NGHỆ THUẬT SỬ DỤNG QUYỀN LỰC TRONG LÃNH ĐẠO ĐỂ NHÂN VIÊN KÍNH NỂ

Chủ doanh nghiệp đang thấy bất lực vì bản thân đã nỗ lực làm gương nhưng đội ngũ không noi theo, không tạo được uy quyền với nhân sự bên dưới? Bí quyết để khiến nhân viên kính nể là bạn phải biết cách xây dựng quyền lực cá nhân và xây dựng niềm tin với nhân sự. Nhận diện và biết cách sử dụng 5 quyền lực trong lãnh đạo sau để tạo uy quyền với cấp dưới.

1. 5 loại quyền lực trong lãnh đạo

Trước khi tìm hiểu cách sử dụng quyền lực hiệu quả, chủ doanh nghiệp cần nắm rõ 5 loại quyền lực trong lãnh đạo. Biết được điểm mạnh và điểm yếu của từng loại quyền lực sẽ giúp anh chị dễ dàng hơn trong việc lựa chọn phương pháp phù hợp với bản thân.

 >>> XEM THÊM: NÂNG CAO NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO VỚI KHÓA HỌC QUẢN TRỊ NHÂN SỰ HIỆN ĐẠI

1.1. Quyền lực cá nhân (quyền lực lôi cuốn)

Quyền lực cá nhân là khả năng ảnh hưởng đến người khác bằng cách sử dụng sức hút từ tính cách của bản thân. Người có quyền lực cá nhân thường được ngưỡng mộ, kính trọng và tin tưởng bởi người khác. Từ đó, nhân sự chủ động muốn gắn bó và noi gương những hành động của lãnh đạo hoặc đi theo đường lối mà lãnh đạo chỉ ra.

Tuy nhiên, quyền lực cá nhân có thể bị mất đi nếu nhà lãnh đạo không duy trì được sức hút cá nhân hoặc uy tín của mình. Bên cạnh đó, nếu chỉ dựa vào quyền lực cá nhân, đôi khi nhà lãnh đạo sẽ không đủ quyền lực để tạo nên tác động lớn đến nhân sự cũng như các hoạt động chung của doanh nghiệp.

1.2. Quyền lực địa vị

Quyền lực địa vị là loại quyền lực được sinh ra từ vị trí hoặc chức vụ của một cá nhân trong tổ chức. Người có quyền lực địa vị thường được doanh nghiệp phân công và ủy quyền để quản lý, chỉ đạo một nhóm nhân sự nhất định.

Nhờ quyền lực địa vị của mình, nhà lãnh đạo dễ dàng nhận được sự đồng thuận từ nhân sự. Hơn thế nữa, việc thiết lập trật tự và kỷ luật trong đội nhóm theo phong cách của lãnh đạo cũng dễ dàng hơn. Thế nhưng, khi sử quyền lực trong lãnh đạo, nhà cầm quân dễ dàng trở nên quá cứng nhắc dẫn đến sự kháng cự từ nhân sự. Đồng thời, quyền lực của lãnh đạo sẽ hoàn toàn biến mất khi họ rời khỏi vị trí hiện tại. Vì thế, loại quyền lực này đòi hỏi nhà lãnh đạo khéo léo và linh hoạt khi áp dụng. 

1.3. Quyền lực chuyên môn

Loại quyền lực tiếp theo thường được sử dụng là quyền lực chuyên môn. Quyền lực chuyên môn là quyền lực dựa trên kiến thức, kỹ năng và năng lực chuyên môn vượt trội của người lãnh đạo. 

Nhờ có năng lực vượt trội so với nhân sự khác nên họ thường nhận được sự tin tưởng và kính trọng từ nhân sự cấp dưới. Đặc biệt, nhân sự thường nghe theo sự chỉ dẫn của họ khi cần đưa ra những giải pháp cho vấn đề liên quan tới công việc. Tuy nhiên, quyền lực chuyên môn có thể bị giảm sút khi người lãnh đạo không cập nhật liên tục kiến thức và kỹ năng của mình, hoặc khi có người khác có chuyên môn cao hơn trong tổ chức.

1.4. Quyền lực ép buộc

Quyền lực ép buộc là quyền lực đến từ việc áp đặt các hình phạt hoặc hạn chế các phúc lợi cho nhân viên nếu họ không tuân theo ý muốn hoặc chỉ đạo của người lãnh đạo. Khi sử dụng quyền lực trong lãnh đạo, họ thường sử dụng các biện pháp như giảm lương, sa thải, cắt giảm ngân sách hoặc gây áp lực tâm lý cho nhân viên.

