TƯ DUY MARKETING LÀ GÌ? 7 BÍ QUYẾT RÈN LUYỆN TƯ DUY MARKETING HIỆU QUẢ

Marketing là một lĩnh vực rộng lớn và thay đổi không ngừng, và để thành công trong ngành này, việc phát triển tư duy marketing sắc bén là vô cùng quan trọng. Vậy, tư duy marketing là gì? Và làm thế nào để rèn luyện tư duy marketing hiệu quả? Bài viết dưới đây của Trường Doanh Nhân HBR sẽ giúp giải đáp những câu hỏi này và chia sẻ 7 bí quyết để cải thiện tư duy marketing một cách chuyên sâu.

1. Tư duy marketing là gì?

Trước khi tìm hiểu về tư duy marketing, chúng ta cần hiểu rõ về khái niệm tư duy. Tư duy là khả năng vận dụng ý nghĩ của bản thân theo một đường lối nhất định để giải quyết những vấn đề thực tiễn. Tư duy được hình thành qua việc học tập lý thuyết, tiếp xúc thực tế và sự vận động hàng ngày của con người. Tư duy có thể đúng hoặc sai, nhưng điều quan trọng là cần có hướng giải quyết tiếp theo cho kết quả của tư duy đó.

Vậy tư duy marketing là gì?

Tương tự như vậy, tư duy marketing là cách mà những marketer suy nghĩ và phân tích để đưa ra các quyết định phù hợp, định hướng chính xác khi xây dựng chiến lược và triển khai các kế hoạch marketing. Qua đó, đảm bảo các kế hoạch và hoạt động marketing của doanh nghiệp được thực hiện hiệu quả và đạt được kết quả tốt nhất.

Tư duy marketing bao gồm nhiều khía cạnh khác nhau, từ việc xác định nhu cầu và mong muốn của khách hàng, nghiên cứu đối thủ, phân tích xu hướng thị trường, cho đến việc phát triển chiến lược quảng cáo và bán hàng.

Theo chia sẻ từ Mr. Tony Dzung, Chủ tịch Hội đồng quản trị HBR Holdings: “Những marketer có tư duy sắc bén luôn đặt khách hàng vào trung tâm của chiến lược và tìm cách tạo ra giá trị cho họ, đồng thời mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp.”

2. Những đặc điểm của người có tư duy marketing nhạy bén

Người có tư duy marketing sẽ luôn bắt đầu với ba câu hỏi then chốt ngay khi gặp phải một vấn đề trong kinh doanh hoặc marketing. Đây là những câu hỏi không chỉ giúp họ xác định hướng đi mà còn là nền tảng để xây dựng các chiến lược marketing hiệu quả:

• Khách hàng của mình là ai và họ đang tìm kiếm điều gì?
• Làm thế nào để đáp ứng được những nhu cầu của họ?
• Làm thế nào để biến việc thỏa mãn nhu cầu của khách hàng thành nguồn lợi nhuận cho doanh nghiệp?

Từ đó, Mr. Tony Dzung cho rằng chúng ta có thể nhận diện 3 đặc điểm nổi bật của một người sở hữu tư duy marketing như sau:

2.1. Nhạy bén trong việc xác định chân dung khách hàng và nhu cầu của họ

Một trong những đặc điểm quan trọng nhất của người có tư duy marketing là khả năng xác định nhanh chóng chân dung khách hàng mục tiêu và hiểu rõ nhu cầu của họ. 

Họ biết rằng để tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ có giá trị, cần phải hiểu nỗi đau của khách hàng, mong muốn của họ và vấn đề mà họ đang gặp phải. Chỉ khi hiểu khách hàng, người làm marketing mới có thể tạo ra những chiến lược tiếp thị hiệu quả.

Ví dụ: Khi công ty muốn tung ra một sản phẩm chăm sóc sắc đẹp, người có tư duy marketing sẽ đầu tiên nghĩ đến đối tượng khách hàng là phụ nữ trong độ tuổi từ 25 đến 45 với những vấn đề về da liễu hoặc nhu cầu làm đẹp. Họ sẽ nghiên cứu kỹ các yếu tố như mức thu nhập của khách hàng, thói quen tiêu dùng, và những gì khách hàng mong muốn từ sản phẩm để đưa ra các chiến lược marketing phù hợp.

