từ thử nghiệm – kết nối – mở rộng.
4.3 Chuyển đổi số không được lãnh đạo dẫn dắt
Chuyển đổi số không chỉ là dự án kỹ thuật mà là một cuộc thay đổi toàn diện trong tư duy và mô hình vận hành. Vì vậy, nếu không có sự cam kết và dẫn dắt từ lãnh đạo, dự án rất dễ thất bại do thiếu định hướng và tinh thần đồng lòng từ đội ngũ.
- Khi lãnh đạo không trực tiếp tham gia, chuyển đổi số bị xem như “việc của IT” thay vì nhiệm vụ chiến lược toàn doanh nghiệp.
- Nhân viên thiếu động lực và hiểu biết về tầm quan trọng của chuyển đổi số, dẫn đến sự phản kháng hoặc thờ ơ.
- Quy trình ra quyết định bị chậm, các dự án dễ bị gián đoạn hoặc dừng giữa chừng.
Giải pháp:
- Lãnh đạo cần trực tiếp dẫn dắt, truyền thông nội bộ rõ ràng để tạo niềm tin và cam kết.
- Thiết lập các chỉ tiêu KPI liên quan đến chuyển đổi số cho toàn hệ thống quản lý.
- Xây dựng văn hóa “digital mindset” bắt đầu từ cấp cao, lan tỏa xuống toàn tổ chức.
5. Tư duy số: Quy trình chuyển đổi số liên tục
Chuyển đổi số không phải là một dự án có điểm bắt đầu và kết thúc rõ ràng, mà là một quá trình tiến hóa liên tục. Khi công nghệ, dữ liệu và hành vi khách hàng thay đổi mỗi ngày, doanh nghiệp cũng cần liên tục điều chỉnh quy trình, mô hình vận hành và tư duy lãnh đạo. Tư duy số (digital mindset) vì vậy không chỉ nằm ở công cụ, mà ở khả năng học hỏi, thích ứng và đổi mới không ngừng của tổ chức.
1 - Quản trị sự thay đổi
Chuyển đổi số là hành trình thay đổi toàn diện từ quy trình, công nghệ cho đến con người. Do đó, yếu tố quyết định thành công không nằm ở tốc độ đầu tư công nghệ, mà ở cách doanh nghiệp quản trị sự thay đổi bên trong. Một tổ chức không thể thay đổi quá nhiều thứ cùng lúc mà vẫn kỳ vọng nhân sự thích nghi ngay lập tức.
- Thay đổi cần có lộ trình: Doanh nghiệp nên chọn một giai đoạn trọng tâm, tập trung cải tiến từng phần thay vì thay đổi ồ ạt.
- Tập trung vào yếu tố con người: 3 thay đổi cùng lúc công nghệ mới, quy trình mới, kỹ năng mới sẽ gây quá tải. Cần có kế hoạch đào tạo và hỗ trợ phù hợp.
- Quản trị năng lượng và tinh thần đội ngũ: Theo Tôn Tử, “Phải bồi dưỡng lực lượng, không bắt sĩ tốt khổ nhọc quá sức” nghĩa là lãnh đạo cần giữ nhịp độ hợp lý, giúp nhân viên phát huy tối đa năng lực mà không bị kiệt sức.
- Duy trì sự chủ động: Doanh nghiệp phải xây dựng văn hóa chủ động học hỏi, sáng tạo và cải tiến liên tục. Khi đội ngũ hiểu rõ giới hạn của mình, họ sẽ có khả năng ra quyết định linh hoạt và hiệu quả hơn trong môi trường biến động.
2 - Công nghệ là công cụ hỗ trợ tăng trưởng hay yếu tố quyết định?
Một ngộ nhận phổ biến là xem công nghệ như “trung tâm” của chuyển đổi số. Trên thực tế, công nghệ chỉ là công cụ, còn yếu tố quyết định lại là chiến lược, con người và văn hóa doanh nghiệp. Không ít tổ chức đầu tư mạnh vào phần mềm, AI, hay dữ liệu lớn nhưng vẫn thất bại do thiếu định hướng chiến lược rõ ràng.
- Công nghệ là phương tiện, không phải mục tiêu: Giá trị thực của chuyển đổi số đến từ việc công nghệ được sử dụng để giải quyết vấn đề kinh doanh cụ thể tối ưu vận hành, nâng cao trải nghiệm khách hàng, hay mở rộng mô hình doanh thu.
- Lãnh đạo cần hiểu công nghệ ở cấp độ chiến lược: Không cần biết sâu về kỹ thuật, nhưng phải biết cách công nghệ tạo ra lợi thế cạnh tranh.
- Tư duy “Human + Tech”: Chuyển đổi số thành công khi doanh nghiệp kết hợp hài hòa giữa công nghệ và năng lực con người, công nghệ tăng tốc, còn con người quyết định hướng đi.
- Liên tục thử nghiệm – học hỏi – cải tiến: Công nghệ luôn thay đổi, do đó doanh nghiệp cần duy trì chu trình thử nghiệm liên tục, từ những dự án nhỏ đến quy mô toàn tổ chức, thay vì chờ đợi giải pháp hoàn hảo.
Trong kỷ nguyên chuyển đổi số, Digital mindset: tư duy số hóa cần có của lãnh đạo thế hệ mới chính là nền tảng giúp doanh nghiệp không bị tụt lại phía sau. Lãnh đạo sở hữu tư duy số không chỉ hiểu công nghệ, mà còn biết cách dùng công nghệ để tạo giá trị, đổi mới mô hình kinh doanh và phát triển con người. Đây là năng lực chiến lược, giúp họ ra quyết định dựa trên dữ liệu, linh hoạt trước thay đổi và dẫn dắt tổ chức phát triển bền vững.