Quyền lực ép buộc có thể giúp người lãnh đạo thi hành các quyết định nhanh chóng và hiệu quả, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp hoặc yêu cầu tuân thủ cao.  Nhưng trái lại, phương pháp này khiến nhân sự sợ hãi, căng thẳng từ đó ảnh hưởng đến sự cam kết, sáng tạo và hài lòng trong công việc. Loại quyền lực này có hiệu quả ngắn hạn, nếu áp dụng lâu dài nhân viên sẽ kháng cự và chống đối lãnh đạo.

1.5. Quyền lực khen thưởng

Loại quyền lực cuối cùng là quyền lực khen thưởng. Trái ngược với ép buộc, quyền lực này tác động đến hành vi của nhân sự qua việc khen thưởng. Lãnh đạo có thể đặt những mức thưởng ngắn hạn và dài hạn để tạo động lực, khuyến khích nhân viên làm việc chăm chỉ. 

Ưu điểm của quyền lực khen thưởng là tạo ra môi trường làm việc tích cực nơi nhân viên cảm thấy được công nhân và trân trọng. Tuy nhiên, việc sử dụng quyền lực trong lãnh đạo bằng khen thưởng cũng có thể gây ra sự phụ thuộc vì nhân sự sẽ chỉ làm việc khi có phần thưởng. Nếu như lãnh đạo không đưa ra những phần thưởng đủ hấp dẫn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công việc. 

2. Cách sử dụng năm loại quyền lực trong lãnh đạo

Muốn sử dụng quyền lực trong lãnh đạo hiệu quả thì phải sử dụng với đúng nhóm nhân sự. Mỗi nhóm nhân sự sẽ có những đặc trưng riêng biệt và sẽ không có kiểu quyền lực nào phù hợp cho tất cả. Vì thế, một nhà lãnh đạo giỏi sẽ biết cách phân loại nhân sự và dùng quyền hợp lý. 

Thông thường, trong doanh nghiệp sẽ có 4 nhóm nhân sự chính. Các nhóm phân sự được xác định dựa trên hai yếu tố là tiềm năng phát triển và hiệu suất làm việc: 

• Nhóm thỏ trắng: Nhóm nhân sự có tiềm năng phát triển cao nhưng năng suất làm việc còn thấp.

• Nhóm chó săn: Đây là nhóm nhân sự chủ chốt của doanh nghiệp với tiềm năng phát triển cao, năng suất làm việc cao.

• Nhóm chó hoang: Những nhân sự thuộc nhóm này có năng suất làm việc cao nhưng tiềm năng phát triển thấp.

• Nhóm Zombie: Đây được coi là “quả táo thối” của doanh nghiệp khi cả tiềm năng phát triển và năng suất làm việc đều thấp

3. Bí quyết xây dựng quyền lực cá nhân và niềm tin nhân sự

Để sử dụng quyền lực trong lãnh đạo hiệu quả, nhà lãnh đạo cần từng bước xây dựng quyền lực và niềm tin với nhân sự. Để làm được điều đó, nhà lãnh đạo không thể bỏ qua 15 kỹ năng dưới đây.

• Kỹ năng giải quyết vấn đề: Một nhà lãnh đạo giỏi phải biết cách xác định, phân tích và giải quyết các vấn đề một cách hiệu quả và sáng tạo. Anh chị cần học cách tìm ra nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, đề xuất các giải pháp khả thi và thực hiện các hành động cần thiết để khắc phục vấn đề. Điều này sẽ hạn chế những thiệt hại không đáng có đến đội ngũ và doanh nghiệp.

• Kỹ năng quản lý sự biến động: Kỹ năng tiếp theo để trở thành lãnh đạo giỏi là biết cách thích nghi với những thay đổi bất ngờ và không ngừng học hỏi để cập nhật những điều mới. Giữa những biến động của thị trường và doanh nghiệp, lãnh đạo cần chủ động tìm kiếm và tận dụng các cơ hội mới, đối mặt với các thách thức và rủi ro một cách can đảm, linh hoạt.

• Kỹ năng tư duy chiến lược: Xây dựng chiến lược để doanh nghiệp phát triển nhanh chóng và bền vững là một trong những vai trò chính của người lãnh đạo. Vì thế họ cần trau dồi kỹ năng nhìn xa trông rộng, xác định mục tiêu và tầm nhìn, phân tích các yếu tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức và lựa chọn các hướng đi phù hợp.