2.2. Khả năng đưa ra mục tiêu doanh thu, lợi nhuận qua việc nghiên cứu thị trường

Không phải chỉ cần chiến lược marketing hay quảng cáo là đủ, người có tư duy marketing còn phải có khả năng đặt ra mục tiêu rõ ràng về doanh thu và lợi nhuận. Điều này đòi hỏi marketer phải nắm bắt và phân tích thị trường một cách sâu sắc để đưa ra chiến lược tối ưu.

Họ không chỉ dựa vào cảm tính hay theo bản năng, mà dựa trên dữ liệu thực tế và nghiên cứu thị trường để đưa ra các mục tiêu cụ thể, đo lường được, và luôn phải có những kế hoạch dự phòng cho các tình huống không mong đợi. 

Ví dụ, khi tổ chức một chiến dịch quảng cáo lớn, người có tư duy marketing sẽ luôn đặt câu hỏi về hiệu quả chi phí: "Chi phí quảng cáo này có mang lại tỷ lệ chuyển đổi cao không? Liệu chi phí cho mỗi khách hàng tiềm năng có hợp lý không?" Họ không chỉ đo lường tăng trưởng doanh thu mà còn phải tính toán đến lợi nhuận sau khi trừ các chi phí vận hành.

2.3. Khả năng đưa ra các quyết sách quan trọng tác động đến toàn bộ doanh nghiệp nhằm thoả mãn nhu cầu khách hàng và thu về lợi nhuận

Người có tư duy marketing sắc bén không chỉ đưa ra chiến lược cho bộ phận marketing mà còn có khả năng đưa ra các quyết sách quan trọng liên quan đến các bộ phận khác như tài chính, sales, nhân sự, và thậm chí là ban lãnh đạo. Một quyết sách marketing không phải là một hoạt động riêng lẻ mà là một phần của chiến lược toàn diện của doanh nghiệp.

Ví dụ, nếu một chiến dịch marketing đang không đạt được kết quả mong đợi, người có tư duy marketing sẽ không chỉ nhìn nhận vấn đề từ phía truyền thông mà sẽ xem xét tình hình tài chính để điều chỉnh ngân sách hay phân tích lại cách thức triển khai chiến dịch sao cho hiệu quả hơn. Họ cũng cần làm việc với đội ngũ sales để đảm bảo rằng chiến dịch không chỉ dừng lại ở mức tăng trưởng nhận diện mà còn chuyển đổi thành doanh thu thực tế.

2.4. Tử huyệt tư duy marketing: Khả năng nhận diện và giải quyết vấn đề

Một trong những đặc điểm quan trọng của người có tư duy marketing là khả năng tự nhận diện vấn đề và tử huyệt tư duy để có phương án giải quyết thích hợp. Nếu không nhận ra được vấn đề hoặc thiếu khả năng tự đánh giá tình hình, marketer sẽ dễ dàng bị đào thải trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt.

Người làm marketing sẽ rất dễ bị đào thải nếu tư duy marketing không giúp trả lời được các câu hỏi sau: 

• "Tôi đang gặp khó khăn gì và vấn đề thực sự là gì?"
• “Nhiệm vụ của tôi trong doanh nghiệp là gì?”
• "Khách hàng của tôi đang gặp vấn đề gì và tôi có thể giải quyết được không?"
• "Liệu chiến lược hiện tại có còn phù hợp?"

Marketer không chỉ dựa vào kinh nghiệm mà còn sẵn sàng thử nghiệm, thay đổi, và điều chỉnh khi có sự thay đổi từ thị trường hoặc khách hàng. Việc luôn đánh giá lại quá trình sẽ giúp marketer không bao giờ dậm chân tại chỗ mà luôn tìm cách cải tiến và hoàn thiện tư duy marketing.

