4 TƯ DUY SAI LẦM VỀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP KHIẾN VIỆC KINH DOANH ĐIÊU ĐỨNG

Nếu bạn đang hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, bạn sẽ không còn xa lạ với các cụm từ chiến lược như chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp lại rơi vào tình trạng “điêu đứng” vì chưa thật sự hiểu hơn nghĩa và áp dụng đúng chiến lược kinh doanh. Trường Doanh Nhân HBR chỉ ra 4 lỗi sai phổ biến về chiến lược kinh doanh và cung cấp các bước xây dựng chiến lược hiệu quả. 

1. Sai lầm trong nhận thức về khái niệm chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp

Phần lớn việc đưa ra những quyết định sai lầm trong chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp đều đến từ việc hiểu sai hoặc hiểu nhầm khái niệm chiến lược kinh doanh với một số khái niệm kinh tế khác. 

Một sai lầm phổ biến là coi chiến lược và kế hoạch là hai khái niệm tương đương. Và coi chiến lược và chiến thuật là một. Hãy cùng HBR tìm hiểu về 3 khái niệm trên để hiểu rõ hơn về chúng.

• Kế hoạch: Kế hoạch là một tài liệu chi tiết về các bước cụ thể và mục tiêu cần thực hiện để đạt được mục tiêu chiến lược. Nó bao gồm các hoạt động cụ thể như: thời gian, nguồn lực và trách nhiệm của từng cá nhân hoặc phòng ban.

• Chiến thuật: Chiến thuật là các hành động cụ thể được thực hiện để thực hiện chiến lược. Nó tập trung vào việc lựa chọn các phương pháp, công cụ và tài nguyên để đạt được mục tiêu chiến lược. Chiến thuật thường được định nghĩa cụ thể và linh hoạt hơn so với chiến lược.

• Chiến lược kinh doanh: Chiến lược kinh doanh là một kế hoạch toàn diện để đạt được mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp. Nó liên quan đến việc định hình và phát triển các yếu tố cốt lõi của doanh nghiệp như: sản phẩm, giá cả, phân phối, tiếp thị và thương hiệu để tạo ra lợi thế cạnh tranh và đạt được sự thành công bền vững trên thị trường. 

Các chiến lược kinh doanh mà các doanh nghiệp cần thực hiện

XEM THÊM: 26 CHIẾN LƯỢC KINH DOANH GIÁ TRỊ ĐƯỢC CÁC ÔNG LỚN ĐANG ÁP DỤNG

XEM THÊM: 7 CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CẦN BIẾT VÀ 7 NGUYÊN TẮC ĐỂ BỨT PHÁ THẦN TỐC

2. Sai lầm trong nhận thức về vai trò của chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp

Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp có vai trò quan trọng với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Một chiến lược kinh doanh đúng đắn như một kim chỉ nam dẫn đường cho doanh nghiệp đi đúng hướng. Nhưng ngược lại, khi doanh nghiệp chưa hiểu hết về tầm quan trọng của khái niệm này sẽ rơi vào tình trạng “mơ hồ” trong mục tiêu của toàn tổ chức.

Case study của Alphabook được coi là “nhân chứng sống” của tầm quan trọng của việc xác định chiến lược kinh doanh đúng đắn. Từ những ngày đầu công ty được thành lập, chủ tịch Alphabooks Nguyễn Cảnh Bình chưa xác định được chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, mọi thứ được bắt đầu rất tình cờ với sự yêu thích sách của mình. 

Sau 6 tháng hoạt động, sản phẩm của hệ thống nhà sách này quá đa dạng, không có sự đặc trưng để thỏa mãn một nhóm khách hàng cụ thể. Ông Nguyễn Cảnh Bình đã nhận thấy đây là một chiến lược chưa cụ thể và khôn khéo. Hậu quả của việc này là thu không đủ chi. 

Chủ Alphabooks đã nhận ra vấn đề kịp thời và nhanh chóng định vị lại thị trường. Thương hiệu đánh mạnh vào đối tượng độc giả là chủ của các doanh nghiệp vừa và nhỏ - 98% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam. Đây được coi là bước trở mình mạnh mẽ của Alphabooks khi doanh nghiệp này đã tồn tại và duy trì phát triển dương cho đến thời điểm hiện tại.

Vậy chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp có vai trò thế nào? Có ảnh hưởng thế nào đến sự phát triển của các doanh nghiệp hiện nay?

• Định hướng hoạt động dài hạn cho doanh nghiệp: Chiến lược kinh doanh tạo ra một kế hoạch chi tiết và rõ ràng để phát triển và mở rộng hoạt động kinh doanh. Việc có một định hướng dài hạn giúp doanh nghiệp tập trung vào những hoạt động mang tính chiến lược. Từ đó tạo ra sự nhất quán và đồng thuận trong các quyết định và hành động của toàn bộ tổ chức.

• Giúp doanh nghiệp chủ động phát triển các hướng kinh doanh: Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp giúp tìm ra cách tiếp cận và tận dụng các cơ hội thị trường, khám phá các lĩnh vực mới để mở rộng hoạt động kinh doanh và tạo ra nguồn thu nhập bổ sung. Bằng cách chủ động phát triển các hướng kinh doanh, doanh nghiệp có thể tăng cường sự đa dạng và đồng thời giảm rủi ro với việc phụ thuộc vào một ngành hoặc sản phẩm duy nhất.