• Kỹ năng giao tiếp: Lãnh đạo giỏi cần biết cách lắng nghe, hiểu và trả lời các ý kiến, yêu cầu và phản hồi của nhân sự. Đồng thời, kỹ năng truyền đạt thông tin, ý tưởng và quan điểm một cách hiệu quả cũng vô cùng quan trọng khi làm lãnh đạo.

• Kỹ năng truyền cảm hứng, tạo động lực: Một nhà lãnh đạo giỏi không chỉ là người ra quyết định, mà còn là người biết cách truyền cảm hứng và tạo động lực nhân sự tiến bộ và phát triển mỗi ngày.

• Kỹ năng lập kế hoạch: Kỹ năng không thể thiếu của bất kỹ nhà lãnh đạo nào đó là kỹ năng lập kế hoạch. Đây là chìa khóa để chiến lược của doanh nghiệp đi đúng hướng, quản lý rủi ro tốt và phân bố nguồn lực hiệu quả.

• Kỹ năng truyền thông: Trong thời đại 4.0, truyền thống có thể là yếu tố tạo nên sự khác biệt cho nhà lãnh đạo. Kỹ năng truyền thống tốt không chỉ giúp lãnh đạo xây dựng hình ảnh cá nhân tốt đẹp với nhân sự mà còn giúp dễ dàng kết nối, tạo sự uy tín với đội nhóm mình quản lý.

• Kiến thức chuyên môn: Không ai có thể trở thành một nhà lãnh đạo giỏi nếu thiếu đi kiến thức chuyên môn về lĩnh vực đang làm và kiến thức tổng quát về doanh nghiệp. Có kiến thức vững chắc, lãnh đạo mới có thể đưa ra kế sách đúng đắn và khiến nhân sự yên tâm đi theo.

• Kỹ năng giao quyền: Một nhà lãnh đạo giỏi không phải là người làm tất cả mọi việc, mà là người biết phân công và ủy thác công việc cho những người thích hợp. Đây là cách lãnh đạo thể tin tưởng vào khả năng của nhân viên, và tạo cơ hội để họ thử sức và phát triển.

• Kỹ năng xử lý thông tin và năng lực tư duy: Lãnh đạo phải có kỹ năng thu thập, phân tích và đánh giá thông tin một cách nhanh chóng và chính xác. Muốn vậy, lãnh đạo cần có tầm nhìn rõ ràng về mục tiêu, chiến lược của doanh nghiệp, đồng thời biết sử dụng tư duy logic, sáng tạo và phản biện để giải quyết các vấn đề phát sinh.

• Kỹ năng giảng dạy và cố vấn: Một nhà lãnh đạo giỏi không chỉ là người chỉ đạo, mà còn là người hướng dẫn và động viên nhân viên. Anh chị cần có khả năng truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm một cách rõ ràng, dễ hiểu và thuyết phục. Đồng thời, lãnh đạo cũng cần biết lắng nghe, thấu hiểu để đưa ra những lời khuyên hữu ích cho nhân sự.

• Kỹ năng quản lý nhân sự: Kỹ năng quản lý nhân sự sẽ bao gồm việc biết cách phân công, điều hành, giám sát và đánh giá hiệu quả công việc của các thành viên trong đội nhóm.

• Kỹ năng ra quyết định: Nhà lãnh đạo tài năng cần có khả năng phân tích, đánh giá và chọn lựa các phương án tốt nhất cho mỗi tình huống.

• Khả năng thích ứng nhanh, sáng tạo: Kỹ năng nhà lãnh đạo phải có là khả năng ứng biến với những thay đổi bất ngờ, tìm ra các giải pháp mới mẻ và hiệu quả cho các vấn đề khó khăn. Nhà lãnh đạo cần phải có tư duy mở, linh hoạt và sẵn sàng học hỏi, thử nghiệm.

• Kỹ năng tự động viên: Cuối cùng, người lãnh đạo cần duy trì sự nhiệt huyết, lạc quan và kiên trì trong công việc. Vì nhà lãnh đạo chính là đầu tàu định hướng, là chỗ dựa vững chắc cho nhân sự, đặc biệt khi còn tàu gặp khó khăn.

>>> XEM THÊM: NẮM CHẮC 15 KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO ĐỂ TRỞ THÀNH NHÀ QUẢN LÝ GIỎI

4. Kết luận

Sử dụng quyền lực trong lãnh đạo sao cho hiệu quả và hợp lý là điều không hề dễ dàng. Nó đòi hỏi nhà cầm quân phải hiểu mình, hiểu người, từ đó mới đưa ra quyết định hợp lý. Hy vọng qua bài viết trên, các nhà lãnh đạo đã hiểu về 5 loại quyền lực và biết cách sử dụng tối ưu nhất.