Marketing hiện đại không chỉ là sáng tạo nội dung và chạy quảng cáo. Để phát triển bền vững, lãnh đạo cần có kiến thức vững chắc để xây dựng chiến lược marketing bài bản, quản lý đội ngũ hiệu quả và ứng dụng AI vào các quy trình. Khóa học XÂY DỰNG HỆ THỐNG MARKETING HIỆN ĐẠI sẽ giúp bạn:

• Thấu hiểu thị trường và chinh phục khách hàng mục tiêu
• Xây dựng chiến lược marketing hiện đại từ lý thuyết đến thực tiễn
• Áp dụng mô hình AI trong quản lý marketing, tăng hiệu quả chiến lược và giảm chi phí quảng cáo
• Giải quyết các thách thức lớn nhất của lãnh đạo doanh nghiệp về marketing, xây dựng đội ngũ marketing bám đuổi mục tiêu
• Cập nhật xu hướng marketing mới nhất trên toàn cầu

Với sự hướng dẫn trực tiếp từ Mr. Tony Dzung, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực marketing và quản trị, bạn sẽ có cơ hội nắm bắt những công cụ, kỹ năng và chiến lược hiệu quả để phát triển hệ thống marketing của doanh nghiệp, đưa bạn vươn lên dẫn đầu trong kỷ nguyên AI.

Đăng ký tư vấn ngay tại đây!

3. 7 cách rèn luyện tư duy marketing hiệu quả

Tư duy marketing đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng chiến lược kinh doanh hiệu quả. Tuy nhiên, để phát triển và nâng cao khả năng tư duy marketing, không chỉ đơn thuần dựa vào lý thuyết mà còn cần sự rèn luyện qua thực tế và những phương pháp sáng tạo. 

Dưới đây là 7 cách giúp cải thiện tư duy marketing hiệu quả mà Mr. Tony Dzung bật mí:

3.1. Thực chiến qua các dự án, chiến dịch thực tế

Mr. Tony Dzung bật mí rằng thực hành qua các chiến dịch thực tế là một trong những cách hiệu quả nhất giúp marketer rèn luyện tư duy marketing. Tham gia vào các dự án thực tế mang đến cơ hội giải quyết các vấn đề cụ thể, từ việc lên kế hoạch, triển khai cho đến việc đánh giá kết quả chiến dịch. 

Trong quá trình này, marketer sẽ học cách đối phó với những tình huống bất ngờ, từ đó cải thiện khả năng ra quyết định, khả năng phân tích thị trường và tối ưu chiến lược. Bất kể chiến dịch thành công hay thất bại, marketer đều thu thập được những bài học quý giá về việc làm thế nào để triển khai một chiến lược marketing hiệu quả.

3.2. Theo dõi những người có ảnh hưởng trong ngành để học hỏi tư duy của họ

Theo dõi những người có ảnh hưởng trong ngành marketing giúp marketer học hỏi từ những kinh nghiệm thực tế và những chiến lược đã được kiểm chứng. Bằng cách nghiên cứu các bài viết, video hoặc tham gia các sự kiện trực tuyến do những chuyên gia này tổ chức, marketer có thể tiếp thu các xu hướng mới và các phương pháp marketing sáng tạo. 

“Những người có ảnh hưởng trong ngành thường có cái nhìn sâu sắc về thị trường và biết cách áp dụng các chiến lược marketing vào thực tế, từ đó giúp marketer mở rộng tầm nhìn và cải thiện tư duy của mình.” - Mr. Tony Dzung nhấn mạnh. 

3.3. Xem phim, đọc sách liên quan đến các phân khúc khách hàng

Phim và sách không chỉ giúp giải trí mà còn là nguồn tài nguyên quý giá để marketer hiểu rõ hơn về phân khúc khách hàng. Những câu chuyện trong sách hoặc phim giúp tạo ra những góc nhìn khác nhau về đời sống và hành vi tiêu dùng của khách hàng. Khi marketer tiếp xúc với các câu chuyện và tình huống đa dạng, sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của khách hàng. 

3.4. Xem quảng cáo marketing

Quảng cáo không chỉ là công cụ bán hàng mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược marketing của mỗi thương hiệu. Việc xem và phân tích các quảng cáo giúp marketer học hỏi cách mà các thương hiệu truyền tải thông điệp của mình đến khách hàng mục tiêu. 