• Giúp doanh nghiệp có chiến lược sử dụng nguồn lực hợp lý: Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp nhận ra và sử dụng nguồn lực của mình một cách hiệu quả và hợp lý. Nó giúp doanh nghiệp định rõ ưu tiên và phân bổ nguồn lực (như vốn, nhân lực, công nghệ) vào những hoạt động mang lại giá trị cao nhất. Bằng cách tập trung vào những lĩnh vực có tiềm năng và lợi thế cạnh tranh, doanh nghiệp có thể tận dụng tối đa nguồn lực có sẵn để đạt được hiệu quả kinh doanh cao nhất.

• Nâng cao năng lực cạnh tranh: Chiến lược kinh doanh là công cụ quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Bằng cách phân tích và đánh giá cạnh tranh, doanh nghiệp có thể xác định các điểm mạnh và điểm yếu của mình so với các đối thủ cạnh tranh. Từ đó, họ có thể đề ra các biện pháp và chiến lược để tạo ra lợi thế cạnh tranh và chiếm ưu thế trên thị trường.

4 vai trò quan trọng của chiến lược kinh doanh

XEM THÊM: VAI TRÒ CỦA CHIẾN LƯỢC THƯƠNG HIỆU CHO DOANH NGHIỆP

3. Sai lầm về cách xây dựng chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp

Việc hiểu sai khái niệm về chiến lược trong kinh doanh, hiểu sai vai trò của chiến lược sẽ dẫn đến việc tạo dựng chiến lược sai cách. Những quyết định chiến lược được đưa ra vội vàng, thiếu phân tích, thiếu sự thảo luận, đóng góp của đội ngũ quản trị cấp cao. Nếu không mắc sai lầm thì cũng rất khó phát triển. Dưới đây là những bước cơ bản để xây dựng chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp cần được nắm rõ và thực hiện theo thứ tự.

• Phân tích SWOT để đánh giá doanh nghiệp: Đây là quá trình phân tích điểm yếu, điểm mạnh, cơ hội và thách thức của doanh nghiệp để có cái nhìn tổng quan về tình hình và năng lực của doanh nghiệp.

• Xác định mục tiêu kinh doanh: Doanh nghiệp cần đặt ra mục tiêu cụ thể, đo lường được và khả thi mà doanh nghiệp của bạn muốn đạt được. Mục tiêu cần phù hợp với giá trị cốt lõi và tầm nhìn của doanh nghiệp.

• Xác định khách hàng mục tiêu và thị trường mục tiêu: Hãy xác định nhóm khách hàng mục tiêu mà doanh nghiệp muốn hướng đến và nghiên cứu về thị trường mục tiêu để hiểu rõ hơn về nhu cầu và yêu cầu của khách hàng.

• Phân tích đối thủ: Nghiên cứu và phân tích đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp để hiểu về điểm mạnh, điểm yếu và chiến lược của họ. Điều này giúp doanh nghiệp tìm ra những lợi thế và cơ hội cạnh tranh.

• Xác định điểm độc đáo của sản phẩm/ dịch vụ: Để không bị rơi vào cuộc chiến cạnh tranh về giá, doanh nghiệp hãy nghiêm túc nghiên cứu phát triển các sản phẩm/ dịch vụ có giá trị cao với khách hàng mục tiêu và khác biệt hoàn toàn với đối thủ cạnh tranh. 

• Xác định chiến lược cơ bản: Dựa trên phân tích SWOT, mục tiêu kinh doanh và nghiên cứu thị trường, hãy xác định chiến lược cơ bản để đạt được mục tiêu kinh doanh. Có thể là chiến lược tập trung vào giá cả, chất lượng, đột phá công nghệ, chăm sóc khách hàng, và nhiều yếu tố khác.

• Xây dựng kế hoạch hành động: Lập kế hoạch chi tiết về các hoạt động và biện pháp cụ thể để triển khai chiến lược kinh doanh. Đảm bảo rằng kế hoạch có thời gian, nguồn lực và trách nhiệm rõ ràng.

• Theo dõi và đánh giá: Theo dõi và đánh giá hiệu quả của chiến lược kinh doanh đối với mục tiêu đề ra. Sử dụng các chỉ số và phương pháp đo lường để đảm bảo rằng chiến lược đang đạt được kết quả như mong đợi.

• Tối ưu hóa chiến lược: Dựa trên phản hồi và kết quả đánh giá, điều chỉnh và tối ưu hóa chiến lược kinh doanh của bạn. Điều này đảm bảo rằng bạn thích nghi với thay đổi trong môi trường kinh doanh và duy trì sự cạnh tranh trong thị trường.

9 bước xây dựng chiến lược kinh doanh

XEM THÊM: XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH TỪ A - Z ĐỂ TẠO LỢI THẾ CẠNH TRANH ĐỘC NHẤT

XEM THÊM: XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH - CỐT LÕI SỐNG CÒN CỦA DOANH NGHIỆP

4. Sai lầm trong cách triển khai chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp

Triển khai chiến lược kinh doanh không chỉ có lý thuyết mà còn cần những hành động cụ thể. Để thực hiện điều này, doanh nghiệp cần xác định mục tiêu cụ thể, kế hoạch công việc, tiêu chí đánh giá, người chịu trách nhiệm và nguồn lực cần thiết. Các kế hoạch và hành động này cần được thảo luận và bàn bạc kỹ trước khi thống nhất để đảm bảo sự chuẩn bị và phối hợp tốt. Nếu không triển khai chiến lược một cách cẩn thận, doanh nghiệp có thể đối mặt với khó khăn và thậm chí rơi vào tình trạng phá sản.

Cần xác định rõ ràng các yếu tố để tránh việc sai lầm trong cách triển khai chiến lược

Mong rằng với bài viết này, các nhà quản trị có thể lưu ý được 4 sai lầm trong tư duy về chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp để có thể xây dựng được cho doanh nghiệp của mình một chiến lược kinh doanh phù hợp.