Khi marketer phân tích các chiến dịch quảng cáo, họ sẽ hiểu rõ hơn về cách thức sáng tạo nội dung, cách thức nhắm đúng đối tượng và các yếu tố tác động đến hành vi người tiêu dùng. Đây là cách giúp marketer phát triển khả năng nhận diện xu hướng và tạo ra chiến dịch quảng cáo hiệu quả - Mr. Tony Dzung chia sẻ.

3.5. Đọc các case study marketing

Theo Mr. Tony Dzung, case study (nghiên cứu tình huống) là nguồn tài liệu không thể thiếu giúp marketer rèn luyện tư duy chiến lược. Các case study cung cấp cái nhìn chi tiết về các chiến dịch marketing đã triển khai thành công hoặc thất bại, từ đó giúp marketer hiểu rõ hơn về quá trình xây dựng chiến lược, cách giải quyết vấn đề, và các yếu tố quyết định sự thành công của chiến dịch. 

Thông qua đó, marketer sẽ học được cách phát hiện các cơ hội marketing mới, ứng dụng các phương pháp thử nghiệm và tối ưu chiến lược để đạt được mục tiêu kinh doanh. 

3.6. Đi du lịch trải nghiệm, khám phá

Du lịch không chỉ mang lại cơ hội thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để marketer mở rộng tầm nhìn và hiểu thêm về nhu cầu của các nhóm khách hàng khác nhau. Khi đi du lịch và trải nghiệm những nền văn hóa, phong tục khác nhau, người làm marketing sẽ có cái nhìn rõ hơn về cách mà người tiêu dùng ở các vùng miền khác nhau suy nghĩ và hành động. 

Việc tiếp xúc với các đối tượng khách hàng đa dạng giúp marketer có được những cái nhìn sâu sắc về thị trường và những nhu cầu chưa được đáp ứng. Từ đó phát triển các chiến lược marketing gần gũi và hiệu quả hơn với thị trường mục tiêu.

3.7. Tiếp xúc với nhiều người khác nhau ở nhiều tầng lớp và mở rộng quan hệ

Mr. Tony Dzung cũng tiết lộ rằng, Một trong những cách hiệu quả nhất để phát triển tư duy marketing là tiếp xúc với những người thuộc nhiều tầng lớp khác nhau. Mỗi người, dù ở độ tuổi, nghề nghiệp hay tầng lớp nào, đều có những suy nghĩ, quan điểm và nhu cầu riêng biệt. Việc tiếp xúc với nhiều người sẽ giúp marketer nhận diện được các vấn đề, nhu cầu và mong muốn của họ, từ đó điều chỉnh chiến lược marketing để đáp ứng nhu cầu một cách chính xác và kịp thời.

4. Tư duy marketing và tư duy quản trị marketing có gì khác nhau?

Tư duy marketing và tư duy quản trị marketing, mặc dù có sự liên kết mật thiết, nhưng lại là hai loại tư duy hoàn toàn khác nhau, đôi khi khiến không ít người làm marketing nhầm lẫn. 

Theo Mr. Tony Dzung, hai loại tư duy này có sự khác biệt rõ rệt như sau:

• Tư duy marketing chủ yếu tập trung vào khách hàng và nhu cầu của họ. Người làm marketing sẽ luôn đặt câu hỏi về khách hàng là ai và họ cần gì, nhằm đưa ra các chiến lược hiệu quả để thỏa mãn những nhu cầu đó.
• Tư duy quản trị marketing không chỉ bao gồm tư duy marketing mà còn mở rộng ra các yếu tố khác như phân phối, truyền thông, giá cả, nghiên cứu và phát triển (R&D), và thương hiệu. Người quản trị marketing cần có cái nhìn tổng thể về tất cả các hoạt động marketing và có khả năng kết hợp chúng để đưa ra quyết định chiến lược đúng đắn.

Điểm khác biệt lớn là tư duy quản trị marketing yêu cầu sự bao quát và tầm nhìn dài hạn hơn, bao gồm cả việc điều phối các bộ phận khác như tài chính, nhân sự, và sales để đạt được mục tiêu tối ưu. Tư duy này không chỉ dựa vào lý thuyết mà còn đòi hỏi kinh nghiệm thực tiễn sâu rộng, điều mà những người mới bắt đầu hoặc chỉ có kinh nghiệm về truyền thông thương hiệu có thể thiếu.

Vì vậy, người làm marketing muốn tiến xa hơn, cần trang bị không chỉ kiến thức về khách hàng và truyền thông mà còn phải hiểu rõ các yếu tố phân phối, giá cả và xây dựng thương hiệu để phát triển tư duy quản trị marketing toàn diện.

5. Sự hình thành tư duy marketing ở mỗi người là khác nhau

Với tư cách là một chuyên gia hàng đầu về marketing, Mr. Tony Dzung khẳng định tư duy marketing không phải là một khả năng bẩm sinh mà được hình thành qua quá trình học hỏi và trải nghiệm thực tế. Mỗi cá nhân sẽ có một con đường và phương pháp phát triển tư duy marketing riêng, vì vậy quá trình này luôn khác nhau đối với từng người.

Để đạt được thành công, tư duy marketing cần được mài giũa và không thể chỉ dựa vào những suy nghĩ mơ hồ. Việc ghi chép và tổng hợp thông tin là cách hiệu quả để đúc kết kiến thức, và quan trọng hơn là thường xuyên xem lại và áp dụng vào thực tế.

Tư duy marketing giữa các cá nhân sẽ có sự khác biệt, không có một phương pháp nào là đúng đắn tuyệt đối. Người học chính quy có thể giỏi về lý thuyết, nhưng người có nhiều kinh nghiệm thực tiễn cũng có những góc nhìn đáng giá. Do đó, khi gặp những quan điểm trái ngược trong công việc, việc tìm ra điểm chung và hòa hợp những khác biệt là cách tốt nhất để tiến xa hơn.

6. Tư duy marketing và những sai lầm cần tránh

Một tư duy marketing hiệu quả không chỉ giúp xây dựng chiến lược vững chắc mà còn giúp doanh nghiệp tránh được những sai lầm phổ biến. Dưới đây là 5 sai lầm lớn trong tư duy marketing mà các marketer cần tránh:

• Không hiểu rõ đối tượng khách hàng mục tiêu: Tư duy marketing cần phải tập trung vào việc hiểu rõ ai là khách hàng mục tiêu và họ có nhu cầu gì. Nếu không xác định chính xác đối tượng khách hàng, chiến lược marketing sẽ không thể đạt được kết quả mong muốn.
• Phụ thuộc vào một kênh marketing duy nhất: Việc chỉ tập trung vào một kênh marketing có thể khiến doanh nghiệp gặp rủi ro lớn nếu kênh đó gặp sự cố. Tư duy marketing cần đa dạng hóa các kênh để tiếp cận khách hàng từ nhiều hướng khác nhau, tạo sự ổn định và giảm thiểu rủi ro.
• Thiếu phân tích dữ liệu khách hàng: Quá trình marketing phải dựa trên dữ liệu thực tế và phân tích sâu sắc hành vi khách hàng. Thiếu đi việc hiểu rõ khách hàng thông qua dữ liệu sẽ dẫn đến những quyết định thiếu chính xác và không hiệu quả.
• Không thử nghiệm và điều chỉnh chiến lược: Một chiến lược marketing hiệu quả luôn yêu cầu thử nghiệm, điều chỉnh và tối ưu hóa liên tục. Việc không đánh giá, kiểm tra và thay đổi khi cần thiết có thể khiến chiến lược trở nên lạc hậu và kém hiệu quả trong môi trường kinh doanh thay đổi nhanh chóng.
• Thiếu sự sáng tạo: Marketing là sự kết hợp giữa sáng tạo và dữ liệu. Một tư duy marketing thiếu sáng tạo sẽ khó tạo ra những chiến dịch nổi bật và thu hút sự chú ý của khách hàng.

Tư duy marketing không chỉ giúp các marketer xây dựng chiến lược và chiến dịch thành công mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công việc. Trường Doanh Nhân HBR tin rằng, bằng cách áp dụng 7 bí quyết rèn luyện tư duy marketing, các marketer có thể cải thiện và phát triển khả năng của mình.